Nhiều biến chứng nguy hiểm
Theo Bộ Y tế, tăng huyết áp là nguy cơ hàng đầu gây ra tai biến và tử vong do các bệnh tim mạch. Trong khi đó, cả nước có tới 12 triệu người bị tăng huyết áp, tức là cứ 5 người trưởng thành có 1 người bị tăng huyết áp. Tuy nhiên, trong số người bệnh tăng huyết áp có tới 60% chưa được phát hiện, trên 80% chưa được quản lý điều trị theo quy định và nguy hiểm hơn, người bị cao huyết áp đang trẻ hóa. Tại các cơ sở điều trị về tim mạch đã ghi nhận nhiều trường hợp chưa đầy 20 tuổi đã bị tăng huyết áp, thậm chí có những ca bệnh nhồi máu cơ tim, hay tai biến não mới chỉ ở tuổi 30.
Theo các chuyên gia tim mạch, huyết áp là áp lực của dòng máu lên thành mạch và trong các bệnh lý tim mạch thì tăng huyết áp rất phổ biến. Huyết áp gồm có 2 con số (ví dụ 140/80mmHg, 130/90mmHg). Số cao hơn gọi là huyết áp tâm thu (huyết áp tối đa), số thấp hơn là huyết áp tâm trương (huyết áp tối thiểu). Khuyến cáo của Hội Tim mạch Việt Nam cho biết, tăng huyết áp là khi huyết áp tâm thu ≥140mmHg hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg.
Tăng huyết áp được chia làm 2 thể: tăng huyết áp tiên phát (tăng huyết áp vô căn) và tăng huyết áp thứ phát (tăng huyết áp có nguyên nhân); trong đó, tăng huyết áp vô căn thường gặp nhất, chiếm 90%. Căn bệnh này được xem là “sát thủ” thầm lặng khi gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe, trong đó biến chứng nguy hiểm nhất là đột quỵ, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim. Đáng chú ý, trong dịch Covid-19 diễn ra từ đầu năm tới nay rất nhiều trường hợp tử vong do dịch Covid-19 có bệnh nền như: tăng huyết áp, bệnh tim mạch hoặc các bệnh mạn tính khác.
Không khó phòng ngừa
Các bác sĩ cho biết, nguyên nhân chủ yếu của tình trạng gia tăng bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp là do các hành vi nguy cơ trong lối sống gây ra, như: dinh dưỡng không hợp lý, thiếu hoạt động thể lực, hút thuốc lá và lạm dụng rượu bia. Đặc biệt, việc sử dụng nhiều muối trong cuộc sống hàng ngày, hay nói cách khác là ăn mặn đang là yếu tố hàng đầu làm gia tăng các bệnh lý tim mạch.
Tiến sĩ Kidong Park, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam, cho biết, muối là chất rất cần thiết đối với cơ thể, nhưng ăn thừa muối lại là yếu tố nguy cơ chính gây tăng huyết áp, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim. Ngoài ra còn làm tăng nguy cơ gây ung thư dạ dày, suy thận, loãng xương và nhiều rối loạn cho sức khỏe. Vì thế, WHO đã khuyến cáo, mỗi người trưởng thành không nên ăn quá 5g muối trong một ngày để phòng chống bệnh tật và bảo vệ sức khỏe.
Tuy nhiên, các nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho thấy, những năm gần đây, mức tiêu thụ muối của mỗi người trưởng thành tại Việt Nam là khoảng 9,4g muối/ngày, gấp gần 2 lần so với ngưỡng khuyến cáo của WHO. Vì thế, các bệnh tim mạch cũng đang là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại nước ta, chiếm tới 31% tổng số ca tử vong toàn quốc. Còn theo khảo sát của WHO, mỗi năm Việt Nam có hơn 40.000 người tử vong do ăn quá nhiều muối mỗi ngày.
GS-TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, cảnh báo, đa số người Việt Nam đang ăn thừa muối, thậm chí cao gần gấp đôi so với khuyến nghị của WHO. Tuy nhiên, hiểu biết về tác hại do ăn thừa muối và thực hành ăn giảm muối của người dân và cộng đồng còn rất hạn chế. Mỗi người dân hãy giảm một nửa lượng muối ăn hàng ngày, có chế độ dinh dưỡng hợp lý, không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia, tích cực vận động thể lực.
“Các cơ sở y tế, nhất là trạm y tế xã phường tăng cường đo kiểm tra huyết áp cho mọi người dân từ 18 tuổi trở lên, kết hợp với hướng dẫn, tư vấn giảm ăn muối cho người bệnh đang được quản lý điều trị tăng huyết áp, đái tháo đường và các bệnh mạn tính khác”, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
