Theo PGS-TS Trần Minh Điển, với trẻ em, hậu Covid-19 là thuật ngữ để chỉ một nhóm triệu chứng tồn tại lâu dài (như mệt mỏi, rối loạn vị giác, đau đầu, ho, khó thở…) trẻ gặp phải sau mắc Covid-19 trong vòng 3 tháng và có ảnh hưởng đến hoạt động hằng ngày của trẻ. Các triệu chứng này có thể tồn tại từ lúc mắc bệnh ban đầu hoặc mới xuất hiện sau khi đã khỏi bệnh và không do các căn nguyên khác gây ra.
“Tỷ lệ trẻ em có các triệu chứng dai dẳng sau mắc Covid-19 dao động tùy theo nghiên cứu ở các quốc gia khác nhau, ở các lứa tuổi và quần thể khác nhau, cũng như cách xác định thời gian xuất hiện triệu chứng khác nhau. Hơn nữa, các triệu chứng hay gặp của hậu Covid-19 ở trẻ em cũng đa dạng và thay đổi, tỷ lệ mắc các triệu chứng cũng khác nhau. Do đó, hiện nay con số chính xác tỷ lệ mắc hậu Covid-19 ở trẻ em chưa rõ”, PGS-TS Trần Minh Điển nhấn mạnh.
Đồng thời ông cũng cho biết, Tổ chức Y tế thế giới đã đánh giá nguyên nhân của hậu Covid-19 gồm nhiều yếu tố kết hợp như: đặc điểm của virus, yếu tố miễn dịch, di chứng sau điều trị hồi sức tích cực.
Bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương thăm khám, kiểm tra sức khỏe cho một trẻ em sau khi đã khỏi bệnh Covid-19 Các triệu chứng hay gặp của hậu Covid-19 ở trẻ em thường biểu hiện nhiều nhất trên cơ quan thần kinh như: mệt mỏi, đau đầu, mất ngủ, rối loạn vị giác, khứu giác. Trẻ cũng có thể có các biểu hiện rối loạn cảm xúc, kém tập trung, giảm trí nhớ, khó khăn trong học tập. Cùng với đó, các triệu chứng hô hấp hay gặp khác là ho kéo dài, đau họng, khó thở. Đặc biệt, hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C) sau mắc Covid-19 tuy hiếm gặp nhưng là tình trạng nặng và có thể nguy hiểm đến tính mạng thường xảy ra sau 2-6 tuần mắc Covid-19. Bệnh thường gây tổn thương đa cơ quan như tim, mạch máu và các cơ quan khác khiến tình trạng bệnh tiến triển nhanh cần nhập viện.
Đáng chú ý, một vấn đề rất được cha mẹ quan tâm là có dự đoán được một trẻ mắc Covid-19 cấp tính sẽ bị mắc hậu Covid-19 hay không? nếu có thì triệu chứng và mức độ thế nào?
Trước mối quan tâm này, PGS-TS Trần Minh Điển cho biết, tới nay chưa có yếu tố đặc hiệu nào giúp tiên đoán trẻ sẽ bị hậu Covid-19 sau mắc cấp tính. Một trẻ mắc Covid-19 với mức độ nhẹ cũng có thể xuất hiện các dấu hiệu của hậu Covid-19. Tuy nhiên, nếu một trẻ mắc Covid-19 cấp tính nguy kịch cần thở máy hoặc chăm sóc ở các đơn vị hồi sức tích cực, trẻ sẽ dễ bị mắc các triệu chứng như mệt mỏi, yếu cơ… là những triệu chứng hay gặp ở người đã phải điều trị hồi sức. Hơn nữa, một số nghiên cứu cũng cho thấy trẻ béo phì, có tiền sử các bệnh dị ứng, các bệnh lý mạn tính, trẻ trên 5 tuổi có nguy cơ xuất hiện các triệu chứng của hậu Covid-19 cao hơn các nhóm trẻ khác.
Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương khuyến cáo, khi cha mẹ thấy trẻ có các triệu chứng như mô tả ở trên hoặc thấy xuất hiện bất kỳ dấu hiệu, triệu chứng nào mà trước khi mắc Covid-19 trẻ không có, cần cho trẻ đi khám tại các cơ sở y tế để xác định bệnh cũng như có chế độ điều trị, can thiệp, và chăm sóc hợp lý. Đặc biệt, trường hợp trẻ phải nhập viện trong đợt mắc Covid-19 cấp tính, nên cho trẻ đi khám lại theo lịch hẹn của cơ sở y tế (nếu có). Ngoài ra, dù trẻ không có các triệu chứng nghi ngờ của hậu Covid-19, cha mẹ có thể đưa trẻ tới khám bác sĩ nhi khoa vào khoảng thời gian 4 – 12 tuần sau mắc Covid-19 để được kiểm tra, tư vấn về các vấn đề sức khỏe của trẻ.
Đối với việc làm thế nào để dự phòng hậu Covid-19 cho trẻ, PGS-TS Trần Minh Điển cho rằng, do chưa tìm ra được nguyên nhân rõ ràng của hậu Covid-19, nên hiện nay chưa có bất kỳ một biện pháp vật lý, thuốc hay thực phẩm nào giúp ngăn chặn việc xuất hiện hậu Covid-19. Phương pháp duy nhất giúp không xuất hiện hậu Covid-19 là dự phòng mắc Covid-19 cho trẻ bằng các biện pháp phòng bệnh thích hợp và tiêm vaccine Covid-19 khi có chỉ định.
