Dục tốc bất đạt
Vừa trở lại làm việc sau kỳ nghỉ tết, chị Lâm Thanh (47 tuổi, ngụ quận 7, TPHCM) đã bận rộn với việc tự lên thực đơn ăn kiêng cho mình. Theo chị Thanh, việc tăng cân là do cơ thể hấp thụ quá nhiều tinh bột, đường và chất béo, do đó để giảm cân nhanh, “cần loại bỏ hẳn các chất này ra khỏi thực đơn trong thời gian nhất định”. Do loại bỏ tinh bột, đường, chất béo nên thực đơn mỗi bữa ăn của chị chỉ có rau củ quả và một ít đạm động vật. Tuy đã hạ quyết tâm tuân thủ theo thực đơn, nhưng sau vài ngày thực hiện, chị Thanh phải bỏ cuộc vì bị hạ đường huyết liên tục.
Muốn giảm cân “thần tốc” nhưng không muốn ăn uống kiêng khem, chị Khánh Ngân (49 tuổi, ngụ huyện Nhà Bè, TPHCM) đặt mua các loại thuốc hỗ trợ giảm cân. “Thấy các nghệ sĩ quảng cáo thuốc giảm cân và thành viên các hội nhóm trên mạng cũng bảo là có dùng, thấy hiệu quả nên tôi cũng đặt mua dùng thử”, chị Ngân chia sẻ. Tuy sử dụng đúng hướng dẫn nhưng theo chị Ngân, sau 5 ngày dùng thuốc, cân nặng chị không đổi, thậm chí còn có triệu chứng chán ăn và đau dạ dày.
Bên cạnh các hình thức giảm cân trên, theo khảo sát thực tế, nhu cầu đăng ký tập luyện tại các trung tâm thể dục thể hình và thuê người hướng dẫn tập gym, yoga, aerobic… cũng tăng nhanh sau tết. Các dịch vụ giảm mỡ, thải mỡ vùng bụng, đùi, tay… tại các spa, cơ sở thẩm mỹ cũng đang hút khách. “Ngay sau khi quay lại làm việc, chúng tôi nhận được rất nhiều cuộc gọi và tin nhắn của khách hàng quan tâm đến các dịch vụ thải mỡ, giảm béo. Danh sách đặt lịch thực hiện các dịch vụ này tăng hơn 20%-30% so với trước khi nghỉ lễ tết”, chị P.T., nhân viên chăm sóc khách hàng tại một cơ sở thẩm mỹ trên đường Nguyễn Thị Thập, quận 7, TPHCM, tiết lộ.
Theo các chuyên gia y tế, cơ thể tăng cân là do trong kỳ nghỉ tết, cơ thể luôn ở trạng thái nghỉ ngơi, thư giãn và được dung nạp nhiều, liên tục các loại thực phẩm giàu năng lượng như: bánh mứt, thức ăn nhanh, nước ngọt, bia rượu, thực phẩm giàu mỡ động vật…, nhưng cơ thể lại ít vận động, do đó không thể tiêu hao hết calories. Tuy vậy, không nên vì nôn nóng giảm cân mà dùng các biện pháp không khoa học, thiếu an toàn cho sức khỏe.
Tập thể dục và ăn uống khoa học
Bác sĩ Bùi Thị Thu Hoài, Trưởng khoa Dinh dưỡng - Tiết chế, Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn (TPHCM), chia sẻ, trước khi muốn giảm cân, chúng ta cần được bác sĩ thăm khám, tư vấn xem có bị thừa cân hay không và cảnh báo về bệnh lý kèm theo (nếu có). Sau đó, chúng ta cần lên kế hoạch cụ thể cho chế độ ăn, vận động... Chế độ ăn giảm cân đúng và hợp lý không chỉ giúp chúng ta kiểm soát cân nặng mà còn giúp cơ thể khỏe mạnh, tránh được bệnh tật.
Cũng theo bác sĩ Bùi Thị Thu Hoài, để đạt được hiệu quả giảm cân, mọi người nên tuân thủ nghiêm và kiên trì theo kế hoạch đã đề ra theo các nguyên tắc: năng lượng nạp vào cơ thể phải bằng hoặc ít hơn năng lượng tiêu thụ; cần hạn chế tinh bột; ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ và protein; chia nhỏ bữa ăn; uống đủ nước mỗi ngày; giảm rượu, bia. Bên cạnh đó, chú trọng vận động, làm giảm năng lượng nạp vào. Cần phối hợp giữa chế độ ăn khoa học và kiên trì tập thể dục đều đặn - ít nhất 60 phút mỗi ngày.
Hiện nay có rất nhiều loại thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân được quảng cáo, rao bán trên mạng xã hội. Theo Thạc sĩ - Dược sĩ lâm sàng Đặng Thị Thuận Thảo, một số thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân có thể mang lại kết quả ngắn hạn, nhưng tiềm ẩn rủi ro đối với sức khỏe và thường không đảm bảo an toàn. Ngoài ra, chúng có thể chứa các thành phần không an toàn, vì vậy nên tham khảo ý kiến của chuyên gia khi sử dụng để không bị tác dụng phụ về sau. Nên kiểm tra nguồn gốc và uy tín của sản phẩm. Nếu đang sử dụng các sản phẩm giảm cân, có thể kết hợp với chế độ ăn uống cân đối và hoạt động thể chất để đảm bảo hiệu quả. Không có thần dược cho việc giảm cân. Sự thay đổi lối sống là quan trọng nhất để đạt được và duy trì một cân nặng phù hợp.
Các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyến cáo rằng, thực chất thành phần của thực phẩm chức năng giảm cân đều có cơ chế tác động giống nhau và ảnh hưởng đến chức năng tự nhiên của cơ thể, như: đẩy nhanh quá trình chuyển hóa chất trong cơ thể; ức chế cảm giác thèm ăn; tăng tổng hợp năng lượng tiêu thụ. Thực tế, các sản phẩm này chỉ mang lại tác dụng ở một mức độ nhất định. Cần lưu ý, việc nhịn ăn hay cắt bỏ hoàn toàn tinh bột, đường, chất béo để giảm cân sẽ làm cơ thể thiếu hụt chất, gây suy nhược cơ thể, do đó cần ăn đủ dưỡng chất theo khuyến nghị từ tháp dinh dưỡng của Bộ Y tế.
