Sự thiếu vắng chủ nhân của giải cao nhất “Hiệp sĩ Dế Mèn”, dường như phản ánh đúng thực trạng mặt bằng sáng tác dành cho thiếu nhi tại thời điểm này: Tác phẩm nhiều nhưng thiếu vắng những đỉnh cao.
Nhà thơ Trần Đăng Khoa, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng, chia sẻ, lượng tác phẩm tham dự và đưa vào xét giải nhiều hơn năm ngoái với gần 120 tác phẩm; cũng như lĩnh vực, thể loại đều đa dạng cả ở truyện thiếu nhi, truyện tranh, âm nhạc, hội họa, phim ảnh… Trong hơn 50 bản thảo sách gửi dự giải năm nay có thể chọn khoảng 10-15 bản thảo để in thành sách.
“Con đường văn chương nghệ thuật là vô cùng gian nan trắc trở, phải biết quan sát cuộc sống xung quanh, kết hợp với việc đào sâu vào sự sáng tạo của bản thân thì mới có thể tới đích. “Thần đồng” không phải là những đứa trẻ có khả năng ca hát, viết lách giỏi như người lớn, mà phải là những tài năng thiên bẩm, sáng tạo được những thứ vô cùng giản dị, hồn nhiên, nhưng đến cả những nghệ sĩ chuyên nghiệp cũng phải ngả mũ chào thua. Đó mới là mục tiêu tìm kiếm của Dế Mèn”, nhà thơ Trần Đăng Khoa cho hay.
Năm giải đồng hạng “Khát vọng Dế Mèn” trên 3 lĩnh vực văn học, mỹ thuật và phim gồm: tiểu thuyết Đi trốn của Bình Ca, phim hoạt hình Khúc gỗ mục của NSND - đạo diễn Nguyễn Thị Phương Hoa, chùm tranh về thiên nhiên và cuộc sống của họa sĩ nhí Xèo Chu (tên thật Phó Vạn An, sinh năm 2007), truyện tranh Ly & Chũn - Tết là nhất, nhất là Tết! của Mèo Mốc (Đặng Quang Dũng) và bộ truyện Khác biệt mới tuyệt làm sao của Nguyễn Hoàng Vũ và các họa sĩ: Gà’s little world, Hoàng Trung, Ru-oi, Linh Vương.
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, nhìn nhận: “Sự phát triển về trí tuệ, sự tiếp nhận nhanh chóng của trẻ em ngày nay đòi hỏi các tác giả, tác phẩm phải vượt lên. Chúng ta khao khát những cuốn sách kinh điển mà nhà nhà đều đọc. Những cuốn sách mới để vươn lên thành đỉnh cao chắc chắn gặp nhiều thách thức, dù chất lượng nghệ thuật không thua kém nhiều cuốn vang bóng một thời”.
Tác giả Bình Ca, chủ nhân của một trong 5 giải thưởng “Khát vọng Dế Mèn” 2021, nhận định, điều khiến ông thấy vui là xã hội ngày càng quan tâm hơn đến mảng văn học thiếu nhi. Nhu cầu tìm vé về với tuổi thơ của bạn đọc là rất lớn và ông tin rằng đề tài về tuổi thơ là một mỏ vàng ròng mà các cây bút có thể khai thác mạnh trong thời gian tới.
Một mùa giải Dế Mèn đã khép lại, dù không có giải “Hiệp sĩ Dế Mèn”, nhưng những tác phẩm giành giải “Khát vọng Dế Mèn” cũng là những dấu ấn đậm nét trong bức tranh nghệ thuật của thiếu nhi, vì thiếu nhi trong năm qua. Giải thưởng đã đem đến nhiều năng lượng tích cực, góp phần động viên, khích lệ, mở đường cho những sáng tác dành cho thiếu nhi thời gian tới.
