Thời gian qua, dư luận TPHCM nói riêng và cả nước nói chung hết sức bất bình với tình trạng bán quá giá, chèn ép, đeo bám, lừa đảo du khách… ngày càng diễn biến phức tạp. Không chỉ gây thiệt hại về kinh tế, tình trạng này còn gây tổn hại đến hình ảnh đất nước. Giải quyết các tệ nạn này đang là yêu cầu bức thiết.
Một đoàn du khách chụp hình kỷ niệm trước Bưu điện TPHCM. Ảnh: Cao Thăng
Du khách kinh hoàng
Chưa bao giờ môi trường du lịch trong nước đáng báo động như thời gian qua. Chỉ từ đầu mùa du lịch đến nay, dư luận không khỏi giật mình bởi hàng loạt vụ lùm xùm làm xấu đi hình ảnh đẹp của ngành du lịch. Phổ biến nhất là hiện tượng lái xe taxi, xe ôm gian lận tiền cước của du khách. Chiều 28-4, khi đi hưởng tuần trăng mật ở Việt Nam, hai vợ chồng người Australia bị tài xế taxi tại Hà Nội ép trả 980.000 đồng cho quãng đường gần 7km. Hay vụ việc hai vị khách người nước ngoài tới Hà Nội dự Đại hội đồng Interpol lần thứ 80 bị tài xế taxi buộc đưa 200 USD và 100 đô la Singapore (tương đương 6 triệu đồng) cho quãng đường dài 10km, đồng thời “ỉm” luôn chiếc điện thoại iPhone 4 do khách để quên trên xe. Tại TPHCM, dư luận rất bức xúc về việc một du khách Nhật bị hành hung khi không chịu trả cho taxi số tiền 650.000 đồng, tức gấp 10 lần so với giá cước thực tế…
Vụ việc điển hình cho lối làm ăn thiếu đạo đức là hơn 700 khách du lịch bị bỏ rơi ở Thái Lan. Một số ý kiến cho rằng do đơn vị lữ hành làm ăn chụp giật, lôi kéo khách bằng giá rẻ nhưng lại không đáp ứng các dịch vụ đã ký kết. Tuy nhiên, không thể bỏ qua trách nhiệm của đơn vị quản lý du lịch. Vụ việc được coi hết sức nghiêm trọng này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về tính chuyên nghiệp trong hoạt động du lịch trong nước.
Tại hội nghị trực tuyến về cải thiện môi trường du lịch Việt Nam vừa diễn ra đầu tháng 6 tại Hà Nội, ông Hồ Anh Tuấn - Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL đã thừa nhận: Chặt chém, chèn ép, đeo bám du khách đã là tình trạng bất cập của du lịch từ nhiều năm nay. Hầu hết những vụ tiêu cực trong ngành du lịch thời gian qua đều do du khách, công ty du lịch báo cáo, các cơ quan báo chí nêu và theo yêu cầu của cơ quan ngoại giao. Tuy nhiên, nhiều cơ quan chức năng còn thụ động trong tiếp nhận và giải quyết. Trên thực tế, tỷ lệ khách du lịch bị xâm hại nhiều hơn so với số lượng thống kê do trình báo.
Mạnh ai nấy làm
Mức xử phạt hành chính hiện nay trong lĩnh vực du lịch không đủ sức răn đe nên nhiều trường hợp vi phạm tiếp tục tái phạm. Trong vụ hơn 700 du khách bị bỏ mặc ở Thái Lan vừa qua, dù doanh nghiệp kinh doanh lữ hành vi phạm lên đến 8 lỗi. Thế nhưng chỉ xử phạt công ty 81 triệu đồng, một con số quá nhỏ so với nhiều lỗi mà công ty này gây ra.
Cũng phân tích từ vụ việc này cho thấy, một trong những nguyên nhân chủ yếu gây nên các vụ tiêu cực làm ảnh hưởng xấu đến ngành du lịch chưa được xử lý nhiều là do tình trạng mạnh ai nấy làm. Có nhiều cơ quan quản lý nhưng hoạt động chồng chéo, thiếu đầu mối cụ thể chịu trách nhiệm, công tác phối hợp giữa các sở, ngành chưa thực sự chặt chẽ, lãnh đạo một số đơn vị sở, ngành liên quan chưa thực sự quan tâm đối với công tác đảm bảo an ninh trật tự du lịch trên địa bàn. Trong khi đó, ở tầm vĩ mô, du lịch Việt Nam thiếu sự điều tiết tổng thể có hiệu quả nên cứ mạnh ai nấy làm. Mỗi ngành dịch vụ phục vụ du lịch chỉ tập trung khai thác, tính lợi ích cho lĩnh vực của mình mà thiếu liên kết, tương hỗ giữa đón tiếp, vận chuyển, thương mại, dịch vụ, lưu trú...
Công bố các địa điểm cung ứng dịch vụ du lịch đạt chuẩn
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân vừa chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố chủ trì, phối hợp với Bộ VH-TT-DL thành lập các Trung tâm hỗ trợ khách du lịch phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, đặc biệt là các trung tâm du lịch lớn như Hà Nội, TPHCM, Khánh Hòa, Quảng Ninh. Đồng thời chỉ đạo các đơn vị chức năng thực hiện quy trình tiếp nhận, xử lý thông tin khi xảy ra vụ việc du khách bị xâm hại, nhất là du khách người nước ngoài; tuyên truyền vận động người bán hàng rong không ép giá, lừa đảo, chèo kéo, đeo bám du khách; tổ chức phối hợp xác minh ngay để truy xét đối tượng, ngăn chặn có kết quả việc bán hàng rong, lấn chiếm lòng đường, vỉa hè.
Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ VH-TT-DL chủ trì, phối hợp với UBND các tỉnh, thành hướng dẫn, tổ chức việc cấp biển hiệu đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch cho các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, mua sắm tại các địa phương, đặc biệt tại các khu, điểm du lịch nổi tiếng. Lập danh sách, công bố công khai các địa điểm cung ứng dịch vụ du lịch đạt chuẩn và tin cậy trên các phương tiện thông tin đại chúng và trên các ấn phẩm quảng bá du lịch.
Đặc biệt, Phó Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ VH-TT-DL, Bộ Nội vụ nghiên cứu xây dựng đề án đề xuất việc thành lập lực lượng Cảnh sát du lịch, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý 4-2013.
Mai An - Lâm Nguyên
Thanh tra, xử lý kinh doanh lữ hành bất hợp pháp
Về vụ việc hơn 700 du khách Việt bị Công ty Travel Life bỏ rơi tại Thái Lan, Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL đã chỉ đạo Thanh tra và Tổng cục Du lịch phối hợp kiểm tra các công ty hoạt động lữ hành quốc tế để chấn chỉnh kịp thời. Chánh Thanh tra Bộ VH-TT-DL Vũ Xuân Thành đã trao đổi nhanh với phóng viên Báo SGGP về vấn đề này.
- Phóng viên: Thực tế nhiều công ty không có giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế nhưng vẫn hoạt động như trường hợp của Travel Life. Biện pháp xử lý là gì, thưa ông?
>> Ông VŨ XUÂN THÀNH: Khi đã có giấy phép kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp, nếu doanh nghiệp kinh doanh lữ hành quốc tế, theo Luật Du lịch phải xin phép Tổng cục Du lịch và ký quỹ mới được hoạt động. Song vì nhiều lý do khác nhau như lượng khách, trình độ năng lực, nguồn lực của một số công ty chưa đáp ứng được cho nên khá nhiều công ty không thực hiện theo Luật Du lịch, thỉnh thoảng họ mới làm một tour quốc tế, rất thiếu kinh nghiệm nên để xảy ra hiện tượng như vừa rồi.
Đợt này chúng tôi sẽ kiểm tra nhưng phải nói rất khó bởi hoạt động này núp bóng dưới rất nhiều hình thức: Đại lý du lịch, đại lý cho các hãng lữ hành... cho nên chắc chắn tới đây phải có điều tra, khảo sát, thậm chí phải dùng các nghiệp vụ trinh sát. Và hình thức thanh tra sẽ là đột xuất. Khi phát hiện ra các công ty sai phạm, ngoài việc xử lý hành chính theo luật, chúng tôi sẽ liên hệ chặt chẽ với các địa phương, thậm chí rút giấy phép kinh doanh đối với các công ty đã tham gia kinh doanh lữ hành bất hợp pháp này.
- Trong trường hợp cụ thể của Công ty Travel Life xử lý như thế nào?
Ngoài việc phạt tiền sẽ yêu cầu công ty này loại bỏ ngay việc kinh doanh lữ hành quốc tế. Nhưng quan trọng nhất là lập biên bản và yêu cầu công ty phải thực hiện trách nhiệm dân sự của mình đối với khách hàng và các đối tác đã ký.
- Ông có thể nói rõ hơn về các vi phạm của công ty này?
Những hành vi chính như: Kinh doanh không phép, kinh doanh du lịch mà không thông báo cho Sở VH-TT-DL, không mua bảo hiểm cho khách...
- Như thế có quá “đơn giản” không so với việc bỏ mặc hơn 700 con người ở nơi đất khách quê người, thưa ông?
Vụ việc này các cơ quan chức năng còn phải xem xét tiếp. Xem có yếu tố lừa đảo trong hành vi ấy hay không? Có yếu tố thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng hay không...? Có lẽ sắp tới các cơ quan chức năng của TPHCM sẽ xem xét tiếp trách nhiệm đối với công ty này.
- Cảm ơn ông!
THU HÀ (thực hiện)
Khách đi tour kích cầu nội địa tăng gấp 7 lần
Ông Trần Thế Dũng, Phó Giám đốc Công ty Du lịch Thế Hệ Trẻ, Phó Trưởng nhóm khuyến mãi kích cầu du lịch nội địa tại TPHCM cho biết, trong tháng 5 và 6-2013, 11/12 doanh nghiệp đã khai thác được 4.588 khách mua tour trọn gói và sử dụng vé máy bay khuyến mãi của Vietnam Airlines (VNA) theo chương trình kích cầu qua các tuyến điểm du lịch. So với cùng kỳ năm 2012, số lượng khách mua tour kích cầu nội địa năm nay tăng gấp 7 lần. Chương trình kích cầu thực hiện tốt nhờ triển khai sớm, phương thức đặt chỗ được VNA cải tiến đặt theo quý. Ngoài các đường bay cũ, năm nay VNA áp dụng bán vé giá rẻ cho thêm 4 đường bay mới đi Cần Thơ, Quy Nhơn, Rạch Giá, Phú Quốc nên điểm đến đa dạng, lượng khách mua tour kích cầu tăng mạnh.
MỸ HẠNH
