Theo Liên minh châu Âu, qua đánh giá của các tổ chức phi chính phủ về người vô gia cư (FEANTSA), Phần Lan là quốc gia duy nhất ở châu Âu thành công trong việc giảm số người vô gia cư trong những năm gần đây. Chương trình dài hạn Housing First (nhà ở trước tiên) nhằm giảm số người chịu cảnh màn trời chiếu đất trong 20 năm qua đã chứng tỏ hiệu quả. Theo thống kê mới nhất, số người vô gia cư ở Phần Lan đã giảm từ mức đỉnh 18.000 người cách đây 30 năm xuống còn xấp xỉ 7.000 người, trong đó bao gồm cả 5.000 người đang sống với bạn bè và họ hàng.
Việc loại bỏ nạn vô gia cư lần đầu tiên xuất hiện trong chương trình nghị sự của chính phủ Phần Lan ở Helsinki vào năm 1987. Tuy nhiên, cách đây khoảng 10 năm, giới quan sát nhận thấy rằng tình trạng vô gia cư nhìn chung giảm, nhưng tình trạng vô gia cư lâu dài thì không. Một nhóm 4 chuyên gia được Bộ Môi trường chỉ định đã tìm ra giải pháp “Housing First”.
Họ quan sát thấy “giải quyết các vấn đề xã hội và sức khỏe không phải là điều kiện tiên quyết để giải quyết vấn đề nhà cửa. Thay vào đó, nhà ở là điều kiện tiên quyết để giải quyết các vấn đề khác của người vô gia cư”. Mô hình “nhà ở trước tiên” khá đơn giản, khi người ta không có nhà ở, bạn cho họ nhà ở trước tiên, một ngôi nhà ổn định và lâu dài thay vì để họ sống tạm bợ lay lắt từ nhà này sang nhà khác. Họ không bị bắt buộc phải cai nghiện hay phải có một công việc ổn định trước khi được cho nhà, thay vào đó người ta cho rằng một ngôi nhà có thể giải quyết các vấn đề xã hội và y tế dễ dàng hơn nhiều. Một cách tiếp cận mới cho vấn đề này được kêu gọi, cùng với một triết lý mới.
Năm 2008, Chương trình Quốc gia giảm tình trạng vô gia cư bền vững đã được Phần Lan soạn thảo. Helsinki và 9 thành phố khác của Phần Lan cam kết thực hiện chương trình với sự phối hợp của Bộ Môi trường, các chính quyền địa phương và các tổ chức phi chính phủ, trong đó có tổ chức Y-Foundation. Một trong những mục tiêu là cắt giảm số người vô gia cư bền vững một nửa, giới thiệu 1.250 ngôi nhà mới bằng cách tập trung vào việc chuẩn bị những nhà ở giá rẻ lâu dài và cung cấp sự trợ giúp đặc biệt cho những người dễ tổn thương nhất như đối tượng nghiện ngập. Đồng thời, mạng lưới nhà tạm trú đã được xóa sổ. Điều này cũng bao gồm việc loại bỏ cách suy nghĩ cũ về nạn vô gia cư. Khắp Phần Lan, tình trạng vô gia cư lâu dài đã giảm xuống còn 1.345 người, tức khoảng 35% từ năm 2008 đến 2015. Ở một số thành phố con số này giảm một nửa.
Với chi phí ước tính dưới 382 triệu USD để xây 3.500 ngôi nhà trong giai đoạn từ 2008 - 2015, Chương trình giảm tình trạng vô gia cư bền vững đã cho thấy sự thành công ngoài mong đợi. Như một nghiên cứu của ĐH Kỹ thuật Tampere năm 2011 cho thấy, xã hội đã tiết kiệm 18.500 USD tiền tài trợ giúp đỡ y tế và dịch vụ mỗi năm cho mỗi một người vô gia cư. Theo CSMonitor, không có gì lạ khi Pháp, Hà Lan, Đan Mạch, Tây Ban Nha... đang tìm cách học tập và ứng dụng mô hình này vào điều kiện nước mình.
