Một thực tế đáng trách là chất lượng nhiều căn hộ chung cư dành tái định cư không được đảm bảo. Hàng loạt căn hộ tái định cư vừa bố trí dân vào ở đã bị hư hỏng, xuống cấp. Khiếm khuyết thường gặp là căn hộ bị thấm nước từ khu vệ sinh của tầng trên, tường nhà bị nứt và bong tróc.
Có trường hợp người dân chưa trả xong tiền mua căn hộ đã phải vay mượn để tu sửa. Điển hình về chất lượng căn hộ chung cư thấp là khu tái định cư Vĩnh Lộc (Bình Chánh). Đây là khu tái định cư đã được TPHCM đầu tư cả ngàn tỷ đồng, đưa vào sử dụng nhiều năm qua nhưng rất ít người vào ở nên nhanh chóng bị xuống cấp.
Căn hộ tái định cư chất lượng thấp khiến người dân khó an cư, gây lãng phí ngân sách, làm chậm tiến độ di dời, giải phóng mặt bằng. Do chưa giải tỏa xong mặt bằng để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công, nhiều dự án đã bị chậm tiến độ. Trong các nguyên nhân người dân chậm bàn giao mặt bằng, ngoài nguyên nhân chưa đồng thuận đơn giá đền bù, xếp loại đất còn có nguyên nhân là người dân khó an cư tại nơi ở mới.
Để khắc phục hạn chế này, đầu năm 2019, TPHCM đã có chủ trương xã hội hóa việc xây dựng công trình nhà ở tái định cư. Chủ trương này được kỳ vọng sẽ giải quyết 2 vấn đề gai góc hiện nay là vốn xây dựng và chất lượng công trình.
Thực hiện xã hội hóa sẽ huy động được nguồn lực của toàn xã hội; trong đó lực lượng chính là các doanh nghiệp chứ không trông chờ vào nguồn vốn ngân sách. Trong điều kiện nguồn ngân sách TPHCM còn hạn chế thì đây là bài toán hay, có tính khả thi cao.
Thời gian tới, UBND TPHCM chủ trương hạn chế tối đa việc triển khai mới dự án nhà tái định cư. Phương thức tạo quỹ nhà tái định cư sẽ là các quận huyện có nhu cầu bố trí tái định cư sẽ hợp tác với doanh nghiệp để phát triển dự án, nhu cầu bao nhiêu mua bấy nhiêu; phần còn lại doanh nghiệp chủ động bán theo phương án kinh doanh của họ. Như vậy sẽ chủ động hơn và sát với nhu cầu thực tế hơn. Đó là chủ trương phù hợp.
Thời gian qua, ngoài những công trình nhà tái định cư do các ban quản lý dự án, công ty nhà nước trực thuộc các quận huyện làm chủ đầu tư, đã có một số công trình căn hộ tái định cư do doanh nghiệp bất động sản đầu tư.
Mặc dù những công trình này đầu tư theo phương thức BT (xây dựng - chuyển giao), nhưng chất lượng công trình khá tốt. Một số căn hộ tái định cư chuyển sang căn hộ thương mại đã được người mua tin tưởng.
Khi đầu tư xây dựng căn hộ tái định cư hay nhà ở thương mại, các doanh nghiệp bất động sản đều ý thức giữ uy tín, thương hiệu nên luôn đặt yếu tố chất lượng công trình lên hàng đầu, cung cấp dịch vị bảo hành, sửa chữa theo đúng yêu cầu. Khi chất lượng căn hộ tái định được nâng cao, niềm tin của người dân cũng tăng dần, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng sẽ nhanh hơn.
