1. Thoạt nhìn, Không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại Học viện Cán bộ TPHCM giống với nhiều nơi khác với bức tượng Bác Hồ đặt ở khu vực sảnh trung tâm cùng nhiều hình ảnh, tranh, sách tư liệu về Bác, các trích dẫn lời dạy của Bác Hồ. Tuy nhiên, điểm nhấn trên hầu hết tư liệu trưng bày ở không gian là được gắn thêm các mã QR. Khách ghé thăm nơi này có thể quét mã để đọc các cuốn sách, xem các phim tài liệu hay thậm chí còn được phép tải tài liệu về để học tập, nghiên cứu hoàn toàn miễn phí. Các đầu sách được giới thiệu ở đây khá phong phú, có thể kể đến như: Hồ Chí Minh hành trình từ làng Sen đến Ba Đình, Theo dấu chân Bác Hồ, Bác Hồ đi kháng chiến, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh trên đường sáng lập Đảng Cộng sản… Cũng không thể không kể đến các phim tài liệu như: Hồ Chí Minh trên đất nước Lênin, Sức sống của một bản tuyên ngôn, Ngọn đuốc thế kỷ, Hồ Chí Minh - phác họa chân dung một chính khách…
Đại diện Học viện Cán bộ TPHCM cho biết, cách làm này nhằm tạo điều kiện và mở tối đa Không gian văn hóa Hồ Chí Minh để tất cả mọi người có thể tiếp cận một cách dễ dàng. Thay vì phải đứng tại chỗ để tìm hiểu thông tin, thông qua mã QR, khách tham quan có thể linh động lựa chọn đọc sách hoặc xem phim tư liệu, thậm chí có thể chụp lại mã gửi cho bạn bè để truy cập từ bất cứ nơi đâu. Cách làm này cũng hướng đến sự trải nghiệm và tăng thu hút hơn so với mô hình trưng bày truyền thống, thủ công như trước đây; đồng thời đáp ứng xu hướng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ tại TPHCM.
2. Trong chuyến hành trình về nguồn “Qua miền Tây Bắc” do Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM tổ chức, chúng tôi hết sức bất ngờ khi tại hầu hết địa điểm di tích dù đã có các thuyết minh viên, nhưng vẫn luôn có những tấm biển in mã QR để các du khách có thể quét, tìm hiểu nhiều thông tin hơn.
Tại khu di tích Trung đoàn 52 Tây Tiến (đồi Nà Bó, thị trấn Mộc Châu, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La), khi quét mã QR sẽ hiển thị đường link cung cấp thông tin cơ bản cùng hình ảnh về khu di tích này. Tại di tích quốc gia đặc biệt nhà tù Sơn La (đồi Khau Cả, phường Tô Hiệu, TP Sơn La), sau khi quét mã QR, du khách như được bước vào thế giới sinh động của một chuyến tham quan ảo để có cái nhìn toàn cảnh. Ngoài video giới thiệu có thuyết minh, các thông tin cơ bản, còn có hình ảnh các khu vực khác nhau của di tích với dạng hiển thị 360 độ tạo cảm giác chân thực. Hay như tại di tích quốc gia đặc biệt Đền Hùng (thôn Cổ Tích, xã Hy Cương, TP Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) mỗi khu vực tham quan cũng đều được gắn mã QR. Đây là công trình thanh niên của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Phú Thọ. Khi quét mã QR tại khu vực Đền Thượng, lập tức hiện lên video giới thiệu cùng rất nhiều thông tin chi tiết về các địa điểm tham quan như: Lăng Hùng Vương, cột đá thề, nhà quan cư, bức trấn phong (nghi môn), hàng cột trong, hàng cột ngoài, hậu cung... So với thời lượng và thông tin cơ bản từ thuyết minh viên, các thông tin này giúp du khách có cái nhìn sâu sắc và kỹ lưỡng hơn.
3. Mã QR đã xuất hiện trong mọi ngóc ngách của đời sống. So với hình thức mã vạch truyền thống, mã QR tiện dụng hơn bởi có thể có thể cung cấp nhiều thông tin hơn, đưa người xem đến với các đường link cần thiết để truy cập hình ảnh, âm thanh và cả video. Với điện thoại thông minh kết nối internet, cả thế giới dường như được thu vào một mã nhỏ gọn.
Với các không gian văn hóa hay các di tích lịch sử, mã QR cần được ứng dụng rộng rãi để gia tăng trải nghiệm đa chiều cho du khách; khi họ được xem, nghe, đọc và tải xuống cùng lúc, cung cấp thông tin chi tiết, đầy đủ, trực quan sinh động mà không tốn quá nhiều không gian, diện tích thực tế. Đồng thời, các thông tin có thể liên tục được chỉnh sửa, cập nhật, bổ sung một cách dễ dàng. Ứng dụng mã QR còn mang đến sự chủ động trong tiếp cận thông tin, thay vì phải lệ thuộc vào các hướng dẫn viên, thuyết minh viên.
Với nền tảng công nghệ có sẵn, làm sao để xây dựng kho tư liệu ấn tượng, lôi cuốn sau mỗi mã QR cũng cần được quan tâm thấu đáo để tạo nên sức lan tỏa, hiệu quả hơn nữa; nếu không, sự hiện diện của những mã QR chỉ trở thành lãng phí hay mang tính hình thức.
