Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, ngày 17-2, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam tiếp tục duy trì dưới 400 USD/tấn. Cụ thể, gạo 5% tấm được chào bán ở mức 395 USD/tấn, gạo 25% tấm ở mức 372 USD/tấn, còn gạo 100% tấm chỉ đạt 310 USD/tấn.
Trong khi đó, giá gạo xuất khẩu của Thái Lan, Ấn Độ hầu hết trên 400 USD/tấn. Như vậy, gạo Việt đang có mức giá thấp nhất trong nhóm xuất khẩu hàng đầu thế giới. Đồng thời, giá gạo Việt Nam hiện nay cũng đã xuyên thủng đáy năm 2023-2024, về sát mức thấp nhất của năm 2022.
Trong khi giá gạo xuất khẩu giảm mạnh thì giá gạo bán lẻ trong nước vẫn duy trì ở mức cao. Tại Hà Nội, gạo lài Nhật có giá 22.000 đồng/kg, gạo tám Điện Biên 19.000 đồng/kg, gạo tám Thái 20.000 đồng/kg. Tại TPHCM, giá gạo nở giữ mức 17.000 đồng/kg, gạo thơm Mỹ 19.000 đồng/kg, gạo Nàng Hoa dao động từ 23.000 - 24.000 đồng/kg, gần như không thay đổi so với đỉnh giá năm ngoái.
Thậm chí tại một số siêu thị ở Hà Nội, theo ghi nhận của PV Báo SGGP, giá một số loại gạo còn tăng. Đơn cử như gạo tám thơm Hải Hậu (Nam Định) trước Tết Nguyên đán 2025 chỉ có 19.500 đồng/kg nhưng hiện lại niêm yết giá bán 20.500 đồng/kg.
Lý giải tình trạng giá gạo xuất khẩu rớt mạnh nhưng giá gạo bán ở thị trường nội địa không chịu giảm, chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy cho rằng, giá gạo trong nước chưa giảm là do khâu trung gian khống chế giá. Giá gạo nội địa thường mất 2-3 tháng mới điều chỉnh theo xu hướng giá xuất khẩu.
Các doanh nghiệp cũng cho biết, chi phí vận chuyển, lưu kho, nhân công đều tăng, cộng với hao hụt trong bảo quản khiến giá bán lẻ chưa thể giảm ngay. Bên cạnh đó, hợp đồng cung ứng gạo giữa siêu thị và nhà phân phối thường dài hạn, dẫn đến độ trễ trong điều chỉnh giá bán lẻ.
Bộ NN-PTNT nhận định, việc Ấn Độ gỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo cùng với xu hướng tự chủ lương thực của Indonesia - một trong những thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam - đã tác động mạnh đến thị trường gạo nước ta trong năm 2025.
Bộ NN-PTNT vừa có báo cáo gửi Bộ Công thương về dự báo sản lượng lúa cả nước năm 2025 ước đạt 43,14 triệu tấn, giảm 323.000 tấn so với năm 2024. Trong đó, vùng ĐBSCL dự kiến sản xuất 3,77 triệu ha lúa, năng suất bình quân 63,4 tạ/ha, sản lượng đạt gần 24 triệu tấn. Sau khi trừ tiêu thụ nội địa, giống và thức ăn chăn nuôi, lượng lúa hàng hóa dành cho xuất khẩu ước đạt 15,08 triệu tấn, tương đương 7,54 triệu tấn gạo.
Trong báo cáo, Bộ NN-PTNT đã đề xuất Bộ Công thương đẩy mạnh xuất khẩu gạo vào các tháng có sản lượng thu hoạch lớn (tháng 2, 3, 4, 7, 8 và 9) để tránh tồn đọng. Đồng thời, Bộ NN-PTNT đề nghị tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường nhằm xuất khẩu hết lượng gạo hàng hóa, đảm bảo lợi ích hài hòa giữa nông dân và doanh nghiệp.
Cùng với đó, Bộ NN-PTNT đề xuất quản lý chặt chẽ hệ thống thương lái thu mua lúa, theo hướng chuyên nghiệp hơn. Cụ thể, thương lái cần đăng ký kinh doanh, ký hợp đồng mua lúa với nông dân theo chủng loại giống, chất lượng lúa, dựa trên hợp đồng ký với doanh nghiệp xuất khẩu. Nếu áp dụng mô hình này, thương lái sẽ được hưởng các chính sách hỗ trợ tương tự doanh nghiệp, đồng thời giúp thị trường minh bạch hơn, tránh tình trạng ép giá nông dân và duy trì giá lúa nội địa ở mức hợp lý.
