Trên địa bàn TPHCM, UBND TP đã cấm kinh doanh gia cầm sống từ nhiều năm qua. Sản phẩm gia cầm trước khi đưa ra thị trường phải qua kiểm dịch và phải được giết mổ tại các cơ sở được cấp phép. Tuy nhiên, bất chấp lệnh cấm, trên nhiều ngả đường, ngõ ngách ở các quận - huyện, tình trạng buôn bán gia cầm sống vẫn diễn ra khá phổ biến.
Công khai
Chiều 10-9, rảo quanh một số chợ ở các quận Tân Bình, Tân Phú, Bình Tân…, chúng tôi dễ dàng bắt gặp cảnh bày bán gà, vịt sống. Từ đường Hồng Lạc rẻ vào chợ Nhỏ nằm trên đường Bùi Thế Mỹ (phường 10, quận Tân Bình) thì nhìn thấy ngay 2 lồng gà sống chồng lên nhau, kèm tấm giấy in lời giới thiệu: “Gà ta thả vườn, bao ăn, bao làm - 100.000 đồng/kg”. Lúc này, một người khách đang đứng chờ, còn người bán thì lúi húi vặt lông, làm thịt gà.
Phường Tân Phú (quận 9) tổ chức chốt chặn kiểm soát hoạt động buôn bán gia cầm sống
Chạy sang khu chợ cạnh chung cư Huỳnh Văn Chính (phường Phú Trung, quận Tân Phú), phóng viên ghi nhận có 3 điểm bày bán gà sống công khai, người bán luôn miệng chào mời: “Mua đi anh, gà hôm nay ngon lắm. Em làm nhanh lắm, một chút là xong thôi”.
Ở một khu vực khác, trên đường Bình Long, nơi giáp ranh quận Tân Phú và Bình Tân, trước đây vốn dĩ là một điểm buôn bán gà, vịt sống tấp nập.
Hiện nay cảnh bày lồng gà, vịt công khai không còn nữa; tuy nhiên đi dọc theo đường này, nhất là tại khu vực nghĩa trang Bình Hưng Hòa, sẽ dễ dàng nhìn thấy những tấm bảng ghi: “Gà ta, vịt xiêm, vịt cồ”. Còn tại quận Thủ Đức, một người dân ở phường Linh Tây cho biết có khá nhiều điểm bán gia cầm sống trên địa bàn, kể cả ở khu vực chợ Thủ Đức sầm uất.
“Họ không còn bày bán công khai nhưng khi cần mua thì được dẫn vào sâu bên trong nhà chọn gà, vịt và chỉ trong vòng vài phút là họ làm thịt xong”, bà Trương Thị Thanh, phường Linh Tây (quận Thủ Đức) chia sẻ.
Gắn camera, trực chốt để kiểm soát
Theo thống kê của cơ quan chức năng, trên địa bàn TPHCM hiện còn hàng chục điểm buôn bán gia cầm sống trái phép, không qua kiểm dịch; đặc biệt là tại các khu vực vùng ven như huyện Bình Chánh, huyện Hóc Môn, quận Bình Tân, quận 9 hay Thủ Đức...
Hoạt động này tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra dịch cúm gia cầm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Vì vậy, TPHCM đã chỉ đạo các cơ quan liên quan, trong đó có các quận - huyện tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý.
Tuy nhiên, trong lần đi thực tế ở chợ tạm trên đường 154 (gần Khu du lịch Suối Tiên, phường Tân Phú, quận 9), phóng viên chứng kiến cảnh giao - nhận gia cầm trước mặt lực lượng chức năng của phường.
“Trên địa bàn phường có một số tụ điểm kinh doanh gia cầm sống khá phức tạp, đặc biệt là hộ T.G. Khi không có cơ quan chức năng, họ bày bán công khai, nhưng khi phường cử người chốt chặn thì họ kéo cửa, đem giấu các lồng gà đi.
Tuy nhiên, việc mua bán vẫn diễn ra bình thường bằng cách nhận đặt hàng qua điện thoại. Nếu không, người mua vào sâu trong nhà chọn gà và họ làm thịt rồi xách đi giao”, bà Vũ Thị Thu Hà, Chủ tịch UBND phường Tân Phú, nói và cho biết thêm phường đã lên kế hoạch tổ chức chốt chặn với quyết tâm xóa bỏ các tụ điểm này.
Cụ thể, mỗi tổ gồm có cán bộ phường, công an, bảo vệ dân phố, lực lượng trật tự đô thị…, chia làm 2 ca, trực chốt từ 7 giờ 30 đến 18 giờ mỗi ngày để kiểm soát tình hình nhập, giết mổ và buôn bán gia cầm sống ở chợ tạm trên đường 154. Phường Tân Phú còn gắn camera quan sát ở khu vực chợ và kết nối về công an phường để theo dõi, kiểm soát tình trạng buôn bán gia cầm sống cũng như thực hiện ổn định trật tự lòng lề đường.
Ngoài ra, lực lượng liên ngành của phường, quận đến các hộ dân tuyên truyền, vận động chấm dứt việc vận chuyển, giết mổ hay buôn bán gia cầm sống trái phép.
“Từ khi phường tổ chức trực chốt liên tục (từ ngày 5-9), đến nay tình trạng buôn bán gia cầm sống trên địa bàn đã giảm đáng kể, trong đó có điểm đã dẹp hoàn toàn. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn không chủ quan và tiếp tục duy trì việc kiểm tra, giám sát để xử lý triệt để tình trạng này”, bà Hà khẳng định.
Trước tình trạng kinh doanh gia cầm sống trái phép vẫn còn diễn ra ở một số địa phương, UBND TPHCM đã có văn bản nhắc nhở và phê bình, trong đó có quận 9 và huyện Bình Chánh.
Theo bà Lê Thị Kim Chi, Phó Chủ tịch UBND quận 9, nguyên nhân của tình trạng này là do thói quen nhiều người dân thích sử dụng thịt gà ta… Cuối tháng 5-2017, UBND quận 9 đã có kế hoạch phòng chống dịch cúm gia cầm và giải quyết dứt điểm các điểm kinh doanh gia cầm sống trái phép trên địa bàn.
Lãnh đạo quận yêu cầu các phòng ban và UBND các phường tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra các hành vi vận chuyển, giết mổ, mua bán gia cầm sống trái phép.
Đồng thời, tổ chức lực lượng trực chốt ở các tụ điểm “nóng” nhằm hạn chế đến mức thấp nhất và dần xóa bỏ tình trạng buôn bán gia cầm sống trái phép. Sau một thời gian tập trung thực hiện, một số tụ điểm phức tạp về buôn bán gia cầm sống như ở phường Tân Phú đã được xử lý.