Cuối phiên thảo luận chiều 29-5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã giải trình lý do chưa điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân - vấn đề được đại biểu Quốc hội nêu trong phiên thảo luận buổi sáng cùng ngày.
Bộ trưởng cho biết, Luật Thuế thu nhập cá nhân có hiệu lực từ năm 2009, khi đó giảm trừ gia cảnh với người nộp thuế khoảng 4 triệu đồng/tháng, mức giảm trừ người phụ thuộc 1,6 triệu đồng/tháng.
Tới năm 2013, Luật sửa đổi, nâng mức giảm trừ gia cảnh 9 triệu đồng/tháng với người nộp thuế, tức 108 triệu đồng/năm; người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng/tháng và bổ sung điều kiện khi CPI biến động 20% thì trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh giảm trừ gia cảnh.
Năm 2020, mức giảm trừ gia cảnh được nâng 1 lần nữa, lên 11 triệu đồng/tháng và 4,4 triệu đồng/tháng, áp dụng từ đó đến nay.
Như vậy, người có thu nhập và có 1 người “ăn theo” có mức thu nhập 17 triệu đồng/tháng trở lên mới phải nộp thuế. Tương tự, người có thu nhập 22 triệu đồng trở lên (với 2 người phụ thuộc) mới phải đóng thuế. Các mức này chưa gồm các khoản bảo hiểm bắt buộc.
Theo Bộ trưởng Phớc, hiện Bộ Tài chính chưa trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh Luật Thuế thu nhập cá nhân, vì theo số liệu của Tổng cục Thống kê, mức giảm trừ với người nộp thuế 11 triệu đồng/tháng đang cao hơn thu nhập bình quân 2,2 lần (4,96 triệu đồng/người/tháng). Trong khi tỷ lệ này ở các nước là dưới 1 lần.
Ngoài ra, bình quân CPI từ 2020 đến nay là 11,74%, thấp hơn điều kiện điều chỉnh thuế.
“Bộ Tài chính đang làm đúng luật”, Bộ trưởng khẳng định. Tuy nhiên, ông cũng thông tin, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đưa luật này vào chương trình xây dựng pháp luật tháng 10-2025, thông qua vào kỳ họp tháng 5-2026.
“Trong trường hợp Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định trình luật sửa đổi vào kỳ họp cuối năm nay, và thông qua tại kỳ họp vào tháng 5-2025 thì Bộ Tài chính sẽ chấp hành. Khi đó, chúng tôi sẽ xin ý kiến các đối tượng chịu tác động, để đưa ra quy định phù hợp về thuế suất, mức giảm trừ và có bỏ hay không điều kiện về mức tăng CPI”, ông Hồ Đức Phớc nói rõ.
Trước đó, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội nêu đề xuất cần sớm ban hành Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), với lý do mức giảm trừ gia cảnh hiện nay, nhất là mức giảm trừ đối với người phụ thuộc (4,4 triệu đồng/tháng) là quá lạc hậu, cần được Quốc hội xem xét sửa đổi sớm, mà không nên chờ đến năm 2026.
