Ngày 13-11, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết, vừa tiếp nhận bé gái N.K.C. (37 tháng tuổi, ngụ tỉnh Tây Ninh) bị sốt mò. Bệnh nhi nhập viện vì thiếu máu nặng (dung tích hồng cầu 16%), gan to 4cm dưới hạ sườn phải và lách to độ 4; các xét nghiệm tại cấp cứu cho thấy nhiễm khuẩn nặng, tổn thương phổi và tràn dịch màng phổi phải.
Bệnh nhi sốt cao kéo dài, tổn thương gan và thận nặng, tiểu cầu giảm, tổn thương phổi với hội chứng nguy kịch hô hấp cấp do viêm lan toả 2 phổi, tuỷ đồ có hình ảnh thực bào máu. Bé được giúp thở do tổn thương phổi, truyền máu, dùng kháng sinh Vancomycin và Carbapenem do tình trạng viêm phổi nặng, nhiễm khuẩn huyết và suy đa cơ quan nặng.
Sau 2 ngày kháng sinh trên không đáp ứng, bé vẫn sốt cao kéo dài liên tục, qua thăm khám kỹ ghi nhận sang thương da ở ngực phù hợp với sốt mò.
Kết quả phân lập tác nhân trong máu bằng PCR cũng ghi nhận Orientia tsutsugamushi (mầm bệnh gây sốt mò) phù hợp với tình trạng của trẻ. Bé được dùng kháng sinh Levofloxacin. Sau 3 ngày điều trị bằng Levofloxacin, bé hết sốt, các chỉ số chức năng cơ quan cải thiện dần, được rút nội khí quản, và xuất viện sau 10 ngày điều trị.
Theo PGS-TS-BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên, Trưởng khoa Hồi sức Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 1, đây là ca bệnh sốt mò đầu tiên tại Bệnh viện Nhi đồng 1 và là ca đầu tiên ở trẻ em được chẩn đoán ở miền Nam.
Diễn tiến rất nặng và nguy kịch với các biến chứng có thể tử vong như: rối loạn tri giác, viêm phổi suy hô hấp, tán huyết và đông máu nội mạch lan toả, cũng như là hội chứng thực bào máu rất hiếm gặp trong bệnh sốt mò.
Để phòng tránh bệnh, người lớn và trẻ em hạn chế đi vào vùng bụi rậm, cỏ thấp, vùng đất ẩm, vách núi, hang động. Khi đi vào những khu vực nghi có nhiều ấu trùng mò nên mặc quần áo dài, buộc kín gấu quần, mang tất, ủng. Y văn ghi nhận ở miền Nam Việt Nam, khoảng 50% bệnh nhân bị sốt mò do ấu trùng đốt khi làm việc ở ruộng lúa.
 |
Vết thương trên bệnh nhi sốt mò |
“Nếu bị các nốt đốt lạ và sốt cao, không rõ nguyên nhân, cần kiểm tra kỹ tất cả bề mặt da trên cơ thể tìm các vết đốt, sau đó cần đưa đến các cơ sở y tế sớm để được các bác sĩ khám bệnh, chẩn đoán và điều trị kịp thời”, PGS-TS-BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên khuyến cáo.
Bệnh sốt mò là gì?
Bệnh sốt mò (hay còn gọi là sốt do ấu trùng mò hay sốt bờ bụi) là bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi Orientia tsutsugamushi (một loại vi khuẩn thuộc họ Rickettsia) và lây sang người thông qua ấu trùng mò thuộc họ Trombicula (tên Leptotrombidium).
Các ấu trùng mò này thường có ký chủ trung gian là những loài động vật gặm nhấm, chủ yếu là chuột, chim hoặc gia súc, gia cầm. Bệnh biểu hiện với sốt cao kéo dài, có vết loét da do ấu trùng mò đốt, phát ban dạng sẩn.
Đặc điểm của vết loét thường 1 vết hình tròn hoặc bầu dục, đường kính khoảng 5-10mm, không đau, không ngứa, viền đỏ và nổi gờ trên mặt da. Lúc đầu màu vàng xám, sau đó đóng vảy màu nâu hoặc đen.
Vị trí hay gặp ở các nếp gấp của cơ thể như: tay, cổ, gáy, thân mình, đùi, bẹn, rốn... khoảng tuần thứ 2 kể từ khi mò đốt sang thương sẽ bong vảy để lại vết loét đáy sạch khô, màu đỏ tươi có viền cứng. Từ vết loét, Orientia tsutsugamushi xâm nhập vào hệ bạch huyết gây viêm hạch tại chỗ rồi sưng, viêm và đau hạch toàn thân; đồng thời chúng xâm nhập vào máu, gây viêm nội mạc vi mạch máu toàn thân tổn thương viêm nhiễm các cơ quan. Bệnh diễn tiến từ nhẹ đến nặng, có thể gây biến chứng và tử vong.
Một số biến chứng có thể gặp như:
+ Thần kinh: rối loạn tri giác, viêm màng não, viêm não, tổn thương thần kinh sọ não, viêm thần kinh ngoại biên.
+ Tim mạch: viêm tắc mạch máu, viêm cơ tim, truỵ tim mạch; suy thận; viêm phổi, suy hô hấp.
Ngoài ra có thể gây gan, lách, hạch to; hiếm hơn là đông máu nội mạch lan toả và hội chứng thực bào máu.
