Các bị can gồm Nguyễn Đình Huân (38 tuổi, Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp), Nguyễn Văn Khang (35 tuổi, cán bộ phòng Khách hàng doanh nghiệp) bị truy tố tội “Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của tổ chức tín dụng”. Các bị can đều được cho tại ngoại.
Đáng chú ý là trường hợp của ông Hoàng Kim Long – nguyên Giám đốc chi nhánh Eximbank Bà Rịa – Vũng Tàu là người chịu tránh nhiệm chính trong vụ án lại được tạm đình chỉ điều tra để đưa đi chữa bệnh tâm thần.
Theo cáo trạng, trong khoảng thời gian từ năm 2009-2011, Hoàng Kim Long, Nguyễn Đình Huân và Nguyễn Văn Khang đã đại diện cho Eximbank Bà Rịa – Vũng Tàu đã ký các hợp đồng tín dụng với nhóm Công ty Thanh Mai (gồm 6 công ty có trụ sở tại Bà Rịa - Vũng Tàu) do Mai Văn Thức cùng bố ruột, vợ, anh em trai và bạn bè của Thức làm giám đốc.
Đến cuối năm 2011, các doanh nghiệp không trả được tiền gốc và lãi vay cho ngân hàng nên Eximbank Việt Nam đã tiến hành kiểm tra tài sản thế chấp của 6 công ty nêu trên thì phát hiện thiếu hơn 1.519 tấn hạt điều (trị giá 30,38 tỷ đồng) và có nhiều bao vỏ trấu, vỏ hạt điều lẫn lộn với các bao hạt điều.
Sau khi so sánh dư nợ mất cân đối lớn so với tài sản thế chấp, Tổng Giám đốc Eximbank Việt Nam đã có văn bản gửi Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu vào cuộc điều tra làm rõ vụ việc.
Cơ quan điều tra xác định, trong quá trình xét duyệt, ký kết hợp đồng thế chấp tài sản là hàng hóa để cho nhóm Công ty Thanh Mai vay vốn, các bị can Hoàng Kim Long, Nguyễn Đình Huân và Nguyễn Văn Khang biết rõ quy định, quy trình và văn bản hướng dẫn của ngân hàng nhưng lại để xảy ra sai phạm, vi phạm quy định cho vay gây hậu quả nghiêm trọng.
Quá trình thế chấp Eximbank Bà Rịa – Vũng Tàu đã không trực tiếp đến kiểm tra, không lưu trữ tài liệu việc nhập, xuất kho hàng hóa đã tạo điều kiện cho Mai Văn Thức không nhập vào kho hơn 416 tấn hạt điều thế chấp của Công ty Thanh Mai và 300 tấn hạt điều của Công ty Thanh Tâm. Không những vậy, do quản lý lỏng lẻo đã để Mai Văn Thức lấy hàng hóa thế chấp trong kho ra xuất bán.
Cơ quan điều tra cũng xác định, các đối tượng đã cấp tín dụng không có bảo đảm, cấp tín dụng vượt giới hạn so với vốn tự có, cố ý nâng khống tài sản bảo đảm đối với nhóm khách hàng Công ty Thanh Mai. Hậu quả là Eximbank Bà Rịa – Vũng Tàu bị thiệt hại số tiền gần 48 tỷ đồng.
Hiện Mai Văn Thức đã đưa các tài sản có trị giá gần 21 tỷ đồng để giảm thiểu thiệt hại do nhóm Công ty Thanh Mai gây ra cho Eximbank Bà Rịa – Vũng Tàu.
Sau khi xảy ra vụ việc, ngày 17-3-2015, cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam Hoàng Kim Long - Giám đốc chi nhánh Eximbank Bà Rịa – Vũng Tàu. Ngày 1-10-2015, Viện pháp y tâm thần trung ương có kết luận: Trước, trong và sau khi phạm tội, bị can Hoàng Kim Long không có dấu hiệu tâm thần, đủ khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.
Tại thời điểm giám định, bị can bị bệnh rối loạn thực tổn mức độ nặng. Do đó ngày 18-1-2018, VKSND tỉnh Bà Rịa – Tàu ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh với bị can Hoàng Kim Long tại Bệnh viên tâm thần Trung ương Biên Hòa. Cơ quan điều tra cũng ra quyết định đình chỉ bị can, khi nào có căn cứ sẽ phục hồi điều tra.
Ngoài ra, cơ quan điều tra cũng đã có quyết định tách vụ án hình sự đối với hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” của Mai Văn Thức để điều tra làm rõ.
