Thống kê của Cục Y tế dự phòng cho biết, các bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Việt Nam. Cứ 10 người chết thì có 7 người chết do các bệnh không lây nhiễm, số ca tử vong do bệnh không lây nhiễm chiếm tới 73% tổng số các ca tử vong, trong đó 43% số ca tử vong trước 70 tuổi, gánh nặng bệnh tật do bệnh không lây nhiễm chiếm 66% tổng gánh nặng bệnh tật.
Lý giải về sự gia tăng các bệnh không lây nhiễm, TS.BS Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho rằng, nguyên nhân khiến tỷ lệ mắc và tử vong cao đối với các bệnh không lây nhiễm xuất phát từ lối sống và sự chủ quan của người bệnh như: hút thuốc; uống rượu bia; ăn ít rau, trái cây; ăn nhiều muối; thiếu hoạt động thể lực…Tình trạng thừa cân béo phì tăng huyết áp, tăng đường máu, rối loạn lipid máu;… đều có xu hướng gia tăng nhanh.
Cũng theo TS.BS Trương Đình Bắc, để thực hiện được các mục tiêu của “Chiến lược quốc gia phòng, chống các bệnh ung thư, tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản và các bệnh không lây nhiễm khác” giai đoạn 2015-2025 của Bộ y tế.
Cụ thể, giảm 30% số người hút thuốc, giảm 10% số người uống rượu bia ở mức có hại, giảm 10% số người thiếu hoạt động thể lực, giảm 30% số người tiêu thụ muối/người, kiểm soát thừa cân béo phì xuống dưới 15%, kiểm soát tăng cholesterol dưới 35%, kiểm soát gia tăng huyết áp dưới 30%,… các ngành chức năng cần tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp, trong trung vào các giải pháp về chính sách, pháp luật, phối hợp liên ngành giữa các đơn vị liên quan; tăng cường công tác truyền thông giáo dục sức khỏe của trạm y tế xã.
Ngoài ra xây dựng môi trường hỗ trợ thay đổi hành vi lối sống và nâng cao sức khỏe.
“Trạm y tế xã phải là cơ quan tham mưu đề xuất với người đứng đầu cơ quan, đơn vị trường học, khu công nghiệp… xây dựng các mô hình nâng cao sức khỏe, dự phòng một số bệnh không lây nhiễm bằng vaccine, sinh phẩm y tế đặc hiệu. Duy trì tỷ lệ trẻ em tiêm chủng đầy đủ vaccine phòng viêm gan B, phòng viêm gan dẫn đến ung thư gan; trạm y tế phải là đơn vị thực hiện chẩn đoán điều trị, sơ cấp cứu tư vấn cho người mắc một số bệnh không lây nhiễm theo hướng dẫn của Bộ y tế", TS Bắc nhấn mạnh.