Ngày 27-9, BS-CK1 Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, kể từ khi triển khai tiêm vào ngày 20-9, gần 200 trung tâm tiêm chủng trên toàn quốc của VNVC đã tiêm và nhận đặt giữ chỗ cho gần 15.000 liều vaccine SXH cho trẻ em và người lớn. SXH do virus Dengue gây ra, với 4 tuýp huyết thanh khác nhau, nhiễm lần đầu với bất kỳ một trong các tuýp huyết thanh được cho là sẽ tạo miễn dịch lâu dài nhưng có thể không kéo dài suốt đời và bảo vệ tạm thời, ước tính từ vài tháng đến 1-2 năm chống lại các tuýp huyết thanh khác.
Một người có thể mắc SXH nhiều lần trong đời với các tuýp virus khác nhau, thậm chí lần mắc thứ 2 có nguy cơ nặng hơn lần đầu. Bệnh gây ra các biến chứng nguy hiểm như tụt huyết áp, suy tim, suy thận, sốc mất máu, suy đa tạng, xuất huyết não, hôn mê… Có nguy cơ trở nặng vào giai đoạn hết sốt từ ngày thứ 3 đến thứ 5 của bệnh, khiến người bệnh dễ chủ quan. Các đối tượng có nguy cơ trở nặng cao hơn khi mắc SXH là trẻ nhỏ, phụ nữ có thai, người mắc các bệnh mãn tính, béo phì… Với phụ nữ mang thai, SXH có thể gây suy thai, sinh non, thai chết lưu.
Theo BS Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TPHCM, bệnh SXH khó kiểm soát nguồn lây bởi người mắc SXH có thể không biểu hiện hoặc có triệu chứng không rõ ràng. Bệnh nặng khó dự đoán trước và có thể phát triển mà không có dấu hiệu cảnh báo.
Ghi nhận mới nhất tại Bệnh viện Nhi đồng 1 cho thấy, số ca mắc SXH hiện đang tăng cao hơn so với cùng kỳ năm 2023. Tháng 8-2024, bệnh viện có 130 ca mắc SXH nhập viện và 8 trường hợp gặp biến chứng sốc SXH, phải điều trị tích cực. “Nếu không có vaccine, chúng ta chỉ “đi theo đuôi” sốt xuất huyết”, BS Khanh nhận định.
Đồng thời cho biết, SXH hiện không có phương pháp điều trị đặc hiệu, trọng tâm là phát hiện sớm và điều trị các triệu chứng. WHO kêu gọi bên cạnh truyền thông nâng cao nhận thức về bệnh, kiểm soát vector lây truyền bệnh, giám sát chặt chẽ bệnh, người dân cần tiêm chủng vaccine để phòng bệnh hiệu quả.
PGS-TS Nguyễn Thị Kim Tiến, nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, SXH không chỉ gây gánh nặng và áp lực cho bệnh nhân, gia đình mà còn cho hệ thống và nhân lực ngành y tế. Gần 40 năm trước, Việt Nam đã chứng kiến dịch SXH khủng khiếp tại ĐBSCL. Thời điểm đó, việc phòng bệnh chủ yếu dựa vào diệt muỗi và lăng quăng, không có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy rất nhiều ca đã tử vong.
Việc đưa vào sử dụng vaccine SXH là bước tiến quan trọng trong công tác phòng chống bệnh nguy hiểm này. Từ nửa thế kỷ trước, việc tìm ra vaccine SXH là vấn đề cấp thiết. Việt Nam đã phê duyệt vaccine SXH cùng 39 nước trên thế giới, tiến thêm một bước quan trọng cho công tác phòng chống dịch bệnh.
“Việc sử dụng vaccine cùng các biện pháp phòng chống khác sẽ giảm số ca mắc bệnh, nhập viện và gặp biến chứng nặng do bệnh trong tương lai không xa. Đó là bằng chứng thuyết phục nhất về tính an toàn, hiệu quả và tính nhân văn cao cả của vaccine nói chung và vaccine sốt xuất huyết nói riêng”, PGS-TS Nguyễn Thị Kim Tiến kỳ vọng.
Từ năm 1959 đến nay, SXH vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, trong khi bệnh lưu hành ngày càng phức tạp, lan rộng và diễn ra quanh năm không còn theo mùa, các biện pháp kiểm soát muỗi truyền bệnh gặp nhiều khó khăn do vấn đề đô thị hóa, giao thương, đi lại. Hằng năm, nước ta có hàng trăm ngàn ttrường hợp mắc bệnh SXH với hàng chục đến hàng trăm ca tử vong. WHO đánh giá SXH là một trong 10 gánh nặng y tế toàn cầu, xếp mức độ 3 (mức độ cao nhất) về khẩn cấp y tế.
