Làn sóng cánh tả tại Mỹ Latinh tiếp tục dâng cao khi một cựu du kích cánh tả giành thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống ở El Salvador ngày 15-3. Lần đầu tiên trong lịch sử, El Salvador có tổng thống cánh tả.
Ông Mauricio Funes thuộc Mặt trận Giải phóng Dân tộc Farabundo Marti (FMLN) đã đánh bại đối thủ là Rodrigo Avila thuộc Liên minh Cộng hòa Quốc gia (Arena), một đảng bảo thủ đã cầm quyền suốt 20 năm qua ở nước này. Phải mất 12 năm nội chiến và 17 năm sau khi nội chiến kết thúc, FMLN mới giành thắng lợi như ngày hôm nay sau 3 lần ứng viên tổng thống của mình đều thất bại trước Arena.
Thắng lợi của FMLN chứng tỏ rằng một nhóm du kích vẫn có thể giành được quyền lực từ con đường hòa bình. Xuất thân từ một nhà báo dẫn chương trình talk show trên truyền hình, bản thân ông Funes chưa từng là du kích của FMLN cầm súng chiến đấu nhưng điều đó không ngăn cản ông trở thành người đại diện cho FMLN ra tranh vị trí cao nhất của El Salvador.
Những cử tri bầu cho ông rất ấn tượng với tài hùng biện của ông trên truyền hình với những phát biểu rất cởi mở, không né tránh những vấn đề gai góc của một xã hội thời kỳ hậu chiến.Sau những cuộc vui đón chào kết quả bầu cử, những thách thức trước mắt đang đè nặng trên vai tổng thống đắc cử Funes.
Không giống như Venezuela giàu về dầu mỏ hay Bolivia giàu về khí đốt và khoáng chất, El Salvador là nước nghèo không có nguồn tài nguyên chiến lược. Giành thắng lợi với tỷ lệ phiếu bầu chỉ cao hơn đối thủ 3%, ông Funes phải lèo lái đất nước trong bối cảnh chia rẽ sâu sắc. Tình trạng thất nghiệp tăng cao cũng như các băng đảng tội ác hoành hành đã biến El Salvador thành một trong những nơi nguy hiểm nhất thế giới.
Bên cạnh đó, ông Funes sẽ phải đối mặt với một quốc hội với đa số thuộc về đảng bảo thủ đối lập sẵn sàng gây khó khăn cho chính phủ mới. Nhận thức rõ điều này, trong diễn văn tuyên bố chiến thắng, ông Funes kêu gọi đoàn kết quốc gia và tuyên bố sẵn sàng đẩy mạnh quan hệ với Tổng thống Mỹ Barack Obama để giải quyết các vấn đề nóng giữa hai nước như tình trạng di dân bất hợp pháp, các băng đảng đường phố và nạn buôn lậu ma túy.
Ngoài ra ông cam kết cũng tiếp tục thực hiện hiệp định tự do mậu dịch với Mỹ cũng như giữ đồng USD làm đồng tiền chính thức của nước này. Điều này thực sự có ý nghĩa khi ¼ dân El Salvador sống tại Mỹ đã gửi một lượng kiều hối chiếm 20% GDP của nước này.
Phía Tổng thống Mỹ Obama cũng đã chúc mừng chiến thắng của ông Funes và tuyên bố sẵn sàng hợp tác với chính phủ mới. Cần nhớ rằng những năm 1980, FMLN từng bị Chính phủ Mỹ lúc đó liệt vào “mối đe dọa của thế giới” nên đã đổ hàng tỷ USD vào các chính phủ trước đây ở El Salvador chống lại FMLN.
Thắng lợi của Funes được báo chí thế giới đánh giá là thắng lợi của những thanh niên du kích cánh tả của thời kỳ chiến tranh lạnh. Giờ đây họ đang ở tuổi trung niên với nhiều nhận thức thay đổi cấp tiến hơn nhưng vẫn giữ được bản chất là những người có tinh thần dân tộc, ưu tiên bảo vệ tầng lớp lao động nghèo.
VŨ MINH
