Đưa thuốc vào mũi dưới dạng dung dịch nhỏ mũi hoặc xịt (phun sương) là cách điều trị tại chỗ và phòng bệnh. Thuốc dùng tại chỗ bao gồm một số loại kháng sinh, sát khuẩn nhẹ (Argyrol 1%), kháng dị ứng, Corticoid, thuốc co mạch, nước muối sinh lý và nước biển nhân tạo.
Khi đó các loại thuốc kháng sinh, kháng dị ứng, Corticoid và co mạch phải do bác sĩ chuyên khoa chỉ định và hướng dẫn dùng cho từng trường hợp bệnh lý cụ thể, chúng ta không tự ý mua dùng hoặc tự ý bán cho bệnh nhân, vì dùng không đúng chỉ định không chỉ tốn tiền mà còn gây hại “tiền mất tật mang”.
Hiện nay tình trạng lạm dụng thuốc co mạch đang ngày càng nhiều do chưa hiểu rõ tác dụng và tác hại. Thuốc co mạch có hoạt chất là Xylometazoline 0.05% - 0.1% (biệt dược Otilin, Otdin, Coldi-B…). Đây chỉ là thuốc tạm thời giảm nghẹt mũi, tạm thời giảm triệu chứng khó chịu, có tác dụng hỗ trợ, không phải là thuốc trị bệnh, không giải quyết tận gốc cơ chế sinh bệnh.
Do vậy chỉ được dùng trong 5 - 7 ngày. Nghẹt mũi kéo dài nhiều ngày (mạn tính), nghẹt mũi luân phiên đổi bên… đều phải được khám kỹ, chẩn đoán nguyên nhân và chữa trị tận gốc. Nếu lạm dụng thuốc co mạch, dùng kéo dài cho dù ngày vài lần, mỗi lần vài giọt thì sau vài tuần liên tục, thuốc sẽ giảm dần hiệu quả và tai hại hơn sẽ gây nên hiệu ứng “dội ngược” càng nhỏ càng nghẹt mũi mà y học gọi đó là bệnh viêm mũi do thuốc, điều trị cực kỳ khó khăn, nhiều trường hợp phải đốt điện, phẫu thuật cắt cuống mũi… phức tạp và tốn kém.
Ngày nay có xu hướng trở lại cách dùng truyền thống của người xưa là rửa mũi bằng nước sạch, nước muối sinh lý 0,9% hay tốt nhất là dùng nước biển phun sương vì chứa nhiều khoáng như bạc, kẽm, đồng, mangan… nên kháng viêm và kháng dị ứng. Các loại nước vệ sinh mũi này sẽ giúp làm sạch các chất bẩn gây bệnh bám trên bề mặt niêm mạc, giúp loãng nhầy để dễ tiết ra ngoài và góp phần phục hồi các tế bào tơ lông của niêm mạc mũi và nhờ đó hoạt động chức năng sinh lý của mũi dễ dàng hơn và nhanh chóng trở lại bình thường.
Rửa mũi cần có dụng cụ hoặc người trợ giúp, cho nên ngành dược sản xuất nước muối dưới dạng lọ nhỏ mũi hoặc bình xịt phun sương để người bệnh có thể tự dùng và dễ mang theo. Hiện nay, trên thị trường vừa xuất hiện sản phẩm Vesim, sản phẩm vệ sinh mũi do Merap group sản xuất. Được sản xuất dưới dạng phun sương, dễ đi sâu vào các khoang mũi, làm sạch và vệ sinh mũi hàng ngày với công thức nước biển chứa nhiều khoáng chất có tác dụng sát khuẩn, loại bỏ gỉ mũi, chất nhầy, Vesim giúp ngăn ngừa các bệnh viêm nhiễm như viêm mũi dị ứng, sổ mũi, viêm xoang.
Xịt mũi phun sương tạo áp lực lên bề mặt niêm mạc. Cần xịt mỗi bên 2 lần: một xịt lên phía trên và một xịt theo chiều ngang chếch để nước muối có thể thấm lên toàn bộ bề mặt hố mũi. Xịt nước muối sinh lý là một biện pháp hỗ trợ trong điều trị viêm mũi xoang mãn tính, chảy mũi kéo dài ở trẻ em, sau mổ nội soi mũi xoang… đồng thời đó cũng là một biện pháp phòng bệnh, bảo vệ cho mũi. Khi chúng ta đi từ ngoài đường đầy bụi khói, từ những vùng không khí thiếu trong sạch trở về nhà, xịt nước muối sinh lý vào hai lỗ mũi, vệ sinh mũi chắc chắn sẽ giúp nó làm việc tốt hơn, cơ thể hít thở khỏe mạnh và dễ chịu hơn
