Không thể bắt trẻ học để trở thành “ông nọ, bà kia”
ĐB Cao Đình Thưởng (Phú Thọ) cũng nêu thực trạng hiện nay, nhiều học sinh sợ học. “Chúng ta hình như đang phức tạp hóa vấn đề đơn giản, ví dụ học sinh lớp 1 chỉ cần đạt mục tiêu biết đọc, biết viết; học sinh trung học chỉ cần học kiến thức phổ thông nhưng hiện nay chúng ta đang hàn lâm hóa những kiến thức đó và những điều rất đơn giản trở thành rất phức tạp, rối rắm nên học sinh rất khó tiếp thu”, ĐB Cao Đình Thưởng nói.
Theo vị ĐB Phú Thọ, vấn đề này có một phần nguyên nhân xuất phát từ người lớn. “Người lớn nghĩ ra quá nhiều điều để nhét vào đầu óc non nớt của trẻ, làm cho việc học tập trở thành gánh nặng, áp lực quá lớn, một bộ phận không nhỏ trẻ sợ học, không thích học và chán học. Đặc biệt, tâm lý nhiều phụ huynh muốn con mình giống “con nhà người ta” nên bắt các cháu phải giỏi, giỏi toàn diện một cách quá sức, dẫn đến tâm lý hoang mang, hoảng sợ. Đây là một quan niệm hết sức sai lầm trong giáo dục, trái với năng lực và sở trường của trẻ em. Tôi cho rằng không thể bắt trẻ học để trở thành “ông nọ, bà kia” khi các cháu không thích, không đủ năng lực. Thử hỏi đã mấy học sinh giỏi văn quốc gia trở thành nhà văn, nhà thơ lớn”, ĐB Thưởng nói và cho rằng cần dạy và định hướng để học sinh phát huy năng lực của bản thân một cách hợp lý nhất.
Nên nhiều hay một bộ SGK?
Về chương trình, sách giáo khoa (SGK), ý kiến của các ĐBQH cũng còn khác nhau nhiều. Dù tới đây thực hiện một chương trình và nhiều SGK, nhưng ĐB thì muốn nhiều SGK, thực hiện xã hội hóa SGK; ĐB lại muốn chỉ thực hiện duy nhất một bộ SGK. ĐB Cao Đình Thưởng cho rằng, cử tri và nhiều giáo viên, phụ huynh muốn cả nước có một chương trình SGK thống nhất bởi nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, còn lại là sách tham khảo, sách nâng cao. SGK phải được kiểm soát, thẩm định hết sức chặt chẽ, nội dung SGK phải tinh gọn, mang bản sắc Việt Nam và hiện đại theo chuẩn quốc tế; chương trình phổ thông phải nhẹ nhàng, dễ hiểu, dễ dạy, dễ học. “Đặc biệt, tôi cho rằng người viết SGK phải thực sự giỏi, am hiểu sâu sắc về nội dung, chương trình và tâm lý sư phạm. Nên chăng phát động cuộc thi viết SGK trong giáo viên phổ thông để SGK không bị hàn lâm hóa, giáo sư hóa, tiến sỹ hóa?”, ĐB Cao Đình Thưởng đặt vấn đề. Nếu quá nhiều bộ SGK thì sẽ rất khó quản lý, khó lựa chọn, khó dạy thống nhất và rất dễ dẫn đến loạn SGK, lúc đó giáo dục sẽ vượt ra ngoài tầm kiểm soát, hậu quả là khôn lường.
Cô giáo mầm non chỉ cần học trung cấp, trẻ, đẹp, có sức khỏe?
Các ý kiến cũng tập trung thảo luận về công tác đào tạo giáo viên, chuẩn trình độ, chế độ với nhà giáo. ĐB Cao Đình Thưởng (Phú Thọ) khẳng định cần phải đầu tư cho “máy cái” của giáo dục là các trường sư phạm. Cần chọn người có phẩm chất, năng lực vào các trường sư phạm. Phải nâng cao vị thế và có chế độ ưu đãi rất cao với nhà giáo, thực hiện hướng chuẩn cho giáo viên, phương thức đào tạo tiến tới giáo viên phổ thông đều có trình độ đại học. Đại thi hào Tagore có nói: “Giáo dục một người đàn ông được một con người. Giáo dục một người phụ nữ được một gia đình nhưng giáo dục một thầy giáo được một thế hệ. Thiết nghĩ, đó là điều chúng ta phải suy nghĩ về việc đào tạo giáo viên thế nào trong thời gian tới”, ĐB Cao Đình Thưởng lưu ý.
ĐB Lê Tuấn Tú (Khánh Hòa) và khá nhiều ĐB khác cho rằng, có cần thiết phải nâng chuẩn giáo viên mầm non lên trình độ cao đẳng sư phạm hay không, hay chỉ cần trình độ trung cấp sư phạm như hiên nay? Điều này Ban soạn thảo cần tiếp tục cân nhắc.
Về thi cử, ĐB Cao Đình Thưởng cho hay, về nguyên tắc, dạy học là phải đánh giá qua thi cử. Nhưng hiện nay thi cử trở thành áp lực và gánh nặng quá lớn và bị hiểu rất sai lệch. “Từ mục tiêu học để làm việc, để làm người trở thành học để thi, nhưng thi để làm gì thì không ai trả lời được, đúng, dẫn đến mất phương hướng gây hoang mang và nhiều tiêu cực như thời gian qua”, ĐB Cao Đình Thưởng cho hay. Vấn đề là tổ chức thi thế nào cho phù hợp, đánh giá đúng thực chất, ít tốn kém thời gian, công sức, tiền bạc của nhân dân. “Tôi đề nghị tới đây không thi THPT quốc gia như hiện nay. Việc đánh giá và tổ chức thi tốt nghiệp THPT nên giao cho các Sở GD-ĐT và các trường phổ thông tự đánh giá, tổ chức thi cử. Có chăng chỉ nên tổ chức một kỳ thi quốc gia để chọn học sinh xuất sắc nhất vào các trường đại học”, ông nói.