Chỉ thị yêu cầu nâng cao nhận thức, quán triệt đầy đủ, sâu sắc tầm quan trọng của việc xây dựng đảng viên thật sự tiên phong, gương mẫu, có trách nhiệm cao trong công việc, gắn bó với nhân dân. Có bản lĩnh chính trị vững vàng, có ý thức tổ chức kỷ luật; vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách.
Đây là những nhiệm vụ cấp thiết, thường xuyên và thực hiện lâu dài. Chỉ thị cũng nhấn mạnh việc kết nạp đảng viên và công nhận đảng viên chính thức phải đảm bảo đúng tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình, thủ tục theo quy định.
Đảng viên mới kết nạp phải là quần chúng thực sự ưu tú, có phẩm chất chính trị tốt, đạo đức trong sáng, được rèn luyện, thử thách trong thực tiễn, có động cơ vào đảng đúng đắn. Cấp ủy có thẩm quyền có thể quy định tiêu chuẩn, điều kiện kết nạp đảng viên cao hơn quy định chung nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của địa phương, cơ quan, đơn vị.
Ngoài ra, chỉ thị cũng đặt ra yêu cầu tăng cường công tác quản lý, giáo dục đảng viên. Đó là việc đổi mới, nâng cao chất lượng học lý luận chính trị, học tập nghị quyết; khắc phục những biểu hiện phai nhạt lý tưởng, chủ nghĩa cơ hội, thực dụng hoặc vụ lợi, cá nhân.
Trong đó, chi bộ phải đảm bảo mọi đảng viên trong chi bộ đều được phân công công tác phù hợp. Đảng viên là cán bộ nghỉ hưu, sức khỏe yếu và tự nguyện thì cho miễn sinh hoạt đảng và công tác theo quy định. Cấp ủy đảng bộ cơ sở phải tăng cường kiểm tra việc thực hiện các quy định về chế độ sinh hoạt đảng. Bảo đảm việc tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng.
Đặc biệt, Chỉ thị 28-CT/TW yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng thường xuyên rà soát, sàng lọc đảng viên từ chi bộ. Việc này nhằm kịp thời phát hiện và kiên quyết đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi đảng.
Trước mắt, từ nay đến ngày 19-5, các cấp ủy, tổ chức đảng tiến hành một đợt rà soát, qua đó làm rõ những đảng viên không hoàn thành nhiệm vụ, những đảng viên không thực hiện đúng chế độ chuyển sinh hoạt hoặc chuyển sinh hoạt nhưng không nộp hồ sơ cho tổ chức đảng có thẩm quyền, những đảng viên vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật Nhà nước, những đảng viên thiếu gương mẫu, uy tín trong nhân dân thấp.
Qua đó chọn lọc, đưa ra khỏi đảng những đảng viên không còn đủ tư cách. Cùng đó là việc khắc phục triệt để tình trạng dễ dãi, nể nang, né tránh trong đánh giá, phân loại đảng viên và rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi đảng.
Theo Chỉ thị 28-CT/TW, công tác kết nạp đảng viên và rà soát, sàng lọc đảng viên thời gian qua chưa đáp ứng yêu cầu. Công tác kết nạp đảng viên có biểu hiện chạy theo số lượng, chưa coi trọng đúng mức chất lượng. Việc kết nạp người chưa đủ tiêu chuẩn, điều kiện, người có động cơ không đúng đắn vào đảng còn ở nhiều nơi.
Công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện, đánh giá chất lượng đảng viên còn hình thức. Việc rà soát, sàng lọc đảng viên chưa kịp thời, không quyết liệt và có sự lúng túng, thiếu thống nhất giữa các tổ chức đảng.
Cạnh đó còn một bộ phận đảng viên thiếu gương mẫu, thiếu bản lĩnh, bị cám dỗ bởi lợi ích cá nhân, suy thoái “tự diễn biến”, tự chuyển hóa; có việc làm, phát ngôn sai nguyên tắc, trái cương lĩnh, đường lối, Điều lệ Đảng. Một số có biểu hiện dao động, hoài nghi về mục tiêu, lý tưởng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.
Những khiếm khuyết, yếu kém đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên; làm giảm sút niềm tin của nhân dân đối với Đảng.