Tán thành về sự cần thiết ban hành Nghị quyết, cơ quan thẩm tra cho rằng cơ quan soạn thảo đã phối hợp với chính quyền Thành phố xây dựng dự thảo nghiêm túc, công phu, tâm huyết, cầu thị. Nội dung các quy định phù hợp với định hướng trong các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội. Các chính sách khá toàn diện trên nhiều lĩnh vực.
Dự thảo cũng đảm bảo tính kế thừa Nghị quyết 54, tích hợp một số chính sách tương đồng với các địa phương có cơ chế đặc thù. Nếu thực hiện thành công thí điểm các chính sách trong dự thảo sẽ tạo tiền đề quan trọng cho bước phát triển mới cho TPHCM nói riêng và cả nước nói chung.
Đánh giá khái quát, báo cáo thẩm tra cho rằng hồ sơ dự thảo Nghị quyết cơ bản đủ điều kiện trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 5.
Tuy nhiên, theo cơ quan thẩm tra, phạm vi chính sách được đề xuất trải rộng trên nhiều lĩnh vực; một số chính sách mới, tác động trực tiếp đến ngân sách Nhà nước, đến đời sống, xã hội; chứa đựng nhiều quy định khác với pháp luật hiện hành. Vì vậy, để có căn cứ vững chắc cho việc quyết định, báo cáo đánh giá tác động cần được chuẩn bị sâu sắc hơn, cụ thể hơn, cả về mặt tích cực và cả những khó khăn, thách thức, những tác động không thuận khi triển khai. Bên cạnh đó, cần chi tiết hơn về kết quả đầu ra; nhất là các chính sách tác động đến thu chi ngân sách Nhà nước; đến nguồn lực thực hiện.
Để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách nêu rõ một số vấn đề cần cân nhắc thêm. Trong đó, cơ quan thẩm tra cho rằng, cần chú trọng hơn nữa những chính sách thực sự đột phá, tạo bước chuyển mới trong khai thác tiềm năng theo đúng Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị.
“Dự thảo đã có một số chính sách được coi là đột phá, song cũng chỉ ở quy mô hẹp. Đề nghị nghiên cứu để có bước vượt trội, tránh nhiều về số lượng nhưng hạn chế về sức nặng”, báo cáo thẩm tra nhận định.
Cũng theo Ủy ban Tài chính - Ngân sách, dự thảo tập trung nhiều vào chính sách chi ngân sách. Tuy nhiên, các chính sách thu ngân sách (như thuế, phí…) còn khá mỏng, trong khi Thành phố có đặc thù, lợi thế rất lớn trong khai thác nguồn thu. Vì vậy, cần có chính sách thu hợp lý, khả thi, góp phần cân đối nguồn lực cho những chính sách chi.
Dự thảo quy định theo hướng phân cấp, phân quyền mạnh mẽ; nhiều quyền hạn được giao cho các tổ chức, cá nhân. Tuy nhiên, còn thiếu vắng các quy định về trách nhiệm. Đề nghị bổ sung quy định về chế độ trách nhiệm, bảo đảm đúng nguyên tắc quyền hạn đi đôi với trách nhiệm.
Đặc biệt, về điều kiện bảo đảm triển khai. Dự thảo quy định theo hướng tăng cường phân cấp và ủy quyền. Nhiều nhiệm vụ được giao cho HĐND, UBND Thành phố; phân cấp cho nhiều cấp. Để triển khai các quy định này cần khá nhiều văn bản hướng dẫn thi hành theo hướng cụ thể về quyền hạn, trách nhiệm, quy trình, thủ tục...
Vì vậy, đề nghị quy định rõ trong điều khoản thi hành những công việc cần triển khai; giao trách nhiệm cụ thể; tránh tình trạng ban hành xong Nghị quyết nhưng không thể vận hành do các tổ chức, cá nhân, các cấp, các ngành không rõ căn cứ triển khai. Về cơ chế ủy quyền, đề nghị bảo đảm đúng nguyên tắc ủy quyền; đồng thời bổ sung quy định về tăng cường giám sát, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện.
