Tọa đàm có sự tham dự của các đồng chí: Nguyễn Thị Thanh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội; Phạm Ngọc Thưởng, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT.
Hạn chế chỉnh sửa sau khi ban hành
Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, đội ngũ nhà giáo đóng vai trò then chốt trong việc đào tạo và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.
Tính đến cuối năm 2024, cả nước có 1.596.735 nhà giáo, trong đó hơn 70% đang công tác tại các cơ sở giáo dục công lập, còn lại là các cơ sở ngoài công lập.
"Yêu cầu cấp thiết đặt ra là cần có một khung pháp lý đầy đủ, toàn diện, tạo thuận lợi cho việc xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Trong đó, việc xây dựng và ban hành Luật Nhà giáo nhằm hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật, nâng cao vị thế, quyền lợi và trách nhiệm của nhà giáo, đồng thời tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của nền giáo dục Việt Nam trong kỷ nguyên mới", Phó Chủ tịch Quốc hội nêu ý kiến.
Sau nhiều lần chỉnh sửa, đến nay dự thảo Luật Nhà giáo có 9 chương, 46 điều. Nếu được Quốc hội bấm nút thông qua, đây sẽ là một trong những luật thể hiện sự đổi mới về tư duy xây dựng pháp luật, đảm bảo tính khả thi trong thực tiễn, hạn chế việc chỉnh sửa sau khi có hiệu lực thi hành với số chương, điều ít nhất từ trước đến nay.
Đảm bảo công bằng giữa công lập và ngoài công lập
Theo PGS.TS. Bùi Anh Thủy, Trưởng khoa Luật, Trường Đại học Văn Lang (TPHCM), nếu được ban hành, Luật Nhà giáo sẽ mang lại sự bình đẳng giữa nhà giáo ở khu vực công lập và ngoài công lập, thừa nhận sự đóng góp của khu vực ngoài công lập trong việc đáp ứng các nhu cầu học tập đa dạng của xã hội.
"Hoạt động của nhà giáo hiện nay thực hiện theo năm học, trong khi một số quy định về đánh giá, khen thưởng thực hiện theo năm dương lịch như các cơ quan hành chính, sự nghiệp khác. Vì vậy, tôi đề xuất đánh giá nhà giáo theo năm học chứ không theo niên lịch hành chính nhằm kịp thời ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực của đội ngũ nhà giáo. Đồng thời, nhà giáo ở khu vực ngoài công lập cũng được xem xét phong tặng danh hiệu nhà giáo nhân dân, nhà giáo ưu tú giống khu vực công lập", PGS.TS Bùi Anh Thủy góp ý.
Liên quan vấn đề tuyển dụng và điều động nhà giáo, GS.TS Huỳnh Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm TPHCM cho rằng, dự thảo Luật Nhà giáo chưa làm rõ cơ chế giám sát, kiểm tra để đảm bảo việc tuyển dụng và điều động nhà giáo không bị cát cứ, tùy tiện giữa các địa phương.
Giải thích rõ hơn vấn đề này, Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM Nguyễn Văn Hiếu nêu thực tế, Luật tổ chức chính quyền địa phương không cho phép điều động viên chức giữa các địa phương.
Cụ thể, hiện nay ở các cấp học mầm non, tiểu học và THCS, tuyển dụng giáo viên do UBND quận, huyện thực hiện, chưa cho phép điều động giáo viên giữa các địa phương với nhau, chỉ riêng cấp THPT do Sở GD-ĐT quản lý có thể thực hiện điều động nhân sự trong trường hợp cần thiết.
Do đó, cần đồng bộ quy định giữa Luật Nhà giáo và Luật tổ chức chính quyền địa phương, phù hợp với yêu cầu của Kết luận 91-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về "Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế"; trong đó có việc giải quyết vấn đề thừa, thiếu cục bộ giáo viên.
Ngoài ra, nhiều ý kiến cũng đóng góp để hoàn thiện quy định về hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo, quy định về những điều nhà giáo không được làm, chế độ làm việc và đãi ngộ đối với nhà giáo, chính sách nhà ở cho nhà giáo ở khu vực đặc biệt khó khăn...
