Khi phương thức mua sắm đã thay đổi dẫn đến sự hình thành thói quen mới của người tiêu dùng. Có những quán ăn, nhà hàng tuần này đón khách bình thường thì tuần sau đã đóng cửa. Nguyên nhân của hàng loạt mặt bằng trống chính tại TPHCM thời gian qua là sự teo tóp, thậm chí đóng cửa của nhiều cửa hàng ăn uống, dịch vụ.
Trước đại dịch, chuỗi nhà hàng buffet Hoàng Yến có mặt ở nhiều nơi nhưng nay cũng gọn lại khá nhiều. Chuỗi nhà hàng đồ biển Rạn Biển cũng rơi vào tình trạng tương tự. Hệ thống siêu thị của Bách hóa Xanh tính đến tháng 4-2022 có đến 2.140 cửa hàng, nhưng đến tháng 10-2023 giảm 400 cửa hàng, đồng thời lỗ lũy kế vọt lên 8.300 tỷ đồng... Các chợ truyền thống cũng vậy, khách vắng dần.
Lĩnh vực bất động sản cũng tương tự. Hiện nay, hầu như các dự án chung cư đều có quy hoạch khối đế làm trung tâm thương mại, nhưng việc khai thác không hiệu quả. Dự án chung cư Mia xây dựng hiện đại ở khu Nam thành phố với gần 1.000 căn hộ, đưa vào vận hành khoảng 4 năm qua.
Tại đó, một siêu thị hoành tráng ở tầng trệt phục vụ cho cư dân chừng 3 năm đã đóng cửa, những ô khác cũng không có khách thuê. Tình trạng này xảy ra rất nhiều ở các chung cư đã đi vào vận hành.
Sự thay đổi này buộc chúng ta phải suy nghĩ về cách tiếp cận mới, điều chỉnh chính sách, đặc biệt là quy hoạch phải phù hợp tương lai, không bị lạc hậu. Cụ thể, TPHCM đang hoạch định Trung tâm tài chính quốc tế. Trong bối cảnh ngân hàng số đang ngày càng nảy nở, vậy cách thức nào cho xứng tầm? Tại thành phố cũng đang có sự dịch chuyển công việc, ngành thâm dụng lao động ngày càng hạn chế, liệu 10- 20 năm nữa dân số TPHCM sẽ tăng lên hay giảm xuống?
Bài toán dân số cũng cần được tính đến, bởi đây là yếu tố cực kỳ quan trọng để hoạch định phát triển đô thị cho mai sau. Đặc biệt, thành phố đang thực hiện điều chỉnh quy hoạch chung đến năm 2040 và tầm nhìn 2060. Với sự bùng nổ của công nghệ số thì tầm nhìn, định hướng phát triển của những thập niên tới của TPHCM sẽ như thế nào cho phù hợp?
TMĐT bùng nổ, trước mắt bài toán quản lý nhà nước phải làm là thu thuế đầy đủ, xử phạt nghiêm việc bán hàng giả, kém chất lượng. Nhưng rõ ràng hình thái phát triển mới này sẽ là dữ liệu quan trọng cho cơ quan chức năng để hoạch định chiến lược phát triển.