Đủ các kiểu giao đất trái luật
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ vào cuối năm 2020, hiện tại Khánh Hòa có 35 dự án liên quan đến đất công có dính sai phạm, xảy ra trong giai đoạn từ năm 2010 đến tháng 6-2017. Trong đó, rất nhiều dự án nằm ở những khu vực trung tâm, có vị trí đắc địa, được ví là đất “vàng” của TP Nha Trang. Theo kết luận, nguyên nhân sai phạm đều bắt nguồn từ việc địa phương không tổ chức đấu thầu chọn nhà đầu tư và không đấu giá quyền sử dụng đất công.
Theo Thanh tra Chính phủ, qua kiểm tra 13 dự án sử dụng nguồn đất công giao cho doanh nghiệp (DN) làm dự án, phát hiện tất cả đều vi phạm quy định pháp luật về đất đai, đấu thầu.
Có thể kể đến dự án Starcity, số 72-74 Trần Phú (TP Nha Trang) có diện tích 2.453m² do Công ty TNHH MTV Sao Hôm Nha Trang làm chủ đầu tư. Lô đất này trước đây của Nhà khách Tỉnh ủy Khánh Hòa, sau đó giao cho Công ty Cung ứng tàu biển (một doanh nghiệp nhà nước đã cổ phần hóa) sử dụng. Không lâu sau đó, khu đất “vàng” này rơi vào tay Công ty Sao Hôm Nha Trang để làm dự án khách sạn mà hoàn toàn không qua đấu thầu, đấu giá.
Một trường hợp khác là dự án Tổ hợp khách sạn căn hộ cao cấp Mường Thanh Nha Trang (60 Trần Phú) do Tập đoàn Mường Thanh làm chủ. Khu đất có diện tích 4.509m², trước đây do Công ty Du lịch Khánh Hòa quản lý sử dụng, sau đó DN này đem góp với Tập đoàn Mường Thanh để xây tòa nhà 46 tầng. Tuy nhiên, tỷ lệ góp vốn của Công ty Du lịch Khánh Hòa rất nhỏ so với giá trị thực của lô đất này nên sau đó toàn bộ khu đất đã được Tập đoàn Mường Thanh thâu tóm.
Lô đất 2.112m2 tại số 12 Lê Thánh Tôn (TP Nha Trang) được tỉnh Khánh Hòa giao cho Công ty TNHH Đầu tư phát triển Cat Tiger Việt Nam làm dự án Cao ốc Văn phòng khách sạn Cat Tiger cũng không thông qua đấu thầu, đấu giá. Dự án cấp giấy chứng nhận đầu tư năm 2013 nhưng chủ đầu tư không triển khai. Đến cuối năm 2017, chủ đầu tư chuyển nhượng cho Công ty CP Đầu tư và phát triển bất động sản An Phú. Dự án này chậm tiến độ nhưng không hiểu sao UBND tỉnh Khánh Hòa không xử lý thu hồi, thậm chí “làm ngơ” để xảy ra việc chuyển nhượng đất công một cách công khai.
Ngoài ra, dư luận cũng đang đặc biệt quan tâm đến dự án Khu kinh doanh dịch vụ và tổ chức sự kiện Hoa Đà do Công ty TNHH MTV Thương mại - Dịch vụ du lịch Hoa Đà làm chủ đầu tư, được tỉnh Khánh Hòa cấp phép đầu tư năm 2014. Theo giấy phép đã cấp, khu đất này có địa chỉ tại 35 Yết Kiêu, rộng 936,1m2, vốn là rạp chiếu phim (cũ).
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, việc UBND tỉnh Khánh Hòa bán tài sản nhà nước theo nguyên trạng giá trị còn lại và theo hình thức chào giá cạnh tranh là vi phạm pháp luật về quản lý tài sản nhà nước. Ngoài ra, việc lựa chọn nhà đầu tư không thông qua đấu thầu là vi phạm Luật về đầu tư 2005 và Luật Đầu tư 2015. Trên cơ sở những sai phạm này, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Khánh Hòa chấm dứt dự án đầu tư, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư và thu hồi đất đã giao, cho thuê đối với dự án này.
“Làm xiếc” biến đất công thành tư
Đình đám nhất phải kể đến khu đất mặt tiền đường số 25-26 Nguyễn Đình Chiểu (TP Nha Trang) rộng gần 3.000m² được tỉnh Khánh Hòa giao cho Tổng Công ty Khánh Việt (công ty thuộc tỉnh Khánh Hòa, gọi tắt là Khatoco) quản lý, sử dụng. Năm 2005, Khatoco được UBND tỉnh Khánh Hòa cho phép thực hiện dự án xây dựng khu chung cư - siêu thị - văn phòng làm việc với hai tòa nhà cao 19 tầng.
Sau 10 năm dự án nằm trên giấy, tháng 12-2014, UBND tỉnh Khánh Hòa có quyết định giao gần 3.000m² đất cho Khatoco để thực hiện dự án chung cư nhưng Khatoco vẫn không triển khai mà chỉ nộp hơn 34 tỷ đồng tiền sử dụng đất. Đến tháng 2-2016, UBND tỉnh Khánh Hòa tiếp tục có quyết định giao khu đất trên cho Công ty TNHH MTV Đầu tư và kinh doanh bất động sản Khatoco (gọi tắt là Công ty BĐS Khatoco, công ty con của Khatoco) thực hiện dự án chung cư 25-26 Nguyễn Đình Chiểu.
Theo thông báo nộp tiền của Cục Thuế tỉnh Khánh Hòa, số tiền sử dụng đất mà Khatoco phải nộp là hơn 38 tỷ đồng. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng tỉnh Khánh Hòa lại vận dụng Thông tư 76/2014 ngày 16-6-2014 của Bộ Tài chính, áp dụng đối với khu đất trị giá dưới 20 tỷ đồng để không tổ chức thẩm định giá theo quy định, không tổ chức đấu giá. Trong khi đó, giá trị thực tế đất mặt tiền đường này vào thời điểm đó dao động mức 40-60 triệu đồng/m².
Sau khi tiến hành trót lọt việc không đấu giá đất, tháng 12-2016, Công ty BĐS Khatoco liên doanh với Công ty TNHH Thương mại - Du lịch Cat Tiger (gọi tắt là Cat Tiger) thành lập Công ty TNHH Cat Tiger Khareal để thực hiện dự án chung cư 25-26 Nguyễn Đình Chiểu. Công ty liên doanh này đăng ký vốn điều lệ 48 tỷ đồng, Công ty BĐS Khatoco góp 25% vốn điều lệ, tương đương 12 tỷ đồng bằng một phần giá trị quyền sử dụng đất và các chi phí phát sinh khi lập dự án. Cat Tiger góp 75% vốn điều lệ, tương đương 36 tỷ đồng. Sau đó, giá trị lô đất nói trên được định giá 45 tỷ đồng. Do đó, Cat Tiger phải hoàn trả khoản chênh lệch 33 tỷ đồng cho Khatoco. Sau khi nhận được tiền chênh lệch, phía BĐS Khatoco thực hiện chuyển tên sở hữu khu đất cho pháp nhân mới là Công ty TNHH Cat Tiger Khareal.
Đến tháng 8-2017, Công ty TNHH Cat Tiger Khareal (liên doanh của BĐS Khatoco và Cat Tiger) thay đổi giấy đăng ký kinh doanh lần một, nâng vốn điều lệ lên 180 tỷ đồng. Trong đó, vốn góp của Cat Tiger tăng lên 168 tỷ đồng, chiếm 94%; còn vốn góp của BĐS Khatoco vẫn chỉ 12 tỷ đồng, chỉ còn chiếm 6%. Tháng 9-2017, Công ty TNHH Cat Tiger Khareal được UBND tỉnh cấp quyết định chủ trương đầu tư dự án Chung cư Napoleon Castle 1. Ba tháng sau, ngày 30-12-2017, Công ty BĐS Khatoco chuyển nhượng toàn bộ 6% cổ phần cho Cat Tiger với giá 25 tỷ đồng.
Cũng ngay trong ngày hôm đó, Hội đồng thành viên Công ty TNHH Cat Tiger Khareal ra quyết định chuyển đổi công ty TNHH hai thành viên trở lên thành công ty TNHH một thành viên. Theo đó, Cat Tiger Khareal được kế thừa toàn bộ quyền, lợi ích hợp pháp của Công ty TNHH (hai thành viên) Cat Tiger Khareal trước đây.
