Như vậy, dự án trình ra Quốc hội lần này có chiều dài 1.372km, dự kiến 4 - 6 làn xe, tốc độ 80 - 120km/giờ, chia làm 20 dự án thành phần. Cả dự án có tổng mức đầu tư 312.435 tỷ đồng, được chia làm 2 giai đoạn: từ nay đến năm 2025 và sau 2025. Trong đó, giai đoạn 1 cần 243.312 tỷ đồng, trong khi vốn của Nhà nước chỉ có 55.000 tỷ đồng. Tổng diện tích giải phóng mặt bằng, tái định cư toàn bộ dự án theo quy hoạch khoảng 6.505ha.
Để huy động phần vốn khá lớn còn thiếu thông qua xã hội hóa, Bộ GTVT đưa ra phương án có 17/20 dự án thành phần thực hiện theo hình thức BOT. Bộ này cũng kiến nghị nhiều cơ chế đặc thù cho dự án như trong bước nghiên cứu tiền khả thi chỉ đánh giá sơ bộ tác động môi trường; cho phép Chính phủ giao Bộ GTVT được quyết định mức tăng giá dịch vụ sử dụng đường bộ ngay trong báo cáo nghiên cứu khả thi và hợp đồng dự án; cho phép chỉ định thầu tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật và tư vấn thẩm tra đối với các dự án triển khai đầu tư giai đoạn 1...
Để huy động phần vốn khá lớn còn thiếu thông qua xã hội hóa, Bộ GTVT đưa ra phương án có 17/20 dự án thành phần thực hiện theo hình thức BOT. Bộ này cũng kiến nghị nhiều cơ chế đặc thù cho dự án như trong bước nghiên cứu tiền khả thi chỉ đánh giá sơ bộ tác động môi trường; cho phép Chính phủ giao Bộ GTVT được quyết định mức tăng giá dịch vụ sử dụng đường bộ ngay trong báo cáo nghiên cứu khả thi và hợp đồng dự án; cho phép chỉ định thầu tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật và tư vấn thẩm tra đối với các dự án triển khai đầu tư giai đoạn 1...
Đặc biệt, Bộ GTVT cũng kiến nghị giao Ngân hàng Nhà nước đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hiện nay để nhà đầu tư có thể tiếp cận vay vốn triển khai dự án; đồng thời, hỗ trợ nhà đầu tư tiếp cận vay vốn của Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á, đồng nghĩa với việc nới hạn mức cho vay BOT tại các ngân hàng. Theo các chuyên gia tài chính, điều này tiềm ẩn rủi ro không nhỏ cho các ngân hàng nếu dự án triển khai không hiệu quả: gia tăng nợ xấu, gia tăng biện pháp “giải cứu”…
Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng đề xuất Quốc hội cho phép chấp thuận sử dụng giá trúng thầu sau khi lựa chọn nhà đầu tư (trong trường hợp đấu thầu rộng rãi) làm cơ sở xác định chi phí vốn đầu tư và tính toán thời gian thu phí hoàn vốn. Các cơ quan nhà nước và thanh tra, kiểm toán không xem xét đến giá trị dự toán sau khi đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Bộ GTVT còn kiến nghị cho phép bộ lập thiết kế kỹ thuật, dự toán xây dựng công trình làm cơ sở xác định giá gói thầu và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Trao đổi với báo chí, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Đỗ Văn Sinh cho rằng, cần tính toán kỹ sức chịu đựng của nền kinh tế. Trước đó, Kiểm toán Nhà nước qua kiểm toán 27 dự án BOT đã kiến nghị giảm thời gian thu phí đến hơn 107 năm, đồng thời yêu cầu giải quyết hàng loạt vấn đề bất cập liên quan đến cơ chế, chính sách nhưng đến nay chưa chính sách nào được điều chỉnh.
Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng đề xuất Quốc hội cho phép chấp thuận sử dụng giá trúng thầu sau khi lựa chọn nhà đầu tư (trong trường hợp đấu thầu rộng rãi) làm cơ sở xác định chi phí vốn đầu tư và tính toán thời gian thu phí hoàn vốn. Các cơ quan nhà nước và thanh tra, kiểm toán không xem xét đến giá trị dự toán sau khi đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Bộ GTVT còn kiến nghị cho phép bộ lập thiết kế kỹ thuật, dự toán xây dựng công trình làm cơ sở xác định giá gói thầu và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Trao đổi với báo chí, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Đỗ Văn Sinh cho rằng, cần tính toán kỹ sức chịu đựng của nền kinh tế. Trước đó, Kiểm toán Nhà nước qua kiểm toán 27 dự án BOT đã kiến nghị giảm thời gian thu phí đến hơn 107 năm, đồng thời yêu cầu giải quyết hàng loạt vấn đề bất cập liên quan đến cơ chế, chính sách nhưng đến nay chưa chính sách nào được điều chỉnh.
