“Liều ăn nhiều”
Chị P.T.L. (35 tuổi, ngụ tại quận Gò Vấp) chia sẻ kinh nghiệm vay 800 triệu đồng, thời gian vay 15 năm, tại một ngân hàng để mua nhà cách nay khoảng 9 năm. Lãi suất ưu đãi cố định năm đầu 14%/năm, sau đó thả nổi. Mỗi tháng trôi qua, chị L. trả cả gốc lẫn lãi gần 14 triệu đồng. Hết ưu đãi, vợ chồng chị L. phải trả từ 15-16 triệu đồng/tháng.
Chị L. cho hay, lúc đó phải cày cuốc đủ kiểu, tiết kiệm chi tiêu tối đa trong 7 năm đầu, quả thực mệt mỏi vô cùng. Hai đứa con nhỏ ít được đi chơi xa, các chuyến du lịch gần như cắt bỏ hoàn toàn... Thu nhập 2 vợ chồng thời điểm mua nhà khoảng 22 triệu đồng/tháng nên chi tiêu cực kỳ tiết kiệm. Những dịp cưới hỏi, giỗ chạp, thôi nôi đều khiến hai vợ chồng cuống lên vì không có khoản dự phòng từ trước. Tình trạng lục đục, bất hòa cũng từ đó xảy ra.
Nghĩ lại quãng thời gian đã qua, chị L. thừa nhận: “Hồi đó vợ chồng mình liều quá. Nhưng ngẫm lại, nếu không liều vậy thì đến giờ mình vẫn chưa có nhà để ở, nhất là trong bối cảnh giá nhà vẫn leo thang như hiện nay. Căn nhà mình mua giờ tăng giá đáng kể, lương hai vợ chồng cũng tăng lên theo thời gian và thật may mắn khi chúng mình đã trả hết nợ sớm hơn dự tính 5 năm”.
Để có một chỗ an cư tại TPHCM, các gia đình trẻ phải nỗ lực rất nhiều Mới đây, chị M.T.T., 56 tuổi (ngụ tại đường Hai Bà Trưng, quận 3) than phiền với bạn bè về cậu con trai 29 tuổi, đang làm việc tại một tập đoàn đa quốc gia của Mỹ có mức lương gần 200 triệu đồng/tháng nhưng chả dư dả gì. Lý do, cậu này thường xuyên dành thời gian rảnh để đi du lịch khắp nơi trên thế giới.
“Nó bảo cuộc sống này phải hưởng thụ. Trong 3 năm qua, nó nhảy việc tới 3 lần, đi du lịch khoảng 12 quốc gia. Tôi góp ý mua nhà đất để dành, nó liền gạt đi và nói tôi cổ hủ. Tuy vậy, tôi vẫn mua cho nó một căn nhà diện tích hơn 50m2 tại quận 12 vào 6 năm trước, giá hơn 700 triệu đồng. Cách nay vài ngày, có người hỏi mua gần 3 tỷ đồng nhưng tôi không bán”, chị M.T.T. tâm sự.
Nên có phương án dự phòng
Ghi nhanh trên địa bàn TPHCM, các căn hộ ở quận 12, Thủ Đức... đã có sổ hồng (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất), diện tích khoảng 50m2 giá từ 1,3-1,45 tỷ đồng/căn, căn có diện tích lớn hơn khoảng 64m2 có giá từ 1,55-1,8 tỷ đồng, tùy thương hiệu chung cư và khả năng thương lượng của người mua. Với những căn nhà đã có sổ hồng như trên, việc vay tiền bằng cách thế chấp chính sổ hồng căn nhà đó khá đơn giản.
Điều quan trọng là người mua chứng minh được thu nhập ổn định và khả năng trả nợ ngân hàng mỗi tháng. Thời gian vay có thể lên đến 25 năm, tùy ngân hàng, với mức lãi suất ưu đãi cố định 3 năm (một số ngân hàng nước ngoài) khoảng 8,7%-9%/năm, sau 3 năm lãi suất sẽ thả nổi.
Giả dụ, căn hộ 1,6 tỷ đồng, ngân hàng cho vay 1 tỷ đồng trong thời gian 25 năm, lãi suất ưu tiên cố định 8,7%/năm trong vòng 3 năm, bình quân trả cả gốc và lãi hàng tháng khoảng 10,5 triệu đồng. Ngoài ra, khách hàng vay mua nhà còn bị đóng phạt từ 0,5%-4% trên dư nợ nếu tất toán sớm... Vướng mắc thường nằm ở đây, khi mà khách không đọc kỹ các điều khoản liên quan tới lãi suất ưu đãi, lãi suất thả nổi, cũng như số tiền sẽ bị phạt nếu tất toán khoản vay trước hạn.
Nhiều ý kiến cho rằng, mua nhà hay căn hộ cũng chỉ là “tiêu sản”, nhưng bản chất vấn đề không hẳn như vậy. Bởi đối với nước ta, nhu cầu người dân có nhà riêng để “an cư lạc nghiệp” vẫn rất lớn. Chưa kể giá bất động sản cũng không ngừng tăng lên (nhất là đối với các đô thị lớn như TPHCM) theo thời gian, nên điều này càng thôi thúc không ít người, trong đó có các bạn trẻ xoay trở đủ cách để sở hữu bất động sản.
Suy cho cùng, trong áp lực có động lực và ngược lại, trong động lực cũng đã bao gồm áp lực. Các chuyên gia kinh tế khuyến cáo, người mua nhà nên cân nhắc kỹ trước khi đặt bút ký vay tiền từ ngân hàng, xem xét các điều khoản, lãi suất cho vay ưu đãi, lãi suất thả nổi... cũng như những điều kiện kèm theo khác; đồng thời phải có phương án dự phòng khi hữu sự như ốm đau, hiếu hỷ... Bên cạnh đó, khách hàng chỉ nên vay khoảng 50% trị giá căn nhà là phù hợp, để tránh áp lực trả nợ trong thời gian dài.
Muốn an cư lạc nghiệp lâu dài ở TPHCM, nhiều người trẻ sẵn sàng “liều”. Tuy nhiên, trên hết vẫn phải cẩn trọng trước việc chấp nhận đi vay để mua nhà, bởi phải chịu áp lực về lâu dài.
