Đông đảo các tầng lớp nhân dân đưa tiễn nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải

>> Clip Đoàn xe đưa nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải về với đất Mẹ. Thực hiện: BÌNH NGỌC

Đúng 7 giờ 30 phút ngày 22-3, tại Hội trường Thống Nhất (TPHCM), Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức trọng thể lễ truy điệu theo nghi thức Quốc tang đồng chí Phan Văn Khải, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và tiễn đồng chí về nơi an nghỉ cuối cùng tại quê nhà Củ Chi. 

Có mặt trong giờ phút truy điệu trang nghiêm đầy xúc động có các đồng chí: Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; Chủ tịch nước Trần Đại Quang; Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Xuân Phúc; Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân; đồng chí Saysomphone Phomvihane, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Lào Xây dựng đất nước cũng có mặt tại lễ truy điệu để tiễn đưa đồng chí Phan Văn Khải về nơi an nghỉ. 

Cùng tới dự lễ truy điệu có các đồng chí nguyên là lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước cùng các đồng chí lão thành cách mạng, nhân sĩ, trí thức, đại diện các cơ quan, ban ngành, tổ chức, đoàn thể, tôn giáo, bạn bè quốc tế cùng hàng ngàn người dân cũng về đây để tiễn đưa vị nguyên Thủ tướng trong niềm tiếc thương vô hạn. 

Tiếng nhạc nền quốc ca bắt đầu lễ truy điệu, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban lễ tang thay mặt Đảng, Nhà nước, MTTQ và nhân dân cả nước xúc động đọc lời điếu văn ôn lại cuộc đời, sự nghiệp cách mạng vẻ vang của nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải.

“Đồng chí Phan Văn Khải, Nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta, người Đảng viên Cộng sản kiên cường, suốt đời phấn đấu cho độc lập tự do của dân tộc, hạnh phúc của Nhân dân và ý tưởng chủ nghĩa xã hội đã vĩnh biệt chúng ta. Sự ra đi của đồng chí là một tổn thất lớn đối với Đảng, Nhà nước, Nhân dân ta và gia quyến đồng chí.

Với hơn 70 năm hoạt động cách mạng, từ khi tham gia phong trào cách mạng tại quê hương Hóc Môn, Gia Định đến khi giữ cương vị đứng đầu Chính phủ, cuộc đời của đồng chí Phan Văn Khải gắn liền với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập thống nhất đất nước cũng như trong công cuộc đổi mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cả nước đi lên xây dựng Chủ nghĩa xã hội”.

“Trải qua thời gian dài hoạt động cách mạng, đảm nhận nhiều trọng trách của Đảng, Nhà nước. Dù ở cương vị công tác nào đồng chí cũng tuyệt đối trung thành với mục tiêu lý tưởng cách mạng của Đảng, luôn nêu cao tính tiên phong gương mẫu, phẩn chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư của người Đảng viên cộng sản. Làm hết sức mình để tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, luôn đặt lợi ích của Đảng, của đất nước nước, của nhân dân lên trên hết. Đồng chí sống gần gũi, gắn bó với nhân dân, được đồng chí, đồng bào tin cậy, quý mến, bạn bè quốc tế trân trọng”.

“Trong công tác, đồng chí là một cán bộ lãnh đạo có tầm tư duy chiến lược, bản lĩnh, sáng tạo, tận tụy, luôn lắng nghe ý kiến của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Có nhiều đóng góp quan trọng vào việc hoạch định, tổ chức thực hiện đường lối đổi mới của Đảng và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế. Trong gia đình, đồng chí là người chồng, người cha, người ông mẫu mực, đức độ và giàu lòng nhân ái” 

“Với 85 năm tuổi đời, 59 năm tuổi Đảng, đồng chí Phan Văn Khải đã phấn đấu trọn đời mình và có những cống hiến lớn cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân. Đảng và Nhà nước đã trao tặng đồng chí nhiều phần thưởng cao quý. Cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí là tấm gương sáng để đồng bào, đồng chí, cán bộ và chiến sĩ cả nước trân trọng, học tập và noi theo” .

“Vĩnh biệt anh, chúng tôi nguyện đoàn kết một lòng, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta ra sức phấn đấu tiếp tục đi theo con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Kiên định Chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới vì mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

“Thưa anh Sáu Khải, anh ra đi nhưng hình ảnh và những cống hiến của anh cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta mãi mãi in đậm trong lòng cán bộ, đảng viên và nhân dân”.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng trân trọng gửi đến toàn thể gia quyến đồng chí Phan Văn Khải lời chia buồn sâu sắc nhất, trước nỗi đau thương mất mát không gì bù đắp được.

Tại lễ truy điện, ông Phan Minh Hoàn, con trai trưởng nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải đại diện gia đình, bày tỏ niềm xúc động và lòng biết ơn sâu sắc đối với Đảng, Nhà nước, Quốc hội, MTTQ và các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, đồng chí, đồng bào, nhân sĩ, trí thức trong nước và bạn bè quốc tế đã tận tình chăm sóc đồng chí Phan Văn Khải trong những ngày lâm bệnh, cũng như tổ chức chu đáo lễ tang và tiễn đưa nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải về với đất mẹ Củ Chi. 

“Cha, ông, cố của chúng tôi, người con của quê hương Củ Chi vừa đi hết chặn đường đời gần 90 năm, trong thời gian lâm bệnh nặng, cha, ông, cố chúng tôi đã nhận được sự chăm sóc, giúp đỡ chu đáo của Đảng, nhà nước, của bà con cô bác anh em nội ngoại, bạn bè, đồng chí. Tình cảm và sự giúp đỡ đó đã giúp gia đình chúng tôi vượt qua được những khó khăn, mất mát. Thay mặt gia đình, chúng tôi xin cảm ơn Đảng, Nhà nước, các bác, các chú nguyên là lãnh đạo Đảng, nhà nước, lực lượng vũ trang, cơ quan đoàn thể, bà con cô bác nội ngoại về sự giúp đỡ quý báo đó. Chúng tôi vô cùng xúc động và mãi mãi ghi ơn”.

Ông Phan Minh Hoàn cũng gởi lời cảm ơn các bác sĩ, nhân viên y tế đã ngày đêm cứu chữa đồng chí Phan Văn Khải trong những ngày lâm bệnh nặng. 

Ông Phan Minh Hoàn xúc động khi chia sẻ: "Cách đây tròn 6 năm, gia đình chúng tôi đã chịu một mất mát to lớn là tiễn đưa mẹ chúng tôi là bà Nguyễn Thị Sáu về với tổ tiên và hôm nay lại xót xa, đau đớn vĩnh biệt người cha vô cùng kính yêu về nơi an nghỉ cuối cùng. Biết rằng sinh - tử là lẽ tự nhiên nhưng với gia đình chúng tôi, mất mát này là vô hạn". 

Gần 90 năm trên cõi đời, trong đó hơn nửa thế kỷ đồng chí Phan Văn Khải đã phục vụ nhân dân, phục vụ tổ quốc. Đồng chí Phan Văn Khải đã để lại hình ảnh rất sâu đậm trong lòng con cháu về người cha, người ông có tấm lòng nhân hậu, bao la, luôn quý trọng và tin tưởng vào những điều tốt đẹp ở mỗi con người. Kiên trì, nhẫn nại vượt lên những khó khăn, thách thức. Một tấm lòng trong sáng vị tha thủy chung với đồng chí, bạn bè. 

Trước linh cửu của đồng chí Phan Văn Khải, thay mặt gia đình, ông Phan Minh Hoàn bày tỏ niềm tự hào về người cha, người ông, người cố kính yêu của mình.

“Những lời dạy bảo, khích lệ của ba mãi mãi khắc sâu trong tâm trí chúng con. Dẫn dắt con cháu vươn lên trong cuộc sống. Chúng con xin hứa noi gương cha, tu dưỡng, nuôi dạy con cháu trở thành những người tốt như cha thường căn dặn. Cầu mong cha siêu thoát trong lòng đất mẹ Củ Chi. Xin vĩnh biệt cha kính yêu” – ông Phan Minh Hoàn nghẹn ngào nói lời chia tay người cha kính yêu.

Những ngày qua đã có 2.046 đoàn với 108.000 người đại diện các cơ quan đoàn thể, địa phương, đơn vị các lực lượng vũ trang, nhân sĩ, trí thức, nhân dân, đại diện các cơ quan, ban ngành, tổ chức, đoàn thể, tôn giáo, bạn bè trong nước và quốc tế đã đến viếng Thủ tướng Phan Văn Khải tại Hội trường Thống nhất (TPHCM).

8 giờ, linh cữu nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải bắt đầu được chuyển ra xe tang đưa về xã Tân Thông Hội, huyện Củ Chi, để làm lễ an táng cạnh mộ phần người vợ là bà Nguyễn Thị Sáu.

>> Một số hình ảnh PV SGGP ghi được tại tang lễ nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải:

 

>> Một số hình ảnh trong lễ truy điệu và di quan linh cữu nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải:

Từ sáng sớm 22-3, dọc hai bên các tuyến đường đoàn xe tang đi qua, rất đông người dân đứng chờ sẵn để được nhìn nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải lần cuối trước khi ông trở vê đất Mẹ.

Dọc quốc lộ 22 (huyện Hóc Môn, huyện Củ Chi) và hai bên đường Lê Minh Nhựt (huyện Củ Chi), với lòng tiếc thương sâu sắc, người dân cầm băng rôn mang các dòng chữ “Đất thép Thành đồng đón nhận người con ưu tú của quê hương”, “Nhân dân Củ Chi đón bác Sáu Khải về với quê hương Đất thép Thành đồng”…

Nhiều người dân cầm bát nhang trên tay. Bên cạnh, một người khác cầm di ảnh nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải dõi mắt chờ đoàn xe đưa linh cữu nguyên Thủ tướng đi qua. 

Trước đó, từ chiều 21-3, nhiều gia đình trên tuyến đường Lê Minh Nhựt đã lập bàn thờ trước nhà.

Ông Nguyễn Văn Nha (52 tuổi, số 116 Lê Minh Nhựt, xã Tân Thông Hội, huyện Củ Chi) vừa bày biện mâm ngũ quả đặt trước di ảnh nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải, vừa ngậm ngùi chia sẻ: “Ông đóng góp nhiều cho quê hương Củ Chi lắm, đường sá, nhà tình thương… ông đều chăm lo, hỗ trợ. Nay ông ra đi, tôi lập bàn thờ tưởng nhớ đến người có đóng góp lớn cho quê nhà”.

Vợ chồng ông Huỳnh Văn Né và bà Châu Thị Khả (70 tuổi, ngụ 130 Lê Minh Nhựt) cũng lập bàn thờ nguyên Thủ tướng trước nhà. Bà Khả tâm sự: “Nhà nào nghèo ông đều giúp đỡ”.

Ông Huỳnh Văn Né bổ sung: “Ông thường tặng học bổng cho các cháu có hoàn cảnh khó khăn, giúp đỡ các cháu. Đồng thời, luôn dặn cha mẹ các cháu cần chăm lo cho con cái học hành. Người dân ở đây thương ông lắm, chiều qua trời mưa mà vẫn mua bông, trái cây để lập bàn thờ đón ông về”.

Bà Hồ Thị Thảo (Học viện Hành chính Quốc gia) kính cẩn: “Cho phép con được gọi bác là bác “Sáu Khải”. Con được trưởng thành ở môi trường Học viện Hành chính Quốc gia. Con biết ơn Người vì sự bình dị, dám đổi mới, dám tiên phong. Chuẩn bị bước vào giai đoạn khó khăn của đất nước, bối cảnh quốc tế còn nhiều điều trăn trở. Con mong bác Sáu và cha anh đi trước có linh thiêng phù hộ cho con cháu, cho đất nước mình bình yên, chủ quyền trọn vẹn, người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. TP hôm nay đón bác Sáu về với đất Mẹ, triệu trái tim hướng về người con làm nên sự phát triển của TPHCM ngày hôm nay”. 

Người dân xã Tân Thông Hội dâng hương nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải tại bàn thờ trước nhà mình. Ảnh: CAO THĂNG

Công nhân Công ty Ánh Linh tại xã Tân Thông Hội dâng hương nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải tại bàn thờ đặt trước công ty. Ảnh: CAO THĂNG

Người dân xã Tân Thông Hội dâng hương nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải tại một bàn thờ trên đường 26. Ảnh: CAO THĂNG

Người dân trên đường Lê Minh Nhựt, xã Tân Thông Hội dâng hương nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải tại bàn thờ trước nhà. Ảnh: CAO THĂNG

Biết đông đảo người dân có nguyện vọng được chứng kiến những giờ phút đưa nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải (Sáu Khải) từ Hội trường Thống Nhất TPHCM về an táng tại quê nhà, Ban tổ chức lễ tang đã bố trí nhiều màn hình lớn dọc bên đường lối vào nhà bác Sáu Khải.

Trong lúc đứng chờ đoàn xe chở linh cữu bác Sáu đi qua, người dân chăm chú theo dõi hành trình cuối cùng của bác Sáu qua màn hình lớn, tivi, điện thoại smartphone…

Người dân xem trực tiếp lễ truy điệu nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải tại quê nhà Củ Chi. Ảnh: CAO THĂNG

Người dân xã Tân Thông Hội cắm hoa bàn thờ nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải tại bàn thờ đặt trước nhà mình. Ảnh: CAO THĂNG

Người dân đường Lê Minh Nhựt, xã Tân Thông Hội đốt nhang dâng hương nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải tại bàn thờ đặt trước nhà mình. Ảnh: CAO THĂNG

Vô cùng thương tiếc người con ưu tú của dân tộc, bà Nguyễn Huỳnh Thu Trúc (Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright F7) gửi bài thơ Kính viếng bác Phan Văn Khải:

“Rồi cánh chim cũng đến ngày mỏi mệt

Tạm dừng chân nơi cõi tạm trần gian

Người ra đi trở về nơi đất Mẹ

Để lại đời bao nhiêu nỗi tiếc thương

Biết về Bác không nhiều nhưng đủ hiểu

Trao cho đời rực sáng cả lòng nhân

Con tim Bác luôn đỏ hồng rực lửa

Đau đáu về nỗi khổ của người dân

Con may mắn lớn lên thời của Bác

Trí tuệ Người cùng với trái tim thương

Bao chính sách quá độ thời bao cấp

Đã chuyển dần nền kinh tế thị trường

Con hưởng lợi việc ngân hàng mở cửa

Mới ra trường đã thành một Banker

Điều trước đây không ai mơ nghĩ đến

Xin việc làm phải có quan hệ cơ

Con không nghĩ mình tài giỏi thế

Chẳng qua là thời cuộc đổi thay

Một thủ lĩnh vẹn toàn tài đức

Cho chúng con thuận lợi buổi ban sơ

Luật Doanh nghiệp ngân hàng làm bảo bối

Mỗi chúng con phải hiểu rõ từng điều

Con may mắn ra trường thời của Bác

Nàng Lọ lem bỗng hóa kiếp thiên nga

Cảm ơn Bác trường Fulbright mở cửa

Tuyệt vời nhất trong đời mỗi chúng con

Ở nơi ấy con đã thành người khác

Yêu cuộc đời nguyên vẹn cả trái tim

Cuộc đời Bác truyền cho con cảm hứng

Sống trọn tình với tất cả tha nhân

Để ngày đi trở về nơi đất Mẹ

Miệng mỉm cười lòng bỗng nhẹ thênh thang

Bác đi nhé một kiếp người đáng nhớ

Dốc hết lòng vì lý tưởng con tim

Trên đài sen Phật mỉm cười rạng rỡ

Về bền Người thoát khỏi kiếp trầm luân.”

Học trường Tiểu học Tân Thông Hội, ngôi trường do nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải lập ra, hơn 600 học sinh cùng các giáo viên từ sáng sớm 22-3 đã tập trung tưởng nhớ, tri ân tới nguyên Thủ tướng.

Ông Đoàn Thanh An (ngụ quận 11, TPHCM) nhận xét, có lẽ ông Phan Văn Khải là người duy nhất từ trước tới nay làm Thủ tướng 2 nhiệm kỳ mà khi chết lại có nguyện vọng an nghỉ tại quê nhà. Hôm nay tôi càng thấy anh là một người vĩ đại. Đúng là cả nước về bên anh, muốn nhìn anh lần cuối.