Đồng chí Trần Quốc Hương, tấm gương sáng để lại

Ra đi thanh thản, tự hào

Rưng rưng xúc động, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết kể lại trong sổ tang về chuyến thăm ông Mười Hương ở Bệnh viện Thống Nhất hôm 21-5 vừa qua. Khi ấy, nhìn ông Mười Hương nằm thở máy, mệt nhọc, ai cũng thương cũng xót. “Anh ra đi để lại bao đau thương, tiếc nuối cho mọi người. Nhưng riêng anh chắc thanh thản, tự hào về những năm tháng đã sống, chiến đấu”, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết viết như tâm tình với người cộng sản kiên trung vừa nằm xuống.

Dâng nén hương tiễn biệt ông Mười Hương, đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư thay mặt đoàn đại biểu Ban Chấp hành Trung ương Đảng trân trọng ghi sổ tang: “Hơn 80 năm hoạt động cách mạng, dù ở bất cứ cương vị công tác, hoàn cảnh nào, và ngay trong hoàn cảnh khốc liệt trước kẻ thù, đồng chí luôn giữ vững phẩm chất, ý chí, khí tiết của người chiến sĩ cộng sản, không ngừng phấn đấu cho sự nghiệp cách mạng mà Đảng, Bác Hồ đã lựa chọn; đóng góp nhiều công lao cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, dân tộc và lực lượng tình báo Việt Nam”.

Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM, qua sổ tang cũng trân trọng bày tỏ lòng tiếc thương đồng chí Trần Quốc Hương - “người cán bộ đảng viên mẫu mực, trung kiên của Đảng, suốt đời nêu cao đạo đức cách mạng, hết lòng hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, luôn là tấm gương sáng về bản lĩnh chính trị, mưu trí, dũng cảm, tận tụy, trung thành. Dù ở bất cứ cương vị công tác nào, đồng chí luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, cống hiến cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam, cho công cuộc đổi mới của đất nước… Sự ra đi của đồng chí là một mất mát to lớn, đã để lại sự tiếc thương của đồng chí, đồng bào cả nước nói chung và riêng của tỉnh Hà Nam, của TPHCM. Đồng chí ra đi nhưng hình ảnh và những cống hiến của đồng chí cho sự nghiệp cách mạng mãi in đậm trong lịch sử của đất nước, lịch sử ngành tình báo Việt Nam và trong lòng của mỗi cán bộ đảng viên, và từng người dân”.

Đoàn đại biểu Thành ủy - HĐND - UBND - UBMTTQ Việt Nam TPHCM do Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân làm trưởng đoàn, vào viếng đồng chí Trần Quốc Hương. Ảnh: VIỆT DŨNG

Khi một người mãi mãi ra đi, tình cảm tiếc thương của người ở lại phần nào là thước đo giá trị sống của người đó lúc sinh thời. Và trong lễ tang ông Mười Hương, điều dễ thấy là sự kính phục, lòng biết ơn của người ở lại. Giữa dòng người lặng lẽ viếng tang, ông Mười Thắng (Nguyễn Minh Trí), Cụm trưởng Cụm A10 An ninh T4, hồi tưởng về kỷ niệm 48 năm trước gặp ông Mười Hương ở Cây Dầu, gần chợ Long Hoa (Tây Ninh). Chàng thanh niên năm ấy được “chú Mười” chỉ đạo bố trí làm cụm trưởng điệp báo khi chưa đầy 20 tuổi đời, nay cũng đã gần tuổi thất thập. Hôm nay, nhiều người trong mạng lưới điệp báo năm xưa, như Ba Hoàng, cũng có mặt để tiễn biệt người chỉ huy cao cấp của mình.

Ân tình để lại

Tối 15-6, anh Nguyễn Trường Đại, con trai Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Tài, cố Thứ trưởng Bộ Công an, cùng gia đình đến dâng hương tiễn biệt người bạn chiến đấu của cha mình. Ông Nguyễn Tài là một lãnh đạo cốt cán của ngành công an, lập nhiều công lớn nhưng rồi ông bị bắt. Năm 1975, ông ra tù, khi làm thủ tục để được bổ nhiệm lại thì nhiều ý kiến nghi kỵ, hàm oan cho ông theo giặc, là người của CIA. Khi ấy, ông Mười Hương là Phó Bí thư Thành ủy có đề nghị với Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh làm rõ, kết luận lại, góp phần minh oan cho ông Nguyễn Tài.

Con trai của người anh hùng Nguyễn Tài giờ đã là Đại tá, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ Công an), không khỏi xúc động, trào nước mắt khi nhắc về “người cha thứ hai” - bác Mười Hương và mối ân tình của ông với gia đình. “Với chúng tôi, được gặp bác như được tiếp thêm ngọn lửa nhiệt huyết bởi tính cách trẻ trung, sự kiên cường, thông minh, sắc sảo của bác. Nay bác đã hoàn thành sứ mệnh của mình ở “cõi tạm” này rồi”, anh Nguyễn Trường Đại nghẹn ngào.

Có mặt trong dòng người viếng tang, ông Kiều Xuân Long, nguyên Bí thư Đảng ủy Ban Trí vận Khu ủy Sài Gòn - Gia Định, chia sẻ, “chú Mười Hương không chỉ được biết đến là một cán bộ lãnh đạo tình báo, mà đối với phong trào đấu tranh của nhân sĩ trí thức Sài Gòn - Gia Định, ông cũng là một Trưởng ban đầy tài năng và tâm huyết”.

Trong tuyên bố đầu hàng ngày 30-4-1975 của Tổng thống cuối cùng của chế độ Việt Nam Cộng hòa Dương Văn Minh, theo ông Kiều Xuân Long, có sự tác động rất lớn từ nhiều người, nhiều phía. Khi ấy, những người quanh Dương Văn Minh có rất nhiều nhân sĩ trí thức là “người của ta”, với phần công sức rất lớn của ông Mười Hương xây dựng và cài cắm lực lượng trong suốt thời gian dài.

“Chú Mười làm được những việc ấy không chỉ là nghiệp vụ của người làm công tác tình báo, mà đó còn bởi lòng nhân, tin vào cái tốt đẹp của con người. Chú Mười giỏi nghiệp vụ, nhưng nếu chỉ vậy thì không thể làm được những việc như chú đã làm”, ông Kiều Xuân Long chiêm nghiệm. Đó là một con mắt nhìn người thâm trọng, sống giữa những cân não, những kế hoạch chi li nhưng vẫn giữ trọn niềm tin vào sự thiện lương của con người. Ông tin người trí thức này, tin gia đình tư sản kia là tốt, bởi nhìn ra tinh thần dân tộc của họ và hướng họ vào con đường đấu tranh cách mạng. Sau ngày thống nhất, ông lại góp tiếng nói đấu tranh cho nhiều người, nhiều gia đình bị hàm oan “theo giặc”. Với niềm tin trọn vẹn ấy, ông Mười Hương ra đi về bên kia thế giới vẫn để lại những ân tình sâu nặng với bao con người, bao gia đình.