Dòng chảy thi ca trẻ

Hơi thở cuộc sống trong thơ trẻ

Không có chủ đề cụ thể, nên cuộc thi Thơ Hay mở rộng biên độ tung tẩy cho các tác giả. Có lẽ chính từ sự phóng khoáng ấy khiến các tác giả trẻ chiếm ưu thế so với các tác giả đứng tuổi, nhờ sự tìm tòi về bút pháp và sự mới mẻ về suy tư. Thơ các tác giả trẻ không bó buộc trong khuôn thước dài ngắn cố định của mỗi khổ thơ và mỗi dòng thơ, đã giúp ý tưởng của họ xóa bỏ những ngẫm ngợi nhịp nhàng theo thói quen và định kiến, để thăng hoa nhiều thi ảnh độc đáo.

Mặt khác, các tác giả trẻ cũng biết khai thác những vui buồn riêng tư để bản sắc cá nhân trở nên lấp lánh, như ân tình của tác giả Trần Đức Tín: Những linh cảm trắng đầy tường bệnh viện/ từ tiếng khóc đầu tiên đến cơn đau cuối cùng/ mắt môi nào ai giấu dưới gốc đước/ chiều nay soi lên da thịt thân tôi gầy…, hoặc bâng khuâng của tác giả Lệ Hằng: Không biến mất nhưng không ai tìm thấy/ trong im lặng dưới tán cây mùa hè/ ngời lên một dáng ngồi biêng biếc/ đừng nói khi bầu trời diệp lục/ mật nắng tràn chân tóc/ tịnh vắng tràn chân mây/ cầu vồng trong mắt lá…

Nét đặc trưng của mỗi vùng miền dự phần vào sáng tác thi ca, tạo nên một bức tranh văn hóa đa dạng và phong phú của xã hội Việt Nam thời hội nhập. Công chúng dễ dàng đồng cảm với vùng cao Tây Bắc day dứt trong thơ Hoàng Thị Hiền, một tác giả trẻ của dân tộc Tày: Người đàn ông/ ruộng bậc thang gương mặt/ sương muối đầy mớ tóc/ bát rượu cay mặc khách gật gù…, hay cố hương xứ Nghệ trong thơ Nguyễn Đức Hưng: Có một ngày ta mắc kẹt trong giấc mơ buổi trưa/ ở đó có màu vàng lúa chín/ có mùi rấm trấu tuổi thơ bịn rịn/ vài cọng dây khoai vùi dưới tro hồng/ ta gặp chính ta chới với ở bờ sông/ em kéo ta lên lưng trâu rồi bật cười khanh khách…

Đáng mừng hơn, từ cuộc thi Thơ Hay, những người yêu thi ca nhận diện được nền thơ Việt Nam ở thập niên thứ ba của thế kỷ 21 đã thay đổi rõ rệt về quan niệm thẩm mỹ. Hơi thở cuộc sống được dịch chuyển mạnh mẽ trong mỗi bài thơ, buộc độc giả phải tiếp nhận bằng cảm quan năng động để có thể lĩnh hội đầy đủ chất thơ giữa đời thường.

Tiếp nối tình yêu thi ca trong tâm hồn Việt

Giải nhất cuộc thi Thơ Hay thuộc về tác giả trẻ Nhiên Đăng với chùm thơ Đảnh lễ mùa màng, Sưởi ấm giấc mơ và Ngả lưng vào ghế. Nhiên Đăng tên thật là Trần Quốc Toàn, sinh ra và lớn lên tại xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Ban đầu, nhà thơ trẻ xứ Bình Định dùng tên thật để sáng tác nhưng trong làng thơ đã có nhà thơ Trần Quốc Toàn (sinh năm 1949) thành danh với thơ thiếu nhi, nên anh quyết định lấy bút danh Nhiên Đăng.

Nhiên Đăng từng đoạt nhiều giải thưởng văn chương nho nhỏ và in tập thơ riêng Linh giác trắng vào năm 2023. Anh bộc bạch: “Viết là sự dẫn gợi về thế giới theo cách riêng của mình. Thơ giúp tôi truyền tải thông điệp về thiên nhiên, con người và cuộc sống chung quanh cùng những quan niệm thẩm mỹ thông qua sự nghĩ ngợi. Trong mỗi sáng tác, tôi muốn tạo nên sự cân bằng giữa truyền thống và hiện đại cho phù hợp, gần gũi với suy tư, trăn trở với thời đại mà mình đang sống”.

Với quan sát tinh tế và hình ảnh sinh động, tác giả trẻ Nhiên Đăng thể hiện một phong vị làng quê nhiều màu sắc giữa nhịp sống lao động và đời sống tâm linh. Cái rát bỏng của nắng gió miền Trung đi vào thơ Nhiên Đăng một cách tự nhiên, như những thước phim quay chậm từng khoảnh khắc nhớ thương: Theo dấu chân trâu vung roi trên cánh đồng khô hạn/ Gió thổi qua những ngọn tháp, những ô ruộng, những ngôi nhà mái lợp/ Tro tàn nơi góc vườn là ngôn ngữ đất/ Và bếp lửa là bài thơ thắp sáng ước mơ tôi.

Sự có mặt của tác giả trẻ Nhiên Đăng và những cây bút 8X, 9X không chỉ tự tin cất lên tiếng nói một thế hệ, mà còn hào hứng tiếp nối tình yêu thi ca vẫn được nuôi dưỡng bền bỉ trong tâm hồn người Việt Nam khao khát ấm no và hạnh phúc.