Đồng bộ giải pháp kéo giảm ô nhiễm không khí

Thủ phạm chính - khí thải giao thông

Theo Trung tâm Quan trắc môi trường (Sở TN-MT TPHCM), nguyên nhân gây ô nhiễm không khí đến từ 3 nguồn chính là hoạt động giao thông, hoạt động công nghiệp và xây dựng.

Trong đó, ô nhiễm từ giao thông là lớn nhất, bởi TPHCM hiện có khoảng 10 triệu phương tiện (7,6 triệu xe máy, 700.000 ôtô, còn lại là xe của người tỉnh thành khác mang vào). Nhiều phương tiện cá nhân không thực hiện nghiêm túc chế độ bảo dưỡng định kỳ, là nguyên nhân làm tăng lượng khí phát thải ra môi trường với mức độ độc hại ngày càng lớn.

Ngoài ra, trên địa bàn thành phố hiện vẫn tồn tại 37 điểm thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông gây ô nhiễm môi trường không khí, đặc biệt là vào các khoảng thời gian đi làm và tan tầm của người dân. Số liệu quan trắc tình trạng ô nhiễm tại 19 vị trí giao thông cho thấy, hơn 50% là bụi lơ lửng, gần 94% là mức ồn - vượt quy chuẩn cho phép.

Trong 9 tháng đầu năm, nồng độ các chất ô nhiễm tại vị trí Cát Lái (quận 2), ngã tư Huỳnh Tấn Phát - Nguyễn Văn Linh (quận 7), Gò Vấp, An Sương thường xuyên vượt quy chuẩn. Trong đó, vòng xoay Mỹ Thủy cao nhất. 

Khí thải từ phương tiện giao thông là nguyên nhân lớn nhất gây ô nhiễm không khí. Ảnh: CAO THĂNG

PGS-TS Nguyễn Đình Tuấn, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học TN-MT TPHCM, cũng khẳng định nguyên nhân chính gây ra tình trạng ô nhiễm không khí hiện nay trên địa bàn thành phố xuất phát từ các hoạt động giao thông vận tải. Với mật độ phương tiện giao thông dày đặc như hiện nay, nhất là tình trạng phương tiện chất lượng kém vẫn đang lưu hành, dẫn đến lượng khí thải gây ô nhiễm không khí có xu hướng gia tăng.

Bên cạnh đó, trong quá trình xây dựng hạ tầng kỹ thuật giao thông cũng gây ô nhiễm không khí đáng kể do hoạt động của máy móc thi công, phương tiện vận chuyển phát sinh chất khí độc hại và tiếng ồn. Ô nhiễm không khí đã và đang ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, cuộc sống của hầu hết người dân.

Liên quan đến lĩnh vực này, TS Trần Ngọc Đăng, giảng viên bộ môn Sức khỏe môi trường (Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược TPHCM), cũng cho biết ô nhiễm không khí sẽ làm ảnh hưởng đến mắt, cơ quan hô hấp, da…; vừa là nguyên nhân hình thành, vừa là yếu tố làm trầm trọng thêm một số bệnh, từ hen suyễn cho đến bệnh tim mạch, ung thư. 

Cần sự quyết tâm của chính quyền

Theo PGS-TS Nguyễn Đình Tuấn, để có thể hạn chế được tình trạng ô nhiễm không khí, giải pháp đầu tiên, cũng là quan trọng nhất, đó là chính quyền phải thực sự quyết tâm và nỗ lực. Để quản lý, kiểm soát chất lượng không khí đạt hiệu quả, thành phố cần tiếp tục rà soát, ban hành, hoàn thiện các cơ chế, chính sách, nhất là xây dựng quy định đối với môi trường không khí.

Tăng cường kiểm soát, hạn chế các nguồn gây ô nhiễm bụi trên địa bàn như các công trình xây dựng; tăng mật độ cây xanh trong đô thị, mở rộng công viên cây xanh; tăng cường phương tiện giao thông công cộng và khuyến khích sử dụng các nguồn năng lượng xanh, sạch...

Cùng với đó, cần tuyên truyền, phổ biến kiến thức về chất lượng môi trường không khí đối với sức khỏe đến cộng đồng. Cần phải đồng bộ các giải pháp mới hy vọng kéo được giảm ô nhiễm không khí hiện nay. 

Để giải quyết tình trạng ô nhiễm không khí ngày càng tăng cao nói riêng và ô nhiễm môi trường nói chung, thời gian qua, UBND TPHCM đã triển khai các giải pháp như đẩy mạnh việc thực hiện các chiến dịch truyền thông, nâng cao nhận thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường cho doanh nghiệp; áp dụng các mô hình sản xuất sạch, sử dụng các nguyên liệu sạch, thân thiện với môi trường.

Khuyến khích người dân sử dụng phương tiện di chuyển công cộng, sử dụng nhiên liệu xăng sinh học thay thế nhiên liệu truyền thống. Triển khai các biện pháp tổ chức giao thông khoa học nhằm kéo giảm ùn tắc giao thông, xây dựng và hoàn chỉnh các tuyến đường, trục chính đô thị, các nút giao thông, cầu, hầm vượt sông nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.