Kỳ thực đến Phú Yên mà chưa ghé thắng cảnh Mũi Điện - Bãi Môn thì chưa khám phá đầy đủ vẻ đẹp của vùng đất “hoa vàng trên cỏ xanh”. Cặp thắng cảnh thuộc dải rừng Đại Lãnh đặc biệt đẹp vào những ngày cuối năm khi tiết trời đã có chút se lạnh, cảnh sắc càng trở nên huyền ảo. Thời khắc những giọt bình minh đầu tiên xuyên qua màn sương, rơi xuống mặt biển, bạn chỉ có thể thốt lên: Đẹp tê tái! Những vệt ráng chiều lại “biến” các khối núi Đại Lãnh thành những hình thù kỳ dị, xếp tầng nối nhau chảy dài xuống vách biển. Sát vách sóng là ngọn hải đăng trấn giữ biển trời suốt 134 năm, làm “hoa tiêu” cho những chuyến tàu hàng hải của Việt Nam và quốc tế.
Đi sâu vào núi Đại Lãnh là đến bến Vũng Rô, nơi có làng biển Vũng Rô (thuộc xã Hòa Xuân Nam, thị xã Đông Hòa, tỉnh Phú Yên) được đón bình minh sớm nhất nước. Cụ ông Bùi Minh Thắng (74 tuổi), “từ điển sống” làng Vũng Rô, kể về lịch sử “đẻ đất, đẻ làng” và không quên tự hào “khoe”: Từ Mũi Điện đến Vũng Rô kéo dài vào tận Đại Lãnh có rất nhiều thắng cảnh Đá Bia, Mũi Điện - Bãi Môn, di tích bến Tàu Không số trên bến, vịnh Vũng Rô. Nơi đây còn có 10 vịnh biển nhỏ như 10 quả trứng rồng. Di tích, danh thắng nhiều nên chuyện gắn với đất càng nhiều vô kể. Rót chén trà, ông chậm rãi: “Tôi kể cô cậu nghe một vài đặc quyền của vùng đất này thôi. Làng Vũng Rô nằm giữa 2 mũi biển thuộc cực Đông Việt Nam là Mũi Điện (Phú Yên) và Mũi Đôi (Khánh Hòa) nên nơi dân làng an trú bao đời là mỏm đất liền vươn xa nhất ra Biển Đông. Bởi thế, cả làng được đón năm mới đầu tiên trên cả nước”.
Tết đến là người làng Vũng Rô sắm sửa tươm tất, quét dọn các chùa chiền, lăng miếu để đón năm mới. Từ chùa Linh Sơn, tiếng trống vang dội báo hiệu thời khắc chuyển giao thiêng liêng, cả làng người già, trẻ nhỏ kéo nhau lên chùa thắp hương cầu mong một năm mới an lành. Khi ánh bình minh đầu tiên của năm mới từ Biển Đông “gõ cửa”, như một tục lệ, dân làng Vũng Rô hướng ra biển để rước lộc đầu năm, cầu mong biển lành, tôm cá đầy khoang. Được đón nhận vượng khí đầu tiên, họ cũng không quên cầu nguyện cho quốc thái dân an, mỗi gia đình đều ấm no, hạnh phúc…
Bình minh năm mới ở nơi cực Đông của Tổ quốc còn có nghi lễ hết sức đặc biệt: Chào cờ đón năm mới. Là người đề xuất ý tưởng này, ông Hồ Văn Tiến, nguyên Giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Phú Yên, chia sẻ: Vùng Mũi Điện - Bãi Môn và bến Vũng Rô giữ trong mình nhiều giá trị về cảnh quan, lịch sử, từng đón những chuyến Tàu Không số đầu tiên để làm “bàn đạp” giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Tại sao không biến đặc ân là nơi đón năm mới đầu tiên trở nên ý nghĩa hơn?
Vậy là ông đề xuất với Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh Phú Yên tổ chức lễ chào cờ linh thiêng ở Mũi Điện. Năm ấy, lễ chào cờ ở Mũi Điện rất xúc động, thiêng liêng. Nhiều vị khách thừa nhận khoảnh khắc đón bình minh ở Mũi Điện đầu năm mới là trải nghiệm thật khó quên. Anh Gaira, du khách đến từ vùng thảo nguyên thuộc lưu vực sông Nile (Uganda, Đông Phi) từng tham gia lễ chào cờ đầu năm mới độc đáo, chia sẻ: Tôi không thể nói cụ thể cảm xúc khó diễn tả khi ấy, một cảm giác rất tự hào, rất hạnh phúc. Hòa trong tiếng sóng vỗ là tiếng vĩ cầm của người nghệ sĩ tạo thành bản giao hưởng hòa quyện của thiên nhiên và con người. Người dân xung quanh hát Quốc ca, lá cờ không ngừng vươn mình về phía Biển Đông. Đó là bức tranh hoàn hảo!
Vùng đất này đâu chỉ có những câu chuyện hay ho do người đương thời tôn tạo nên mà đã “ngạo nghễ” giá trị từ thời cha ông đi mở cõi. Theo lời kể của nhà văn, nhà nghiên cứu và dịch giả Đào Minh Hiệp (Phú Yên), ở khối núi Đại Lãnh còn có di tích nổi tiếng núi Đá Bia, tên chữ Thạch Bi Sơn. Vùng đất thiêng chứa đựng nhiều giai thoại, huyền sử ly kỳ về thời “khai sơn lập thủy”. Đến thời vua Lê Thánh Tông mài núi làm bia đá minh định cương thổ giữa Đại Việt và Chiêm Thành.
Lật lại tài liệu của Quân khu 5, bến Vũng Rô là bến cảng nước sâu có thể đón tàu hàng hải hàng ngàn tấn, lại kín đáo bao quanh rừng núi, đèo đá, hang động… nên từ tháng 7-1964, quân ta chọn đây là nơi đón Tàu Không số để tiếp tế, chi viện vũ khí, hàng hóa cho các chiến trường miền Nam. Đúng 23 giờ 30 phút ngày 28-11-1964, dưới sự chuẩn bị chu đáo, linh hoạt của quân và dân tỉnh Phú Yên, Tàu Không số đầu tiên chở 63 tấn vũ khí từ miền Bắc vào bến Vũng Rô an toàn. Từ tháng 11-1964 đến tháng 2-1965, bến Vũng Rô đón 4 chuyến Tàu Không số, chi viện gần 200 tấn vũ khí vào chiến trường các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, Đắk Lắk…Từ đây, mở ra con đường Hồ Chí Minh trên biển huyền thoại làm nên nhiều chiến thắng quyết định đi đến giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Mấy năm nay, tỉnh Phú Yên đã có định hướng để đưa các thắng cảnh ở điểm cực Đông vào khai thác du lịch và làm kinh tế xanh. Bến Vũng Rô được quy hoạch phát triển thành cảng biển sầm uất, kỳ vọng thúc đẩy tỉnh nhà và toàn khu vực Nam Trung bộ cất cánh. Bà con ở đây nghĩ, tỉnh nên quan tâm đầu tư nhiều hơn hạ tầng, phát triển các phương thức vận tải xanh ở Mũi Điện - Bãi Môn để nhiều người già, trẻ em, phụ nữ từ khắp nơi có thể đến tham quan, dự lễ chào cờ đón năm mới ở mũi cực Đông của Tổ quốc bởi nó thiêng liêng hơn bất cứ bài học nào dạy về lòng yêu nước. Rồi mình phải bảo tồn, giữ đất, giữ rừng như sinh mệnh để làm nơi án ngữ ở cửa Đông, đón vượng khí cho đất nước.
