Mở đường tấn công
Dù quyết định không kích chưa được đưa ra, nhưng một quan chức chính quyền Mỹ am hiểu vấn đề cho hay quân đội Mỹ có thể phản ứng rất nhanh nếu Syria tiến hành một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học và những dữ liệu mục tiêu lên sẵn sẽ giúp Lầu Năm góc giành lợi thế trong trường hợp Tổng thống Donald Trump ra lệnh hành động.
Các quan chức Mỹ nhấn mạnh họ quan ngại trước khả năng chính quyền Syria sẽ sử dụng vũ khí hóa học trong quá trình tiến công giải phóng tỉnh Idlib khỏi tay phiến quân. Và ngay cả khi quân đội chính phủ Syria chỉ sử dụng vũ khí truyền thống, chiến dịch cũng tiềm ẩn nguy cơ khiến hàng ngàn người thiệt mạng, làm trầm trọng thêm khủng hoảng nhân đạo tại vùng biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ.
Trước đó, Không quân Nga đã bị cấm sử dụng không phận Iraq kể từ ngày 31-8 và bị buộc phải chuyển các đường bay qua Iran. Không có bất cứ lý do nào được đưa ra bởi Bộ Quốc phòng Iraq khi tiến hành cấm bay đối với các máy bay quân sự Nga. Các máy bay Nga được cho là đã phải đổi đường bay khi ngang qua không phận Iraq để tới tỉnh Latakia nằm ở phía Tây Syria. Trước đó, Syria và Iraq đã đồng ý một thỏa thuận cho phép không quân của mỗi nước được sử dụng không phận của nhau khi thực hiện các đợt không kích nhằm tiêu diệt tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Một số chuyên gia nhận định rằng rất có thể Iraq đang cố tình gây khó dễ với Nga để ngăn chặn cầu không vận tiếp tế cho các lực lượng Nga ở Syria cũng như cho quân đội Syria, tạo điều kiện thuận lợi để Mỹ và đồng minh toan tính một đòn tập kích mới vào Syria trong thời gian tới.
Chiến sự cận kề
Nguồn tin quân sự của Mỹ cho biết những tuần gần đây, quân đội Syria áp sát Idlib, Tây Bắc Syria và nỗ lực bố trí khí tài xung quanh tỉnh này sẵn sàng cho cuộc chiến giải phóng khu vực này. Chiến dịch này nhận được sự ủng hộ và yểm trợ của Nga.
Hiện Nga đã điều tổng cộng 25 tàu chiến tới Địa Trung Hải, cùng với ít nhất 30 máy bay gồm cả các máy bay ném bom tầm xa. Lực lượng này tập trận từ ngày 1 đến ngày 8-9, bất chấp một số tàu Mỹ cũng đang hiện diện trong khu vực.
Tổ chức Giám sát nhân quyền Syria (SOHR) ngày 31-8 cho biết các phiến quân tại tỉnh Idlib đã cho nổ tung 2 cây cầu quan trọng nơi đây nhằm ngăn cuộc tấn công của lực lượng chính phủ nhằm giải phóng tỉnh cuối cùng còn nằm dưới sự kiểm soát của phiến quân này. Ngoài ra, các nhóm phiến quân đang gia cố các vị trí phòng thủ sau khi phát hiện quân đội chính phủ điều xe tăng và xe bọc thép tới đây.
Căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ và Nga cũng đang tăng cao liên quan tới tình hình Idlib. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 31-8 cảnh báo người đồng nhiệm Nga trên Twitter: “Sergey Lavrov đang biện hộ cho cuộc tấn công của Nga và Syria vào Idlib. Mỹ coi đó là hành động leo thang trong một cuộc xung đột vốn đã nguy hiểm”. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đáp trả rằng: “Không nghi ngờ gì nữa, lực lượng nổi dậy ở Idlib đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công hóa học giả và bằng chứng của việc này đã được Nga trình lên Liên hiệp quốc và Tổ chức Cấm vũ khí hóa học cũng như giao thông tin cho Mỹ”. Bộ Quốc phòng Nga cho biết, hóa chất được sử dụng trong các cuộc tấn công giả đã được chuyển tới cho quân khủng bố ở Idlib, với sự hỗ trợ của nhóm White Helmet có liên quan tới IS.
