Thủ tướng Singapore cảnh báo, nếu quan hệ giữa hai bên liên tục xấu đi, kịch bản xung đột quân sự có thể xảy ra và nó sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng với thế giới khi tất cả mọi thứ sẽ mất. “Kịch bản này sẽ rất tồi tệ, không chỉ cho các quốc gia lớn nhỏ trên thế giới mà còn với cả Mỹ và Trung Quốc”, ông Lý Hiển Long khẳng định.
Theo ông Lý Hiển Long, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đều có sức mạnh kinh tế và công nghệ lớn cũng như quân đội mạnh. Nếu xung đột nổ ra, kịch bản thương vong và thiệt hại trên quy mô lớn là không thể tránh khỏi. Thủ tướng Singapore kêu gọi hai nước không chỉ hợp tác cùng nhau và chấp nhận quan điểm của nhau mà còn phải tìm cách bắt tay trong các lĩnh vực như biến đổi khí hậu, không phổ biến vũ khí, sức khỏe cộng đồng và các đại dịch trong tương lai.
Trong 2 năm qua, quan hệ Mỹ - Trung đã xấu đi rõ rệt liên quan tới hàng loạt lĩnh vực như thương mại, công nghệ, tài sản sở hữu trí tuệ, nguồn gốc dịch Covid-19… Trong những tháng gần đây, cả Mỹ và Trung Quốc đều gia tăng hiện diện quân sự ở những điểm nóng như Biển Đông, eo biển Đài Loan, làm dấy lên lo ngại về kịch bản xung đột quân sự trong khu vực giữa hai nước. Ông Lý Hiển Long khẳng định Mỹ - Trung cần có quan điểm rằng dù hai bên có tin nhau hoàn toàn hay không, có phải là bạn bè thân thiết hay không thì vẫn phải trở thành đối tác của nhau trên hành tinh này.
Hơn nữa, mối quan hệ giữa các nước châu Á với Mỹ và Trung Quốc không phải là trò chơi “tổng số bằng 0”, trong đó khi tăng cường quan hệ với Bắc Kinh hoặc Washington, các nước cũng không chống lại bên còn lại. Nếu Mỹ cố gắng kiềm tỏa Trung Quốc, hoặc nếu Bắc Kinh tìm cách xây dựng phạm vi ảnh hưởng riêng tại châu Á, hai nước sẽ châm ngòi cho một cuộc đối đầu có thể kéo dài hàng chục năm và đặt khái niệm “thế kỷ châu Á” vào tình thế nguy hiểm.
Lu Xiang, nhà nghiên cứu cấp cao về quan hệ Trung - Mỹ thuộc Học viện Khoa học xã hội Trung Quốc, cho rằng, phát biểu của ông Lý Hiển Long cho thấy nhiều quốc gia, trong đó có Singapore, đang ngày càng tỏ ra quan ngại về diễn biến căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh. “Họ lo ngại rằng một khi xung đột Trung - Mỹ bùng phát, họ sẽ không những phải đối mặt với bài toán khó của việc chọn phe mà còn vướng vào một tình thế khủng hoảng khi họ không thể kiểm soát được tình hình”, nhà nghiên cứu Lu Xiang nói.
