Đời sống người dân vùng quy hoạch điện hạt nhân Ninh Thuận giờ ra sao?

Sau khi Quốc hội ra nghị quyết dừng chủ trương đầu tư dự án 2 nhà máy điện hạt nhân (ĐHN) Ninh Thuận 1 và 2 vào năm 2016; tháng 7-2023, UBND tỉnh Ninh Thuận có thông báo hủy các thông báo thu hồi đất trong vùng dự án để triển khai đầu tư các công trình hạ tầng thiết yếu nhằm ổn định sản xuất, đời sống người dân đã đạt những kết quả nổi bật. Tuy nhiên, mới đây khi hay tin Chính phủ và nhiều đại biểu Quốc hội đề xuất khởi động lại dự án nhà máy ĐHN, người dân vùng dự án cảm thấy lo lắng về những khó khăn có thể lặp lại.

Tại thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải (tỉnh Ninh Thuận), nơi từng quy hoạch xây dựng dự án nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2, quyền lợi về đất đai được phục hồi, nơi đây có nghề trồng nho nổi tiếng, đời sống ngày một ổn định.

Từ nguồn vốn của Trung ương và địa phương, hàng loạt cơ sở hạ tầng thiết yếu về đường sá, hồ chứa nước,... đang được khẩn trương triển khai để ổn định đời sống người dân. Từ đó, người dân cũng mạnh dạn đầu tư để tái sản xuất sau nhiều năm bị ảnh hưởng quy hoạch "treo".

Anh Nguyễn Thành Quốc, người dân thôn Thái An cho biết, khi hay tin Chính phủ có đề xuất tái khởi động lại dự án, bà con lo ngại mất sinh kế. Song nếu thực hiện dự án vì lợi ích quốc gia, người dân chúng tôi sẽ đồng thuận. Nhà nước cần có chính sách bồi thường thỏa đáng, bố trí tái định cư, ổn định nghề nghiệp, tạo sinh kế ổn định cho người dân địa phương.

Dù bồn chồn, lo lắng, song vì lợi ích chung, vì sự phát triển của đất nước, người dân thôn Thái An vẫn sẽ đồng thuận nếu dự án được triển khai trở lại. Người dân mong Chính phủ, các bộ, ngành và chính quyền địa phương xây dựng lộ trình cụ thể để đảm bảo sinh kế.

Tại thôn Vĩnh Trường, xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam (tỉnh Ninh Thuận), nơi từng được quy hoạch dự án nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1, cơ sở hạ tầng nông thôn cũng đang được triển khai xây dựng.

Sau khoảng 15 năm không được phép xây dựng, sang nhượng nhà cửa, đất đai do vướng quy hoạch dự án, hiện người dân thôn Vĩnh Trường đã được phép xây dựng nhà cửa, đời sống ngày một phát triển. Cùng với đó, nghề nuôi tôm, nuôi ốc hương đã được phục hồi.

Người dân mong sớm có quyết sách về dự án để ổn định đời sống.

Ông Nguyễn Thành Du, nguyên Trưởng thôn Thái An, cho rằng: “Trước mắt cần cải thiện, ổn định đời sống cho người dân. Những tổn thất, thiệt thòi mà người dân chịu ảnh hưởng bởi dự án trước đây cần được Nhà nước quan tâm, hỗ trợ. Nếu triển khai lại dự án thì phải rõ ràng, cụ thể, để người dân hiểu được lợi ích và tầm quan trọng dự án thì chắc chắn bà con sẽ đồng tình ủng hộ”.

Năm 2005, tỉnh Ninh Thuận được chọn triển khai xây dựng 2 nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1 và 2 (xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam và xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải), với tổng công suất 4.000MW. Đến năm 2009, dự án được Quốc hội thông qua. Năm 2012, Bộ Công thương công bố quyết định phê duyệt quy hoạch địa điểm xây dựng nhà máy. Dự án dự kiến khởi công năm 2014, sau đó thay đổi thời gian thành năm 2015. Đến tháng 11-2016, Quốc hội ra nghị quyết dừng chủ trương đầu tư dự án.