 |
Giải đua ghe ngo mini chào mừng tết Chol Thnăm Thmây 2023, tại xã Tân Hưng, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng |
Đua ghe ngo, một môn thể thao truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer tại các địa phương vùng ĐBSCL. Giải đấu thường được nhiều người biết đến diễn ra vào Rằm tháng 10 (âm lịch) hàng năm, nhân dịp Lễ hội Ok Om Bok, thu hút đông đảo người dân và du khách.
Sức sống của môn thể thao truyền thống này còn được các bạn trẻ ở các phum sóc giữ gìn và phát triển với tên gọi “giải đua ghe ngo mini”. Giải đua thường được tổ chức nhân dịp các ngày lễ lớn của đồng bào Khmer trong năm, như: Chol Thnăm Thmây, Sen Dolta, trước và sau lễ Ok Om Bok... Đây là dịp để các bạn trẻ vui chơi, giao lưu, thoả niềm đam mê, tình yêu với bộ môn thể thao truyền thống của dân tộc.
 |
Những chiếc ghe ngo mini đẹp mắt, mô phỏng theo ghe ngo thật để các bạn tham gia thi đấu |
Trước đây, ghe ngo mini thường được làm từ những loại cây có đặc tính nhẹ, dễ nổi trên mặt nước, như: điên điển, gòn, lau sậy… Theo thời gian, các bạn nhỏ đã kỳ công hơn, dùng gỗ đục đẽo phần lõi để tạo thành thân ghe. Sau đó trang trí tỉ mỉ, hoa văn, màu sắc để ghe ngo mini càng giống ghe ngo thật.
 |
Một chủ ghe ngo mini chuẩn bị tham gia tranh tài |
 |
Không chỉ các bạn nhỏ, loại hình đua ghe ngo mini còn thu hút cả người lớn tham gia |
Nguyên lý hoạt động của ghe ngo mini khá đơn giản, chỉ với vài sợi dây thun. Một đầu dây thun được cố định ở mũi ghe, đầu còn lại được kết nối với 1 trục quay đặt ở gần cuối thân ghe. Trục quay được gắn 2 mái dầm ở 2 bên thân ghe, với sức kéo của dây thun sẽ khiến dầm chuyển động, giúp ghe di chuyển về phía trước. Để ghe di chuyển thẳng, ổn định về phía trước, ở dưới đuôi ghe được gắn cố định một bánh lái.
 |
Nhiều người hào hứng tham gia, cổ vũ cho giải đấu |
 |
Các ghe ngo mini lao vun vút về đích trong tiếng reo hò |
Nếu giải đua ghe ngo truyền thống quy mô lớn, thu hút hàng ngàn vận động viên tham gia thì giải đua ghe ngo mini lại rất đặc biệt khi “không có vận động viên bơi”, mà mỗi ghe chỉ có chủ ghe tham gia thi đấu.
Địa điểm tổ chức giải ghe ngo mini thường được chọn là ao hay mương nước trống. Đường đua được chia thành 2 làn, ngăn cách bằng dây, có điểm xuất phát và điểm đích. Độ dài của đường đua tùy theo ban tổ chức quy định, thường từ 15m đến 20m. Ngay sau tiếng còi xuất phát, các chủ ghe sẽ thả dầm, chiếc ghe lao vun vút về trước trong tiếng reo hò, cổ vũ của nhiều người xem 2 bên bờ.
 |
Đông đảo các bạn nhỏ và người dân theo dõi giải đua ghe Ngo mini tại chùa Bưng Cro Chắp Thmây |
 |
Các chủ ghe ngo mini chuẩn bị thi đấu trên đường đua |
Mặc dù, được xem là một trò chơi dân gian của các bạn nhỏ đồng bào dân tộc Khmer, thế nhưng giải đua ghe Ngo mini vẫn được người lớn thường xuyên đứng ra tổ chức cho các bạn trẻ vui chơi, tranh tài.
Anh Kim Hưng, đại diện Ban tổ chức giải ghe ngo mini tại chùa Bưng Cro Chắp Thmây (xã Tân Hưng, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng) cho biết: Như thường lệ, vào mỗi dịp Chol Thnăm Thmây chúng tôi đều tổ chức giải cho các bạn nhỏ vui chơi. Năm nay, giải đấu có gần 30 ghe trong xóm ấp tham gia tranh tài và được đông đảo bạn trẻ, người dân hào hứng theo dõi. Tùy theo số tiền đóng góp, ủng hộ của người dân, chúng tôi sẽ tiến hành trao giải theo thành tích từ cao đến thấp.
 |
Các thứ hạng tại giải đua ghe ngo tại chùa Bưng Cro Chắp Thmây |
Bên cạnh đó, đây cũng là sân chơi để những bạn trẻ đồng bào dân tộc Khmer hun đúc tình yêu, niềm đam mê với môn thể thao truyền thống của dân tộc. Qua đó, góp phần lưu giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc.
