Sau bài “Doanh nhân bị giật nợ đi báo công an, trở thành… tù nhân!” đăng trên Báo SGGP ngày 14-10-2019, rất nhiều bạn đọc quan tâm bức xúc, đặt nhiều câu hỏi thắc mắc trước “kỳ án” này.
Trả lời PV Báo SGGP, Thượng tá Phan Văn Khoa, Trưởng phòng Tham mưu, người phát ngôn Công an tỉnh Tiền Giang, cho biết, hiện vụ án đã được tạm đình chỉ điều tra. Tuy nhiên, trong quyết định tạm đình chỉ vụ án và bị can, ghi rõ lý do “Yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp chưa có kết quả nhưng hết hạn điều tra”, phóng viên đã đề nghị Công an tỉnh Tiền Giang làm rõ trong vụ án này ở phần “định tội”: bà Hoài Anh có phạm tội trốn thuế hay không?
Bởi vì, theo các chuyên gia pháp lý thì tại điểm 1 của hợp đồng giấy tay ngày 1-2-2008 giữa bà Hoài Anh và bà Ngọc Lành ghi là “chuyển nhượng quyền sử dụng 17.129m² đất và toàn bộ nhà xưởng”- giá sang nhượng cả 2 hạng mục này là 12 tỷ đồng (quy ra tiền Việt). Đây là hợp đồng tay ghi nhận ý kiến của 2 cá nhân, trong khi tài sản này thuộc pháp nhân (cụ thể là Công ty C&A), do vậy về pháp lý nó không có giá trị, có nghĩa là vô hiệu, do: (1) Chủ thể ký không đúng thẩm quyền (tài sản pháp nhân sở hữu nhưng cá nhân ký bán); (2) Đất này là đất thuê của nhà nước, trả tiền hàng năm (theo Hợp đồng thuê 13-10-2004 giữa Sở TN-MT Tiền Giang và Công ty C&A), mà đất của nhà nước nên không được quyền chuyển nhượng.
Cũng vì lý do đó, khi hai bên đến phòng công chứng ký hợp đồng mua bán chính thức thì phòng công chứng chỉ đồng ý ký bán phần “nhà xưởng” và chú thích rõ nhà xưởng xây trên đất thuê của nhà nước. Tức công chứng không chứng nhận việc bán đất của nhà nước. Do vậy, các bên giảm giá mua từ 12 tỷ đồng (bán xưởng và đất) sang 9 tỷ đồng (chỉ bán xưởng). Vì 3 tỷ đồng đó không được công nhận mà chi phí là có thật nên các bên chuyển thành hợp đồng vay - mượn để đảm bảo việc thanh toán.
Từ đó, đặt ngược lại vấn đề, nếu các bên ký bán “đất” thì hợp đồng sẽ vô hiệu vì đất nhà nước nên không được phép bán. Điều đó đồng nghĩa, một giao dịch kinh doanh mà không phù hợp quy định pháp luật thì nhà nước không được phép thu thuế. Khi giao dịch không được phép thu thuế thì không có chuyện trốn thuế. Do vậy, Công an tỉnh Tiền Giang xử lý về tội trốn thuế là không có cơ sở.
Việc Công an tỉnh Tiền Giang vừa ký quyết định tạm đình chỉ vụ án với lý do “Yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp chưa có kết quả nhưng hết hạn điều tra” cũng không được đồng thuận. Bởi, ngay từ đầu bà Hoài Anh tố cáo bà Ngọc Lành thì trong đó cung cấp hợp đồng ghi rõ “bà Ngọc Lành là bên chịu thuế” thế nhưng công an không khởi tố bà Ngọc Lành tội trốn thuế, lại để bà Ngọc Lành bán tài sản đi định cư nước ngoài, khiến bà Hoài Anh mất tài sản, giờ lại lấy chính lý do đó để trì hoãn vụ án, có nghĩa công an cũng có trách nhiệm trong việc này.
Ngoài ra, sau khi bài viết được đăng, nhiều người cũng thắc mắc vì sao hợp đồng mua bán nhà xưởng giữa công ty và công ty, nhưng công ty của bà Ngọc Anh chưa xuất hóa đơn nhưng cơ quan thuế và văn phòng đất đai vẫn cho sang tên thành công. Nếu xử bà Hoài Anh trốn thuế, sao không khởi tố cán bộ thuế, cán bộ văn phòng đất đai với vai trò đồng phạm, làm thất thu thuế?
Như trên đã lập luận, việc chuyển nhượng đất nhà nước là không hợp pháp nên Nhà nước không thu thuế, mà không thu thuế thì không phạm tội trốn thuế, do vậy, việc “định tội” trốn thuế đối với bà Hoài Anh là không có cơ sở. Thế nhưng, 10 năm qua, Công an tỉnh Tiền Giang lại kéo dài vụ việc, trả hồ sơ nhiều lần chỉ vì xác định “giá trị thiệt hại” để “định khung” hình phạt. Theo nguyên tắc tố tụng, vụ việc không có cơ sở để “định tội” thì không cần phải “định khung” hình phạt. Chính việc kéo dài vụ án, khiến bà Ngọc Lành bán tài sản, nay không tương trợ tư pháp được thì bà Hoài Anh có nguy cơ mất sạch tài sản.
Những thắc mắc này đã được Công an tỉnh Tiền Giang tiếp nhận. Thượng tá Phan Văn Khoa cho biết, Giám đốc Công an tỉnh đã có văn bản gửi các phòng chức năng, nhất là Phòng Kinh tế, nơi khởi tố vụ án, yêu cầu kiểm tra báo rõ trước 30-10-2019. Vào đầu tháng 11, Công an tỉnh Tiền Giang sẽ có văn bản trả lời Báo SGGP. Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp thông tin đến bạn đọc.