Tiềm năng lớn từ EU cho logistics Việt Nam
Phát biểu tại diễn đàn, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, EU là đối tác quan trọng của Việt Nam trong các lĩnh vực hợp tác thương mại. Quan hệ thương mại Việt Nam – EU thời gian qua đã phát triển nhanh chóng và hiệu quả. Tính riêng 10 tháng năm nay, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU dù giảm nhẹ 3,8% so với cùng kỳ năm 2019 nhưng vẫn đạt mức cao, với 33,23 tỷ USD, trong khi nhập khẩu của Việt Nam từ EU tăng 3,1% so với cùng kỳ năm trước và đạt 12,42 tỷ USD.
Hiện nay, EU là một trong 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, bên cạnh Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Theo ông Vũ Bá Phú, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) có hiệu lực kể từ ngày 1-8-2020 đang tạo ra cú huých lớn cho phát triển thương mại Việt Nam – EU, kéo theo những yếu tố thuận lợi cho sự phát triển của lĩnh vực logistics.
Thời gian qua, ngành logistics Việt Nam có mức tăng trưởng cao 13-15%. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 4.000 doanh nghiệp logistics, bao gồm cả dịch vụ kho bãi, giao nhận, vận tải...
Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết, logistics đang trở thành ngành kinh tế thu hút sự quan tâm của Chính phủ Việt Nam. Sự ra đời của Quyết định 200/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics đến năm 2025, mở ra một giai đoạn mới cho phát triển logistics ở Việt Nam khi đề ra những giải pháp tổng thể, đồng bộ nhằm cải thiện cơ sở hạ tầng vật chất, phát triển thị trường cũng như nâng cao nguồn lực con người phục vụ lĩnh vực này.
“Sự phát triển của ngành logistics đồng thời sẽ tạo điều kiện để Việt Nam nhanh chóng trở thành một trung tâm sản xuất mới trong khu vực, có năng suất lao động cao và năng lực cạnh tranh tốt”- ông Trần Thanh Hải nhấn mạnh.
Bên cạnh những thuận lợi trên, cũng có không ít khó khăn trong hợp tác logistics giữa Việt Nam với các nước EU.
Ông Vũ Bá Phú cho rằng, trong bối cảnh đại dịch Covid 19, thương mại hai chiều Việt Nam – EU đang đứng trước nhiều thách thức, trong đó có những khó khăn từ một số hoạt động logistics không diễn ra như thông lệ.
Có thể đơn cử như thời gian qua, một số dịch vụ logistics cho hàng hóa lưu chuyển giữa Việt Nam và EU trở nên đắt đỏ và khan hiếm, các doanh nghiệp cũng phải đáp ứng thêm một số yêu cầu, điều kiện mới do các thủ tục hành chính về xuất nhập khẩu, quy trình kiểm soát hàng hóa quốc tế của EU có sự thay đổi…
Ông Nguyễn Tương, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp logistics Việt Nam (VLA) cũng chỉ ra những thách thức của các doanh nghiệp logistics Việt Nam như: hạn chế về chất lượng dịch vụ, kỹ năng quản lý, ứng dụng công nghệ thông tin và nguồn nhân lực. Những khó khăn chính trong chuyển đổi kỹ thuật số đối với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics hiện nay gồm: tình hình tài chính, nguồn nhân lực và lựa chọn công nghệ phù hợp.
Theo nhận định của ông Vũ Bá Phú, để hoạt động trao đổi thương mại hai chiều Việt Nam – EU hiệu quả hơn, việc tối ưu hóa chất lượng, hình thức thực hiện các dịch vụ logistics phục vụ hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam – EU trong điều kiện kinh tế mới dưới tác động của dịch Covid 19 và tiến tới hậu Covid 19 là một trong những giải pháp cấp thiết.
Bộ Công thương Việt Nam cho biết, các cơ quan chức năng liên quan thuộc bộ đang tiếp tục rà soát các thủ tục hành chính về xuất nhập khẩu nhằm thúc đẩy xuất khẩu, tạo thuận lợi và hỗ trợ hiệu quả cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu và doanh nghiệp dịch vụ logistics.
Việt Nam cũng khuyến khích các doanh nghiệp tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng logistics đồng bộ, tăng tính kết nối của phương tiện vận tải, cải thiện năng lực cung cấp dịch vụ logistics thông qua ứng dụng số hóa những quy trình hoạt động…
Ông Trần Thanh Hải cũng gợi ý, các doanh nghiệp EU có thể tham gia đầu tư vào hạ tầng logistics ở Việt Nam, cũng như tham gia triển khai các hoạt động ứng dụng công nghệ trong logistics, đẩy mạnh đào tạo nhân lực logistics, hợp tác trong những lĩnh vực mới như: logistics đô thị, logistics tuần hoàn, logistics xanh.
Chia sẻ với các doanh nghiệp Việt Nam cơ hội hợp tác với những dịch vụ logistics ưu việt của Hà Lan, ông Sjaak de Klein, Trưởng nhóm cấp cao về Giải pháp chuỗi cung ứng châu Á, Hội đồng Phân phối quốc tế Hà Lan (HIDC) cho biết, cảng Rotterdam của nước này là cảng lớn nhất châu Âu, mở rộng đến hơn 200 cảng biển nước sâu, đặc biệt là cảng này tối ưu hóa chuỗi cung ứng thông qua số hóa. Bên cạnh đó là sân bay Amsterdam Schiphol là sân bay kết nối tốt thứ 2 trên thế giới…
Ông Sjaak de Klein cũng cam kết, HIDC sẵn sàng tư vấn về chuỗi cung ứng châu Âu (thiết kế hậu cần, cấu trúc tài chính…) cho các doanh nghiệp logistics Việt Nam.
Ở một góc độ khác, ông Gilbert Canameras, Chủ tịch Francorisk, chuyên gia tư vấn ngoại thương Pháp cho rằng, việc đánh giá, xử lý rủi ro là yêu cầu hàng đầu đối với bất cứ doanh nghiệp nào bởi khi doanh nghiệp tham gia vào thế giới thay đổi liên tục, các rủi ro sẽ càng ngày càng tăng cao.
Doanh nghiệp cần trang bị hệ thống dự báo rủi ro để giảm thiểu các rủi ro. Với từng rủi ro như rủi ro từ yếu tố nội tại (hỏng máy móc, con người) đến yếu tố khách quan, doanh nghiệp cần xác định rủi ro nào có thể chấp nhận và rủi ro nào không thể chấp nhận và đưa ra những biện pháp phù hợp để giảm thiểu.
