Doanh nghiệp căng thẳng

Lo tăng giá nguyên liệu 

Trước việc đồng USD mạnh lên, ông Đinh Công Khương, Tổng Giám đốc Công ty TNHH TM Dịch vụ Thép Duy Khương, cho biết, hiện có đến 20%-30% nguồn nguyên liệu sản xuất thép phải nhập khẩu, nên giá nguyên liệu nhập sẽ tăng. Nếu cộng chung với chi phí sản xuất thì ước tính chi phí thành phẩm sẽ tăng lên từ 1-3%. Trong khi đó, những đơn hàng ngắn hạn thì không thể đàm phán với đối tác để điều chỉnh giá. Mặt khác, từ đầu năm đến nay, giá xăng tăng mạnh đã “bào mòn” lợi nhuận ngành thép. Việc tăng giá đồng USD hiện nay sẽ khiến doanh nghiệp (DN) rơi vào trạng thái lợi nhuận 0%. 

Khó khăn nối tiếp khó khăn khi các DN ngành thép và nhựa đang đối mặt với nguy cơ suy giảm thị trường xây dựng. Thị trường bất động sản trầm lắng đã khiến nhu cầu tiêu thụ thép và nhựa giảm mạnh từ quý 3-2022 đến nay. Cũng theo ông Khương, thị trường bất động sản tiêu thụ đến 45% sản phẩm thép. Do vậy, việc giảm hoặc dừng cấp phép dự án bất động sản, cộng với việc siết tín dụng ngân hàng, đã khiến thị trường này trở nên trầm lắng, kéo theo sức tiêu thụ thép giảm mạnh. Hiện các DN đang nỗ lực duy trì sản xuất tối thiểu để không gián đoạn hoạt động.

Với nhóm hàng lương thực thực phẩm, nhiều ý kiến DN cho rằng đây là thời gian cao điểm để DN nhập khẩu nguyên liệu sản xuất nhằm tăng nguồn hàng dự trữ, chuẩn bị phục vụ cao điểm nhu cầu tiêu dùng dịp Tết Nguyên đán. Tại TPHCM, những DN sản xuất hàng hóa thiết yếu đã phải chuẩn bị kế hoạch tăng nguồn dự trữ hàng hóa từ 24%-60% nhằm tránh nguy cơ khan hiếm hàng và tăng giá cuối năm.

Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng, có đến 60% nguồn nguyên liệu sản xuất ngành lương thực thực phẩm phải nhập khẩu từ nước ngoài. Trong thời gian gần đây, nhiều DN nỗ lực tìm kiếm nguồn cung trong nước nhưng vẫn chưa hiệu quả. Do vậy, việc tăng giá đồng USD chắc chắn sẽ tác động đáng kể đến giá thành sản phẩm. Các DN cho biết sẽ phải điều chỉnh giá bán nhất định nếu chi phí phát sinh thêm, bởi nhiều DN đã nỗ lực kiềm giá, ổn định giá bán trong suốt thời gian dài khi giá xăng tăng. 

Tác động không quá tiêu cực

Trong khi đó, lãnh đạo một ngân hàng thương mại (NHTM) tại TPHCM cho biết, các DN vay nợ bằng USD thời gian qua đã gặp khó khăn do áp lực USD mạnh lên và đồng VND mất giá. Các DN này sẽ tiếp tục chịu áp lực tỷ giá cuối năm 2022 cũng như đầu năm 2023 khi vẫn còn dư nợ bằng đồng USD.

“Trên lý thuyết, khi đồng tiền nội địa mất giá, hàng hóa của quốc gia đó sẽ rẻ hơn một cách tương đối, từ đó hỗ trợ xuất khẩu hàng hóa. Tuy nhiên, Việt Nam thực hiện chính sách thả nổi trong biên độ với USD, điều này cũng dẫn tới đồng VND mạnh hơn so với một số đồng tiền khác, đặc biệt là các thị trường lớn như châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc… Bên cạnh đó, lạm phát đang gia tăng toàn cầu, thu nhập thực tế của người dân toàn cầu suy giảm, điều này cũng sẽ là thách thức đối với các DN xuất khẩu trong thời gian tới”, vị lãnh đạo này cho hay.

Ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh, cho rằng, trong bối cảnh áp lực lên tỷ giá, lạm phát rất lớn thì việc NHNN nới biên độ tỷ giá là cần thiết, nhằm ổn định thị trường ngoại hối. Đây cũng là cách để giảm áp lực một phần với tỷ giá, tìm điểm cân bằng mới thích hợp hơn cho tỷ giá và cũng tạo dư địa cho điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, chủ động hơn. Nới biên độ điều chỉnh tỷ giá chỉ là một trong nhiều giải pháp, công cụ mà NHNN thực hiện nhằm giúp tỷ giá ổn định một cách tương đối trong so sánh với biến động tỷ giá của nhiều quốc gia khác, cũng như trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED) và nhiều quốc gia tiếp tục thắt chặt tiền tệ, nâng lãi suất.

Trước đó, để ổn định tỷ giá, NHNN đã dùng các biện pháp như: sử dụng Quỹ dự trữ ngoại hối, tăng lãi suất, chuyển phương thức giao dịch ngoại tệ từ bán kỳ hạn 3 tháng sang phương thức bán giao ngay… Chính vì vậy, việc nới biên độ này nằm trong tổng thể nhiều công cụ khác, ở chừng mực nhất định, giúp cân bằng tất cả chiều cạnh (như lạm phát, lãi suất, xuất khẩu, nhập khẩu, lợi ích người gửi tiền VND, USD…) để tác động không quá tiêu cực tới nền kinh tế.