Đìu hiu trạm y tế xã phường

Yếu và thiếu 

Theo ghi nhận tại một số trạm y tế (TYT) như ở phường Đa Kao (quận 1), phường 2 (quận Bình Thạnh)…, hàng ngày lượng bệnh nhân đến khám và điều trị rất ít dù hệ thống cơ sở vật chất được đầu tư khá tốt. Tại các TYT này, trung bình mỗi ngày chỉ khoảng 10 bệnh nhân đến khám, chích ngừa, châm cứu... Chị Nguyễn Thị Thanh, một cư dân sống gần TYT phường 2 (quận Bình Thạnh) chia sẻ: “Lâu nay, người dân nghĩ TYT chỉ làm công tác dự phòng, phòng chống dịch chứ không khám chữa bệnh nên mỗi khi bị bệnh thường tìm đến bệnh viện quận huyện, bệnh viện tuyến trên để khám và điều trị”. Theo Bác sĩ Lê Quốc Thanh, phụ trách Phòng Kế hoạch - Nghiệp vụ, Trung tâm Y tế quận Bình Thạnh, hiện nay, người dân đến khám tại các TYT trên địa bàn quận khoảng 10 - 20 lượt bệnh nhân/ngày. Thực tế, một số TYT vẫn có bệnh nhân khám chữa bệnh ban đầu mỗi ngày 50-70 người, như TYT phường 27 (quận Bình Thạnh), phường 16 (quận Gò Vấp)…, nhưng nhìn chung hầu hết TYT của các quận huyện vẫn đìu hiu. 

Theo tìm hiểu, lý do người dân ít đến khám, chữa bệnh tại TYT là y bác sĩ, kỹ thuật tại TYT còn khá yếu và thiếu, hệ thống các phòng khám đa khoa phủ khắp địa bàn dân cư, cùng với đó hệ thống y tế tuyến trên với chất lượng khá tốt. Quan trọng hơn là BHYT đã được xóa bỏ phân tuyến, nên dù đăng ký khám chữa bệnh ban đầu ở TYT, vẫn được chi trả khi khám chữa bệnh ở bệnh viện quận huyện, thành phố.  

Tập trung phát triển y tế dự phòng 

Để thu hút người bệnh, một số TYT đã triển khai thí điểm “TYT mô hình điểm hoạt động theo nguyên lý y học gia đình”, với sự đầu tư về nhân lực, trang thiết bị khám chữa bệnh. Ông Âu Đức Chính (ở 117 lô D, cư xá Thanh Đa, phường 27, quận Bình Thạnh) cho biết, trước đây, khi TYT trong quá trình sửa chữa, xây dựng mới, ông phải đi khám ở Bệnh viện Quận 1, Bệnh viện Quận Bình Thạnh, Bệnh viện Gia Định, rất tốn kém. Nhưng từ ngày TYT phường 27 hoạt động với cung cách, thái độ tận tâm, khám chữa bệnh y học gia đình, nên người dân yên tâm đến khám. Trong khi đó, theo Sở Y tế TPHCM, để TYT đủ năng lực khám chữa bệnh ban đầu tốt, cần có sự  hỗ trợ nhân lực (nhất là bác sĩ đa khoa có chứng chỉ hành nghề), thuốc men từ các trung tâm y tế, bệnh viện quận huyện... 

Từ việc phát triển, nhân rộng mô hình TYT là phòng khám vệ tinh của bệnh viện tuyến trên, vai trò, nhiệm vụ của TYT sẽ được tập trung vào công tác dự phòng như tiêm chủng, phòng chống dịch bệnh. Theo Bác sĩ Lê Quốc Thanh, TYT nào có bác sĩ đa khoa, vị trí thuận lợi, người dân tin tưởng thì phát triển thành TYT điểm; còn TYT nào không đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh thì tập trung phát triển công tác y tế dự phòng. Trong khi đó, ở góc độ cơ quan chi trả BHYT, ông Phan Văn Mến, Giám đốc Bảo hiểm xã hội TPHCM, cho rằng, để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của người dân, chính quyền các cấp, đặc biệt là Sở Y tế phải nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho TYT như đầu tư về con người, trang thiết bị máy móc; cần thiết phân cấp dịch vụ kỹ thuật ở các tuyến phường, xã đáp ứng nhu cầu của người dân. Riêng đối với các TYT ở các huyện ngoại thành, nên duy trì cả 2 chức năng khám chữa bệnh và công tác y tế dự phòng. Còn đối với các TYT ở quận nội thành nên tăng cường chức năng y tế dự phòng.