Điểm tựa cho người bệnh ngoại tuyến

Tư vấn đa phương thức

Bước ra từ phòng khám với toa thuốc trên tay, chị Nguyễn Trà My (ngụ tỉnh Phú Yên) vẫn còn băn khoăn về tác dụng và cách sử dụng các loại thuốc vừa được bác sĩ kê đơn. Chị tranh thủ hỏi dược sĩ trong lúc nhận thuốc và được giới thiệu đến phòng tư vấn sử dụng thuốc. Tại đây, chị Trà My được bác sĩ tư vấn chuyên sâu về công dụng, những điểm lưu ý và cách sử dụng từng loại thuốc để đảm bảo an toàn, hiệu quả.

Chị Trà My ở tỉnh Phú Yên, bị tiểu đường thai kỳ và được một BV ở địa phương giới thiệu đến BV Nhân dân Gia Định khám. Do ở xa, sau khi bác sĩ tư vấn tại chỗ, chị được hướng dẫn đăng nhập vào trang Zalo của BV để hỏi bất cứ vấn đề gì còn thắc mắc. Trang Zalo ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) giải đáp thắc mắc của người bệnh 24/7.

“Ban đầu, tôi lo lắng rằng sử dụng thuốc nhiều sẽ ảnh hưởng đến em bé, nhưng được bác sĩ tư vấn chu đáo, tôi yên tâm hơn. Bác sĩ cũng hướng dẫn việc tra cứu thông tin qua ứng dụng Zalo nên sau này tôi ở nhà cũng có thể tìm hiểu được, không cần trở lại BV để hỏi”, chị Trà My bày tỏ.

Mỗi ngày, phòng tư vấn sử dụng thuốc của BV Nhân dân Gia Định tư vấn chuyên sâu cho khoảng 20 người bệnh. Tại các phòng khám và khi phát thuốc, người bệnh cũng được tư vấn về cách sử dụng, tác dụng của từng loại thuốc.

TS Phạm Hồng Thắm, Phó trưởng Khoa Dược, BV Nhân dân Gia Định, cho biết, với hơn 5.000 người bệnh khám, chữa bệnh mỗi ngày, trong đó hơn 4.000 là người bệnh ngoại tuyến, nhu cầu tư vấn sử dụng thuốc của người bệnh rất lớn. Việc tư vấn trực tiếp hàng ngày chỉ đáp ứng được một phần nhỏ. Do đó, từ năm 2022, BV đã hình thành mô hình “Tư vấn, sử dụng thuốc đa phương tiện trên người bệnh ngoại trú”.

Mô hình sử dụng công nghệ Telehealth kết hợp với tư vấn đa phương thức (trực tiếp, qua phần mềm, video) giúp cung cấp thông tin về thuốc cho người bệnh, đặc biệt là nhóm người bệnh mạn tính. Mô hình giúp giảm tải cho nhân viên y tế, giúp người bệnh không phải di chuyển nhiều lần đến BV mà chỉ cần ở nhà cũng có thể tra cứu thông tin với nguồn tài liệu tin cậy được BV chọn lọc kỹ. Sau quá trình triển khai, mô hình được đánh giá mang lại kết quả tốt, số lượt tư vấn tăng qua các năm, với gần 2.200 lượt tư vấn vào năm 2024.

Nâng cao hiệu quả điều trị

Chia sẻ về sáng kiến triển khai mô hình tư vấn, sử dụng thuốc đa phương tiện trên người bệnh ngoại trú, TS Phạm Hồng Thắm cho biết, hiện nay hoạt động dược lâm sàng trên người bệnh ngoại trú tập trung chủ yếu vào việc xem xét tính hợp lý của đơn thuốc. Việc tư vấn sử dụng thuốc cho người bệnh điều trị ngoại trú chỉ dừng lại ở việc hướng dẫn số lần uống và thời điểm uống theo y lệnh của bác sĩ, mặc dù người bệnh cần có nhiều thông tin hơn về thuốc họ đang sử dụng - như chỉ định điều trị của thuốc, tác dụng phụ có thể xảy ra, tương tác thuốc với thuốc, hay thuốc với thực phẩm hàng ngày của người bệnh...

Bên cạnh đó, nhiều dạng thuốc có cách sử dụng phức tạp, như các dạng thuốc xịt trị hen phế quản, thuốc tiêm insulin và nhiều thuốc có thiết bị đi kèm. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan tác động đến công việc, trang thiết bị và nguồn tài liệu, nhân sự chuyên môn..., việc tối ưu tư vấn sử dụng thuốc còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế.

Do đó, BV Nhân dân Gia Định xây dựng một chương trình tư vấn đa phương thức, trong đó, bước đầu triển khai và đánh giá trên đối tượng có nguy cơ cao là người bệnh mạn tính (có sử dụng thuốc chống đông đường uống, tăng huyết áp, đái tháo đường…), đảm bảo an toàn trong sử dụng thuốc, nâng cao hiệu quả điều trị, đặc biệt đối với nhóm thuốc nguy cơ cao, khoảng điều trị hẹp, tác dụng không mong muốn...

Theo TS Phạm Hồng Thắm, để đảm bảo an toàn, hiệu quả cho người bệnh, các thông tin tư vấn được biên soạn và kiểm duyệt chặt chẽ bởi các chuyên gia, giúp người bệnh hiểu và áp dụng một cách chính xác trong quá trình sử dụng thuốc. Điểm đặc biệt là mô hình áp dụng công nghệ thông tin (Telepharmacy) và các công cụ trực tuyến như Zalo để thực hiện tư vấn, giúp cải thiện việc quản lý thuốc và theo dõi người bệnh từ xa.

Việc ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý sức khỏe giúp người bệnh dễ dàng tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng mà không phải đến BV thường xuyên. Đồng thời, giúp hỗ trợ người bệnh có khả năng tự chăm sóc sức khỏe, điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống một cách hiệu quả.