PHÓNG VIÊN: Điểm chuẩn năm nay ở một số ngành, một số trường tăng đột biến, Bộ GD-ĐT lý giải gì về điều này?
Thứ trưởng HOÀNG MINH SƠN: Mùa tuyển sinh năm nay có nhiều điểm đặc biệt, dịch Covid-19 kéo dài, phải tổ chức 2 đợt thi tốt nghiệp THPT; nhiều trường đại học có cách tuyển sinh khác nhau. Tình hình chung thì thấy kết quả tuyển sinh của các trường khá tốt so với 2020.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn Việc tăng điểm chuẩn mà xã hội đang quan tâm thì có nhiều lý do. Thứ nhất, năm nay số thí sinh dự thi tăng hơn 11% so với 2020. Số thí sinh đăng ký xét tuyển ĐH-CĐ tăng 152.000 em (từ 643.000 lên 795.000), tăng 24% so với 2020, trong khi số chỉ tiêu chỉ tăng 10.000 (một phần do nhiều thí sinh không đi du học mà học trong nước). Vì chỉ tiêu xét tuyển của tổng thể hệ thống không tăng đáng kể, nhất là ở trường tốp trên, nên những thí sinh không đỗ trường tốp trên sẽ xét tuyển vào những trường tốp giữa, khiến cho điểm chuẩn các trường này tăng đột biến, có một số nhóm ngành tăng tới 10 điểm. Còn điểm chuẩn của các trường tốp trên không tăng nhiều. Khi số thí sinh đăng ký nhiều mà chỉ tiêu không thay đổi thì điểm chuẩn tăng vọt là bình thường.
Nguyên nhân thứ 2, xu hướng chọn ngành của thí sinh, tâm lý thí sinh hiện nay chọn kỹ ngành nghề. Nhóm ngành tăng điểm từ 5 điểm trở lên là 265, trong đó nhóm ngành kỹ thuật và công nghệ với 70, mã ngành sư phạm là 64. Tiếp đến là nhóm ngành kinh tế, kinh doanh, xã hội nhân văn. Đó là xu hướng chọn ngành nghề của thí sinh hiện nay, theo tôi đó là điểm đáng mừng. Việc thí sinh lựa chọn tập trung vào một số ngành, dẫn tới điểm chuẩn vọt lên.
Thứ 3, khi phân tích phổ điểm ở một số môn, ví dụ bài thi tiếng Anh điểm tăng khá so với 2020, nên cũng góp phần làm cho điểm chuẩn tăng cao. Cần chú ý số thí sinh đạt tổng điểm từ 27 trở lên (tất cả tổ hợp) chiếm 4,7% là hết sức bình thường, với con số này không thể nói là điểm thi tốt nghiệp THPT quá cao.
Tôi cho rằng, có thể điểm thi tốt nghiệp THPT không thể đánh giá được năng lực chuyên biệt của thí sinh đối với yêu cầu từng ngành, từng trường khác nhau nhưng cũng có độ phân hóa tương đối tốt. Việc các trường tốp trên có điểm cao và có sự phân hóa rõ nét giữa các trường, các ngành.
Thứ trưởng nhận xét gì về việc một số thí sinh đạt tổng điểm từ 27 trở lên nhưng vẫn bị trượt đại học?
Các em bị trượt ở những trường tốp trên nhưng vẫn còn cơ hội ở những trường thấp hơn, hoặc có thể trúng tuyển bằng các phương thức xét tuyển khác. Việc xét tuyển giữa các trường là sự cạnh tranh. Bộ GD-GĐ đã tạo điều kiện để thí sinh được xét tuyển vào nhiều ngành, nhiều trường bằng cách cho đăng ký nhiều nguyện vọng. Cơ hội đó hoàn toàn nằm trong tay thí sinh.
Nhiều ý kiến cho rằng, cần thay đổi phương thức tuyển sinh, không lệ thuộc vào kỳ thi tốt nghiệp THPT?
Từ năm 2020 đến nay, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nên một số trường đã xây dựng các phương án tuyển sinh khác nhau như thi đánh giá năng lực, kiểm tra tư duy phải hủy vì dịch. Do đó, thi và tuyển sinh như hiện nay đang là phương án hợp lý.
Đương nhiên, việc thi, tuyển sinh cũng cần đi vào thực chất hơn để các trường đánh giá đúng năng lực thí sinh. Bộ GD-ĐT đang xây dựng lộ trình thi và tuyển sinh với những phương án phù hợp để từng bước triển khai. Tới đây, Bộ GD-ĐT sẽ có phương án để các trường đại học tăng tự chủ tuyển sinh hơn. Các trường có thể phối hợp tổ chức các kỳ thi đánh giá năng lực, kiểm tra tư duy để bổ sung cho kỳ thi tốt nghiệp THPT nhằm phục vụ mục tiêu tuyển sinh, nhưng phải bảo đảm không để thí sinh đi lại nhiều lần. Các trường tổ chức thi thì có thể chọn được đúng thí sinh, nhưng yêu cầu là không tạo áp lực cho thí sinh, không quá thay đổi so với cách thi hiện nay.
Tôi cũng cho rằng, trước khi các trường quyết định phương thức tuyển sinh rất cần phải phân tích các dữ liệu cụ thể. Không chỉ nên nhìn vào hiện tượng cá biệt nào đó để ra quyết định. Khi phân tích dữ liệu con số nói lên rất nhiều và với Bộ GD-ĐT còn rất hữu ích cho việc xây dựng chính sách. Vì vậy, các trường nên phân tích dữ liệu thật kỹ, điểm đầu vào, quá trình học thế nào, để từ đó thấy được phương thức nào sẽ phù hợp với trường mình. Chúng tôi cũng khuyến khích các trường hợp tác liên kết để xây dựng phương án xét tuyển bổ sung vào phương thức xét tuyển kỳ thi tốt nghiệp THPT. Trong đó có việc xây dựng các kỳ thi, bài thi để thí sinh chỉ cần dự thi ít lần, tránh vất vả cho thí sinh.
Cảm ơn Thứ trưởng!
