Dịch sởi chưa hạ nhiệt

Mất tết vì sởi

Trong phòng cấp cứu của khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 2 TPHCM, bệnh nhi 6 tháng tuổi đang được hỗ trợ hô hấp vì biến chứng viêm phổi. Hai tay của bé được buộc nhẹ vào thành giường sau nhiều lần giật dây truyền thuốc. Từ mùng 1 Tết, chị Đào Thị Ngọc (mẹ bệnh nhi, ngụ tỉnh Bình Dương), liên tục phải đưa con từ phòng khám đến bệnh viện.

“Bé mệt nhiều từ trước tết, bác sĩ kê thuốc nhưng con không đỡ. Sau đó, gia đình đưa con đi TPHCM khám mới phát hiện bị sởi biến chứng phải nhập viện ngay, thở oxy, truyền thuốc liên tục”, chị Ngọc chia sẻ.

Tương tự, nhập viện vào khuya mùng 3 Tết vừa qua, bé Trần Thiên Ân (1 tuổi, ngụ tỉnh Bình Thuận) ngủ li bì vì những ngày sốt cao, âm ỉ. Như phần lớn các bệnh nhi khác, bé Ân cũng chưa được tiêm vaccine phòng sởi. “Do dịch bệnh và lu bu công việc trước tết nên gia đình chưa kịp cho con đi tiêm ngừa”, chị N.L. (cô ruột của bé) giãi bày.

Tại khoa Nhiễm - Thần kinh (Bệnh viện Nhi đồng 1 TPHCM) cũng đang điều trị hơn 60 ca sởi nội trú mỗi ngày, hầu hết đến từ các địa phương khác và chưa tiêm vaccine sởi. Các bác sĩ lo ngại về tình trạng một số phụ huynh có tâm lý chủ quan, cho rằng sởi là bệnh quen thuộc và không nguy hiểm. Thực tế, trẻ có thể gặp biến chứng nặng do viêm phổi, viêm não, nhất là với trẻ có bệnh nền, bệnh bẩm sinh. Về lâu dài, những trẻ từng mắc sởi dễ bị suy dinh dưỡng, còi cọc và suy giảm miễn dịch.

ThS-BS Nguyễn Đình Qui, Phó Trưởng khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 2 TPHCM, nhận định, đợt dịch sởi này có nhiều điểm khác thường. Trong đó, thời gian dịch kéo dài từ tháng 6-2024 nhưng đến nay chưa suy giảm dù nhiều địa phương đã tổ chức tiêm vaccine; số bệnh mới nhập viện không có xu hướng giảm (ở mức 15-20 ca/ngày); độ tuổi trải rộng từ trẻ sơ sinh đến nhóm trên 10 tuổi, nhiều trẻ bị lây từ người lớn trong gia đình.

Ngăn dịch lây lan rộng

Tại TPHCM, năm 2024, dịch sởi bùng phát với 4.368 ca mắc, 5 ca tử vong, ghi nhận ca sởi ở 476 trường học. Tính đến đầu năm 2025, tiến độ tiêm chủng vaccine phòng sởi cho trẻ từ 1 tuổi đến 10 tuổi vượt 100% ở đa số quận, huyện. Tuy nhiên, tiến độ tiêm chủng cho trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi còn chậm.

Trên phạm vi cả nước, năm 2024 ghi nhận 45.554 trường hợp sốt phát ban nghi sởi với 7.583 trường hợp dương tính, 16 trường hợp tử vong. Độ tuổi của các ca sởi xác định cho thấy xu hướng gia tăng ở nhóm dưới 9 tháng (chiếm khoảng 25%).

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương, Tổ chức Y tế thế giới đánh giá nguy cơ bùng phát dịch sởi tại Việt Nam là rất cao. Dịch sởi cũng xuất hiện trên diện rộng tại một số nước trong khu vực như Philippines, Malaysia. Trước bối cảnh trên, Bộ Y tế ban hành “Kế hoạch triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng, chống dịch sởi năm 2025”, mở rộng đối tượng tiêm cho trẻ từ đủ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi và trẻ từ 1 đến 10 tuổi tại vùng nguy cơ, vùng đang có các ca sởi, dịch sởi xảy ra; nhân viên y tế có nguy cơ tại các cơ sở khám chữa bệnh điều trị bệnh nhân sởi. Các địa phương tiếp tục theo dõi, đánh giá tình hình dịch bệnh, nguồn lực của địa phương để trao đổi với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur khu vực, đề xuất mở rộng phạm vi triển khai cho nhóm tuổi trên.

“Mục tiêu là tăng tỷ lệ miễn dịch phòng bệnh sởi trong cộng đồng, chủ động phòng chống dịch bệnh, giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh sởi tại các vùng nguy cơ, vùng đang có các ca sởi, dịch sởi xảy ra”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết.