Trong khi đó, các dịch bệnh mới nổi như: cúm H7N9, sốt vàng, Mers-Cov... vẫn đang rình rập xâm nhập nước ta, nếu không quyết liệt triển khai các biện pháp phòng, chống dịch. Đây là những vấn đề được đặt ra tại hội nghị trực tuyến với các tỉnh, thành về phòng, chống bệnh dịch mùa đông - xuân năm 2018 do Bộ Y tế tổ chức ngày 4-1.
Chống tốt nhưng phòng còn yếu
Đề cập tới tình hình hình dịch bệnh trên người, PGS-TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, cho biết, năm 2017, ngoại trừ dịch SXH bùng phát dữ dội khiến hơn 183.000 người mắc với 30 ca tử vong thì hầu hết các dịch bệnh khác đều giảm, hoặc chỉ tăng nhẹ. Trong đó, cả nước chỉ ghi nhận hơn 430 người mắc sởi (giảm 30%) với 1 ca tử vong; đối với bệnh ho gà có 571 trẻ mắc, với 3 ca tử vong, tăng nhẹ so với năm 2016. Cùng với đó, các bệnh có vaccine tiếp tục được khống chế hiệu quả, giữ vững thành quả thanh toán bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh. Đáng mừng hơn, trong khi dịch bệnh truyền nhiễm trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan quốc tế thì cho đến nay, không ghi nhận bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và mới nổi xâm nhập vào Việt Nam.
Tuy nhiên, hiện nay cả nước đã bắt đầu vào mùa đông-xuân 2018, thời tiết lạnh ẩm, cũng là mùa tập trung đông người, gia tăng đi lại, buôn bán, vận chuyển và tiêu thụ gia cầm làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như: cúm gia cầm, ho gà, bạch hầu, sởi, rubella, tiêu chảy và liên cầu heo. Cùng với đó, các bệnh nguy hiểm và mới nổi luôn đang có nguy cơ cao xâm nhập vào Việt Nam như: cúm A (H7N9), sốt vàng, dịch hạch. Đại diện Cục Y tế dự phòng thẳng thắn chỉ rõ, hiện nay việc phòng dịch của chúng ta còn không ít nhưng hạn chế, bất cập. Kinh nghiệm như vụ dịch SXH vừa qua tại Hà Nội, khi dịch bùng phát dữ dội thì UBND TP Hà Nội đã triển khai rất quyết liệt nhiều biện pháp chống dịch để dập dịch, nhưng việc phòng dịch để dịch không bùng phát trước đó lại chưa được quan tâm đúng mức. Hiện nay tỷ lệ tiêm chủng vaccine trong cả nước cũng chưa bao phủ được hơn 95% quy mô xã, phường; chưa quản lý tốt đối tượng tiêm chủng, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa, vùng khó tiếp cận dịch vụ y tế, khu vực có di dân biến động lớn... dẫn tới những yếu tố nguy cơ cao để dịch lây nhiễm và bùng phát.
Đẩy mạnh công tác tiêm chủng
Trước tình hình dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp và khó lường, chủ trì hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nêu rõ, thời tiết hiện nay rất thuận lợi cho nhiều loại virus, vi khuẩn phát triển, nếu không thực hiện tốt công tác phòng chống, đặc biệt là tiêm chủng vaccine để ngăn chặn thì dịch bệnh dễ bùng phát. “Tỷ lệ tiêm chủng ở nước ta có nơi đạt tỷ lệ tốt, nhưng cũng có nơi tỷ lệ tiêm vaccine bạch hầu, ho gà, uốn ván và sởi chưa đạt được như mong muốn. Vấn đề tiêm vaccine phải xem lại, nhất là tại các tỉnh miền núi phía Bắc, thậm chí cả thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận. Phải đẩy mạnh công tác tiêm chủng, thực hiện tiêm chủng bắt buộc với 10 loại vaccine cho trẻ...”, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến chỉ rõ.
Đề cập tới tình hình hình dịch bệnh trên người, PGS-TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, cho biết, năm 2017, ngoại trừ dịch SXH bùng phát dữ dội khiến hơn 183.000 người mắc với 30 ca tử vong thì hầu hết các dịch bệnh khác đều giảm, hoặc chỉ tăng nhẹ. Trong đó, cả nước chỉ ghi nhận hơn 430 người mắc sởi (giảm 30%) với 1 ca tử vong; đối với bệnh ho gà có 571 trẻ mắc, với 3 ca tử vong, tăng nhẹ so với năm 2016. Cùng với đó, các bệnh có vaccine tiếp tục được khống chế hiệu quả, giữ vững thành quả thanh toán bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh. Đáng mừng hơn, trong khi dịch bệnh truyền nhiễm trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan quốc tế thì cho đến nay, không ghi nhận bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và mới nổi xâm nhập vào Việt Nam.
Tuy nhiên, hiện nay cả nước đã bắt đầu vào mùa đông-xuân 2018, thời tiết lạnh ẩm, cũng là mùa tập trung đông người, gia tăng đi lại, buôn bán, vận chuyển và tiêu thụ gia cầm làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như: cúm gia cầm, ho gà, bạch hầu, sởi, rubella, tiêu chảy và liên cầu heo. Cùng với đó, các bệnh nguy hiểm và mới nổi luôn đang có nguy cơ cao xâm nhập vào Việt Nam như: cúm A (H7N9), sốt vàng, dịch hạch. Đại diện Cục Y tế dự phòng thẳng thắn chỉ rõ, hiện nay việc phòng dịch của chúng ta còn không ít nhưng hạn chế, bất cập. Kinh nghiệm như vụ dịch SXH vừa qua tại Hà Nội, khi dịch bùng phát dữ dội thì UBND TP Hà Nội đã triển khai rất quyết liệt nhiều biện pháp chống dịch để dập dịch, nhưng việc phòng dịch để dịch không bùng phát trước đó lại chưa được quan tâm đúng mức. Hiện nay tỷ lệ tiêm chủng vaccine trong cả nước cũng chưa bao phủ được hơn 95% quy mô xã, phường; chưa quản lý tốt đối tượng tiêm chủng, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa, vùng khó tiếp cận dịch vụ y tế, khu vực có di dân biến động lớn... dẫn tới những yếu tố nguy cơ cao để dịch lây nhiễm và bùng phát.
Đẩy mạnh công tác tiêm chủng
Trước tình hình dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp và khó lường, chủ trì hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nêu rõ, thời tiết hiện nay rất thuận lợi cho nhiều loại virus, vi khuẩn phát triển, nếu không thực hiện tốt công tác phòng chống, đặc biệt là tiêm chủng vaccine để ngăn chặn thì dịch bệnh dễ bùng phát. “Tỷ lệ tiêm chủng ở nước ta có nơi đạt tỷ lệ tốt, nhưng cũng có nơi tỷ lệ tiêm vaccine bạch hầu, ho gà, uốn ván và sởi chưa đạt được như mong muốn. Vấn đề tiêm vaccine phải xem lại, nhất là tại các tỉnh miền núi phía Bắc, thậm chí cả thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận. Phải đẩy mạnh công tác tiêm chủng, thực hiện tiêm chủng bắt buộc với 10 loại vaccine cho trẻ...”, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến chỉ rõ.
Trẻ nhỏ được tiêm đầy đủ vaccine sẽ phòng ngừa dịch bệnh Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cũng cảnh báo về nguy cơ lây nhiễm chéo trong bệnh viện. Do đó, các bệnh viện cần tổ chức khám phân loại, cách ly kịp thời các ca bệnh truyền nhiễm, nâng cao công tác chống nhiễm khuẩn hiệu quả, chú trọng giảm tải bệnh viện. Trong thu dung điều trị, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh, với các bệnh nhân cúm thông thường, viêm đường hô hấp trên chưa biến chứng, đề nghị không nhập viện mà hẹn khám để tránh nhiễm khuẩn cho các cháu. Không cho nằm chung bệnh nhân viêm đường hô hấp với bệnh nhân viêm màng não mủ. “Nếu trẻ trong giai đoạn nhẹ, cần cho trẻ theo dõi tại nhà, hẹn tái khám hàng ngày, để vẫn kịp thời theo dõi diến biến, nếu bệnh nhẹ mà cho trẻ vào viện là các cháu khổ, do nguy cơ nhiễm chéo rất cao”, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến lưu ý.
Trong khi đó, tại đầu cầu TPHCM, PGS-TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM, nhấn mạnh việc bao phủ đối tượng tiêm chủng là vô cùng quan trọng trong phòng chống các dịch bệnh có thể dự phòng bằng vaccine. Với những nơi có tỷ lệ tiêm chủng (các bệnh có nguy cơ gia tăng như: sởi, ho gà) thấp cần có chính sách cụ thể để nâng cao tỷ lệ tiêm chủng; đặc biệt những xã, phường có tỷ lệ tiêm chủng thấp (dưới 95%) cần đẩy mạnh điều tra, vận động các cha mẹ đưa con đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch.
