Ngày 9-3, PV Báo SGGP có mặt tại thị trấn Đồng Đăng (huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn) và TP Lạng Sơn. Ngày cuối cùng của tháng Giêng, người dân muôn phương, tứ xứ kéo về lễ bái, cầu may, cầu tài lộc tại Đền Mẫu Đồng Đăng (thờ Mẫu Liễu Hạnh và công đồng các thánh mẫu, tam phủ, tứ phủ).
Nhân dịp này, tại thị trấn Đồng Đăng, tiểu thương trong vùng đem đến nhiều sản vật ngon chào mời, bày bán cho du khách. Trong đó, nhiều nhất là hạt dẻ, gồm 2 loại: Hạt dẻ tươi (khô) và hạt dẻ rang.
Chủ các sạp hàng cho biết, giá cao nhất là 70.000 đồng/kg (đã rang nóng, ăn bùi, dẻo thơm - loại chất lượng ngon trồng ở tỉnh Lạng Sơn hoặc tỉnh Cao Bằng). Loại rẻ hơn có giá 30.000 đồng đến 50.000 đồng hoặc 60.000 đồng (trong đó, loại 30.000 - 40.000 đồng/kg là hạt dẻ nhập từ Trung Quốc).
Khách mua khá đông, các chảo rang đỏ lửa liên tục. Để giúp hạt dẻ nóng giòn, bùi thơm, các sạp thường trộn sỏi lẫn hạt dẻ để đảo trên chảo gang hoặc inox. Nhiều khách du lịch cho biết, thời tiết Lạng Sơn 14 độ C, lạnh buốt nên ăn hạt dẻ nóng nhanh ấm bụng.
Không chỉ ở thị trấn Đồng Đăng mà tại chợ đêm Kỳ Lừa và chợ Đông Kinh ở trung tâm TP Lạng Sơn cũng bán rất nhiều hạt dẻ.
Trước đây, nhiều khách du lịch cho rằng, hạt dẻ bán ở Lạng Sơn và Cao Bằng là hạt dẻ của Trung Quốc nhập về. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV Báo SGGP, thực tế trên địa bàn các tỉnh này đang trồng nhiều cây dẻ (nếp) và chất lượng hạt thơm, bùi hơn hẳn hạt dẻ tẻ nhập của Trung Quốc.
Trong đó, nơi đang trồng nhiều cây dẻ nhất là xã Quảng Lạc, TP Lạng Sơn. Theo ông Phạm Đình Duy, Chủ tịch UBND xã Quảng Lạc, từ năm 2003 đến nay, phong trào trồng cây dẻ ghép đã nở rộ ở xã này, đến nay có tổng diện tích trên 100ha, trở thành cây thoát nghèo của nhiều gia đình (có hộ thu 300 - 400 triệu đồng/năm).
Năm 2020, hạt dẻ tươi Lạng Sơn đã được Tổng hội NN-PTNT Việt Nam tôn vinh “Thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam năm 2020” và là sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP của TP Lạng Sơn năm 2021.
“Không chỉ thu hoạch hạt dẻ để bán, cung ứng cho TP Lạng Sơn và Hà Nội, 3-4 năm nay, một số vườn dẻ còn phát triển mô hình du lịch tham quan, thu hái hạt dẻ vào mùa dẻ chín”, ông Phạm Đình Duy cho biết.
