Thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Phòng chống tham nhũng (PCTN) sửa đổi, sáng 13-6, nhiều ý kiến tiếp tục bày tỏ quan tâm về các quy định kiểm soát tài sản, thu nhập, đặc biệt là quy định mới đánh thuế thu nhập cá nhân 45% đối với tài sản kê khai không trung thực, tài sản tăng thêm mà không giải trình được nguồn gốc.
Suy luận chưa đủ cơ sở?
Theo đại biểu (ĐB) Bế Minh Đức (Cao Bằng), cán bộ, công chức ngoài lương thì có thể có những khoản thu nhập hợp pháp khác như thù lao giảng dạy, nhưng họ vì lý do nào đó muốn che giấu hoặc quên không kê khai. Xét dưới góc độ luật học thì những khoản thu nhập không được kê khai đầy đủ không thể suy luận là thu nhập bất hợp pháp.
ĐB Mùa A Vảng (Điện Biên) đồng tình với ý kiến này khi nhận định, nguồn gốc tài sản rất đa dạng, nhất là những trường hợp thừa kế không có giấy tờ chứng minh. Trường hợp tài sản không giải trình được nguồn gốc thì có thể thu thuế, còn khi chứng minh được tài sản đó do tham nhũng, phạm tội mà có thì phải xử lý hình sự.
Đại biểu Mùa A Vảng (Điện Biên) phát biểu tại phiên thảo luận Sử dụng quyền tranh luận, ĐB Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) nêu vấn đề: các khoản thu nhập hiện nay từ buôn bán, thừa kế, cho tặng, trúng xổ số… đều kê khai thuế thu nhập cá nhân và việc này được quản lý khá chặt chẽ.
“Tại sao chúng ta không thiết kế thêm điều kiện phải khai thuế thu nhập hàng năm với những vị trí có nguy cơ tham nhũng để có cơ sở so sánh. Công khai để người dân biết thì dễ giám sát, không có lý do gì chỉ đóng thuế thuế thu nhập từ 1 triệu - 2 triệu/năm mà mua được nhà, xe”, ông Nguyễn Lân Hiếu phát biểu.
Cần cơ quan độc lập, khách quan để kiểm soát tài sản, thu nhập
Đồng tình với dự thảo luật về việc giao cơ quan thanh tra tập trung kiểm soát tài sản, song ĐB Đỗ Văn Bình (Hải Phòng) băn khoăn: với bộ máy, nhân lực hiện nay thì việc kiểm soát có thực sự hiệu quả.
Đại biểu Đỗ Văn Bình (Hải Phòng) phát biểu tại phiên thảo luận Cùng quan điểm, ĐB Cao Thị Xuân (Thanh Hoá) kiến nghị, nghiên cứu thành lập cơ quan độc lập để kiểm soát tài sản, thu nhập của quan chức.
"Trong bối cảnh tham nhũng còn nghiêm trọng, phức tạp, Đảng và Nhà nước ta thể hiện quyết tâm cao và đang tìm kiếm những giải pháp đột phá thì đây có thể coi là khoản đầu tư xứng đáng cho hoạt động phòng chống tham nhũng trong giai đoạn hiện nay và tương lai", bà Cao Thị Xuân nhận định.
ĐB Nguyễn Văn Pha, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đồng tình với ý kiến của ĐB Cao Thị Xuân và gợi ý thêm rằng, hiện đã có lực lượng phòng chống tham nhũng thuộc Thanh tra, Viện kiểm sát và công an. Nếu thành lập cơ quan mới thì có thể lấy lực lượng từ những đơn vị này sẽ đảm bảo vừa có chuyên môn, kinh nghiệm và đặc biệt là không làm tăng biên chế.
Ông Pha đề nghị “thành lập cơ quan chuyên trách kiểm soát tài sản, thu nhập và cơ quan này trực thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội”.
Luật phòng, chống tham nhũng được Quốc hội thông qua lần đầu vào năm 2005 và đã qua nhiều lần sửa đổi, bổ sung. Dự án Luật lần này sẽ được Quốc hội khoá 14 tiếp tục xem xét tại kỳ họp cuối năm.
ANH PHƯƠNG