Đề xuất điều chỉnh thời gian thi tốt nghiệp THPT: Tính toán đảm bảo quyền lợi học sinh

Thi ngay sau khi kết thúc năm học

Trong văn bản gửi Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) về góp ý tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM Nguyễn Văn Hiếu đề xuất điều chỉnh thời gian tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT từ ngày 7 đến ngày 10-6, sớm hơn 3 tuần so với ngày thi dự kiến Bộ GD-ĐT đã công bố trước đó. Nguyên nhân của đề xuất nói trên xuất phát từ bối cảnh cả nước đang thực hiện sắp xếp, sáp nhập tỉnh, thành phố và kết thúc nhiệm vụ cấp huyện theo Kết luận số 127/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

“Đề xuất tổ chức sớm kỳ thi tốt nghiệp THPT nhằm đảm bảo quyền lợi cho học sinh, ổn định tâm lý phụ huynh và học sinh, đồng thời tạo thuận lợi cho công tác chuẩn bị của các địa phương để tổ chức kỳ thi an toàn, nghiêm túc, đúng quy chế”, văn bản kiến nghị của Sở GD-ĐT TPHCM ghi.

Trước đó, ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Nghệ An, nêu thực tế, kỳ thi tốt nghiệp THPT đã được phân cấp về cho các địa phương tổ chức, chịu trách nhiệm về việc in ấn, bảo quản, vận chuyển đề thi, công tác coi thi, chấm thi trên địa bàn. Nếu kỳ thi diễn ra vào cuối tháng 6 như kế hoạch đã được Bộ GD-ĐT công bố trước đó, một số tỉnh, thành phố chưa kịp tổ chức bộ máy sau khi sáp nhập sẽ tổ chức kỳ thi trong tình thế gấp gáp. Do vậy, các địa phương khó đảm bảo công tác tổ chức kỳ thi quốc gia an toàn, nghiêm túc.

Bên cạnh đó, cùng với việc đề xuất kỳ thi tốt nghiệp THPT tổ chức sớm hơn, các địa phương có thể “chạy nước rút” tổ chức kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập vào cuối tháng 5-2025. Hiện nay, ở nhiều nơi, công tác tuyển sinh lớp 10 công lập do cấp huyện phụ trách, trong khi đơn vị hành chính cấp huyện có thể kết thúc nhiệm vụ trong thời gian tới. Do đó, tỉnh Nghệ An mong muốn hoàn tất các kỳ thi để các bên không bị động, đảm bảo quyền lợi cho học sinh.

Trước đề xuất của các địa phương, đại diện Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) cho biết, đơn vị sẽ chuẩn bị phương án linh hoạt, báo cáo lãnh đạo Bộ GD-ĐT những vấn đề phát sinh. Việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT sớm hơn so với dự kiến 3 tuần là vấn đề rất lớn, chắc chắn phải được nghiên cứu, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định. Nếu phải thay đổi, Bộ GD-ĐT sẽ tính toán sao cho ít ảnh hưởng đến toàn hệ thống và quyền lợi của học sinh.

Ổn định tâm lý học sinh, phụ huynh

Ngay sau khi các địa phương đề xuất tổ chức sớm kỳ thi tốt nghiệp THPT, trên các diễn đàn, mạng xã hội, phụ huynh và học sinh đều “kêu trời” vì lo lắng trước quá nhiều thay đổi của kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay.

Chị Lê Ngọc Mai, phụ huynh có con đang học lớp 12, Trường THPT Gò Vấp (quận Gò Vấp, TPHCM), bày tỏ: “Học sinh lớp 12 năm nay là lứa học sinh đầu tiên thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 với nhiều thay đổi về số môn thi, cách thức ra đề, quy định xét tốt nghiệp, quy chế tuyển sinh đại học… Tôi không hiểu vì sao cơ quan quản lý không công bố tất cả thay đổi chung một lần mà cứ vài tháng lại có thêm quyết định mới khiến học sinh và phụ huynh luôn trong tâm trạng thấp thỏm”.

Ở góc độ khác, theo Nguyễn Minh Khoa, học sinh lớp 12, Trường THPT Thủ Thiêm (TP Thủ Đức, TPHCM), nếu thời gian thi tốt nghiệp THPT đẩy lên sớm hơn so với kế hoạch ban đầu thì sẽ có một cuộc “chạy đua” giữa các trường THPT để gấp rút hoàn tất chương trình học, kết hợp ôn tập cho học sinh lớp 12. Khi đó, áp lực là điều khó tránh khỏi do kế hoạch ôn tập bị động. Học sinh nào có phương pháp học tập ổn định từ đầu năm học sẽ đỡ áp lực, những bạn có năng lực học tập yếu hơn sẽ bối rối vì bị mất quyền trợ giúp từ thầy, cô giáo do quỹ thời gian còn lại quá ít ỏi.

Trong vai trò cán bộ quản lý trường học, hiệu trưởng một trường THPT ở quận Tân Bình (TPHCM) cho hay, kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức đồng loạt trên cả nước nên không thể có chuyện nơi tổ chức thi sớm, nơi thi trễ. Tuy nhiên, hiện nay điều kiện dạy và học giữa các địa phương không giống nhau, thậm chí trong cùng một tỉnh, thành phố thì mỗi trường có đặc thù riêng về trình độ giáo viên, khả năng tiếp nhận kiến thức của học sinh.

Vì vậy, xáo trộn trong việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT sẽ ảnh hưởng rất lớn đến công tác dạy và học của các trường trong thời điểm chưa đầy 2 tháng nữa sẽ kết thúc năm học.

“Bộ GD-ĐT cần sớm ban hành văn bản chỉ đạo, kế hoạch tổ chức và lịch thi để các sở GD-ĐT chủ động tham mưu UBND tỉnh, thành phố triển khai tại địa phương, tránh việc đặt nhà trường, giáo viên, học sinh và phụ huynh vào tình thế bị động”, vị này đề xuất.