Theo đó, Chính phủ kiến nghị Quốc hội xem xét, điều chỉnh về quy mô, thời gian thực hiện giai đoạn 1 như sau: “giai đoạn 1, đầu tư xây dựng 2 đường cất hạ cánh ở phía Bắc và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm, 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm; chậm nhất cuối năm 2026 hoàn thành và đưa vào khai thác”.
Như vậy, so với hiện tại, Chính phủ đề nghị kéo dài tiến độ hoàn thành sang cuối năm 2026 thay vì cuối năm 2025 như hiện nay. Đồng thời, Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 cũng bổ sung thêm 1 đường cất hạ cánh.
Theo tờ trình của Chính phủ, tại thời điểm trình duyệt chủ trương đầu tư Dự án, do việc xác định nguồn vốn để đầu tư còn khó khăn nên Quốc hội đã quyết định giai đoạn 1 của dự án chỉ đầu tư đường cất hạ cánh số 1 ở khu vực phía Bắc; trường hợp Cảng Hàng không quốc tế Long Thành phải tạm dừng khai thác do xảy ra sự cố trên đường cất hạ cánh số 1, thì Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất sẽ đóng vai trò hỗ trợ cho Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Tuy nhiên, quá trình triển khai giai đoạn 1, Chính phủ nhận thấy việc xây dựng bổ sung đường cất hạ cách đường cất hạ cánh số 1 đang đầu tư 400m về phía Bắc ngay trong giai đoạn 1 sẽ mang lại nhiều lợi ích. Hơn nữa, việc đầu tư ngay đường cất hạ cánh số 3 cũng có nhiều thuận lợi như phù hợp với quy hoạch được duyệt; mặt bằng đã được giải phóng; nền đường đã được san gạt đến cao độ thiết kế; tiết kiệm chi phí, thời gian xây dựng; nguồn vốn đã được chủ đầu tư thu xếp.
Tờ trình nêu, theo quy hoạch, Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất phục vụ 50 triệu hành khách/năm, nhưng hiện nay đã khai thác trên 41 triệu hành khách/năm. Dự kiến đến năm 2030, nhu cầu vận tải hàng không khu vực TPHCM và các tỉnh lân cận khoảng 71 triệu hành khách/năm. Trường hợp đường cất hạ cánh số 1 của Cảng Hàng không quốc tế Long Thành gặp sự cố thì sẽ phải chuyển các chuyến bay sang Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, khi đó Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất sẽ bị quá tải, máy bay sẽ phải bay chờ trên không, làm phát sinh thêm chi phí và ảnh hưởng tới môi trường. Do đó, việc xây dựng ngay đường cất hạ cánh số 3 sẽ đáp ứng nhu cầu khai thác Giai đoạn 1 của Cảng Hàng không quốc tế Long Thành khi đường cất hạ cánh số 1 xảy ra sự cố, không phải chuyển sang Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.
Hiện nay, đường cất hạ cánh số 3 đã được san gạt đến cao độ thiết kế, chi phí đầu tư hoàn thiện thấp, chỉ khoảng 3.304 tỷ đồng và không vượt tổng mức đầu tư của dự án thành phần 3 là 99.019 tỷ đồng nhưng vẫn góp phần tăng năng lực và hiệu quả khai thác của cảng…
Thẩm tra, Ủy ban Kinh tế nhất trí với các đề nghị điều chỉnh trên của Chính phủ. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị làm rõ hơn các nguyên nhân chủ quan dẫn đến chậm tiến độ dự án; làm rõ trách nhiệm và bài học kinh nghiệm đối với việc tổ chức thực hiện dự án nói riêng và các dự án quan trọng quốc gia khác nói chung, bảo đảm sử dụng có hiệu quả ngân sách nhà nước.
