Cụ thể, cấu trúc đề thi vẫn gồm 3 phần là đọc hiểu (3 điểm), nghị luận xã hội (3 điểm) và nghị luận văn học (4 điểm). Thời gian làm bài môn Ngữ văn là 120 phút. Ở phần thi đọc hiểu, văn bản được chọn có thể thuộc một trong các thể loại văn bản nhật dụng, nghị luận xã hội, thường thức đời sống, văn bản khoa học... Các câu hỏi được tổ chức theo mức độ tư duy từ dễ đến khó, từ nhận biết, thông hiểu đến vận dụng.
Đại diện Sở GD-ĐT TPHCM lưu ý, khi làm các câu hỏi đọc hiểu, thí sinh cần đọc toàn bộ văn bản để nắm nội dung, trả lời ngắn gọn, rõ ràng theo đúng yêu cầu của đề, tránh lan man, dài dòng không cần thiết. Ở phần thi nghị luận xã hội, thí sinh phải đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 3 phần là mở bài, thân bài và kết bài, trong đó vận dụng phối hợp các thao tác lập luận như giải thích, chứng minh, bình luận vào bài viết. Ở phần nghị luận văn học, thí sinh có thể lựa chọn 1 trong 2 đề thi. Trong đó, đề 1 sẽ có yêu cầu quen thuộc là phân tích, cảm nhận tác phẩm thơ, truyện trong chương trình, từ đó đặt ra yêu cầu mở rộng, liên hệ tác phẩm khác hoặc thực tế cuộc sống, làm sáng rõ một ý kiến. Đề 2 có cách hỏi mới và gợi mở hơn. Thí sinh cần căn cứ vào việc nắm vững kiến thức và kỹ năng để lựa chọn đề thi phù hợp, tránh việc chọn đề thi ngẫu hứng, tránh diễn xuôi, nhắc lại nội dung tác phẩm một cách máy móc.
Ở 2 môn thi còn lại là Toán và Ngoại ngữ, đại diện Sở GD-ĐT TP cho biết, đề thi vẫn giữ nguyên cấu trúc như năm trước, trong đó tăng cường các câu hỏi yêu cầu thí sinh sử dụng kiến thức đã học để giải quyết tình huống đặt ra trong thực tiễn. Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm nay, sở tiếp tục thực hiện theo định hướng tăng cường tính thực tiễn, khuyến khích học sinh thể hiện khả năng tư duy, vận dụng kiến thức vào đời sống. Chẳng hạn, với đề thi môn Toán sẽ có 8 câu hỏi, trong đó khoảng 30% câu hỏi yêu cầu vận dụng kiến thức của các bộ môn khác như Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý. Tuy nhiên, đề thi không yêu cầu thí sinh nhớ quá nhiều công thức, kiến thức chi tiết mà sẽ nhắc lại công thức trong nội dung câu hỏi, thí sinh cần hiểu và vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết vấn đề.
Hai điểm đổi mới đáng chú ý của kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm nay là không cộng điểm ưu tiên cho thí sinh đạt chứng chỉ nghề và mở rộng thêm môn thi tiếng Đức là một trong những lựa chọn môn thi Ngoại ngữ (bên cạnh 3 môn là tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Nhật như năm trước). Kỳ thi sẽ diễn ra vào tháng 6-2019, thí sinh dự thi 3 môn: Ngữ văn, Toán và Ngoại ngữ.
