PHÓNG VIÊN: Kỳ thi diễn ra trong bối cảnh một năm học “đặc biệt” vì tác động của dịch bệnh, Thứ trưởng đánh giá thế nào về sự chuẩn bị cho kỳ thi này?
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT NGUYỄN HỮU ĐỘ: So với 2 năm trước phải tổ chức thành 2 đợt thi thì năm nay chỉ tổ chức trong 1 đợt, nhưng mọi công tác chuẩn bị cho kỳ thi năm nay đều tính toán đủ các phương án. Năm nay, Bộ GD-ĐT không ban hành quy chế thi mới, mà chỉ ban hành hướng dẫn, triển khai kế hoạch tổ chức kỳ thi; xây dựng và công bố đề thi tham khảo làm cơ sở cho việc ôn tập của học sinh, giáo viên. Đề thi tham khảo đã có sự cân đối, tính toán tới 3 năm học bị gián đoạn do dịch Covid-19.
Năm 2022 là năm đầu tiên Bộ GD-ĐT triển khai cho thí sinh học lớp 12 thực hiện đăng ký thi tốt nghiệp THPT trực tuyến. Hơn 1 triệu thí sinh đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT, trong đó thí sinh đăng ký trực tuyến chiếm tỷ lệ 93,12%. Bộ GD-ĐT đã phối hợp Bộ Công an tổ chức kiểm thử phần mềm hỗ trợ ra đề thi kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022, rà soát phần mềm chấm thi trắc nghiệm trước khi gửi về cho các địa phương. Công tác tập huấn nghiệp vụ tổ chức thi, kiểm tra, thanh tra thi của Bộ GD-ĐT thực hiện theo kế hoạch. Đề thi gốc đã được vận chuyển an toàn về các hội đồng in sao đề thi của các địa phương.
Có thể nói, năm nay công tác chuẩn bị cho kỳ thi đã được các tỉnh thành thực hiện chủ động hơn. Hầu hết các tỉnh thành đã ban hành chỉ thị về việc tổ chức kỳ thi, thành lập ban chỉ đạo thi cấp tỉnh, cấp huyện do chủ tịch hoặc phó chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp huyện làm trưởng ban.
Trong những ngày gần đây, Bộ GD-ĐT đã triển khai 5 đoàn kiểm tra của ban chỉ đạo thi cấp quốc gia kiểm tra, khảo sát công tác chuẩn bị cho kỳ thi tại hơn 20 tỉnh, thành. Qua kiểm tra thực tế cho thấy, công tác chuẩn bị của các địa phương đã nhận được sự chỉ đạo rất quyết liệt, sâu sắc và bài bản. Nhiều địa phương có các hình thức hỗ trợ đi lại, ăn ở cho học sinh ở xa, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, thực hiện theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là “không để thí sinh nào phải bỏ thi vì gặp khó khăn về điều kiện kinh tế, hoặc đi lại khi tham dự kỳ thi”.
Thời điểm này, dịch Covid-19 đã cơ bản được kiểm soát, nhưng biến thể mới đã xuất hiện. Vậy ngành giáo dục, y tế cũng như các địa phương đảm bảo an toàn cho thí sinh và những người tham gia công tác tổ chức kỳ thi như thế nào?
Ngày 30-5, Bộ GD-ĐT đã có công văn hướng dẫn việc tổ chức thi tốt nghiệp THPT năm 2022 cho thí sinh bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Các địa phương đã chuẩn bị khá kỹ điều kiện phòng chống dịch theo đúng quy định. Năm nay, thí sinh F0 có 2 trường hợp, một là được đặc cách theo quy định, hai là những trường hợp muốn tham gia dự thi vẫn có thể đăng ký dự thi. Vì vậy, một trong những vấn đề đặt ra với ngành y tế các địa phương là xác nhận học sinh F0 sao cho đúng người, đúng bệnh, đáp ứng được yêu cầu xét đặc cách cho các em. Qua kiểm tra, chúng tôi thấy các địa phương đã thực hiện tốt yêu cầu này.
Gian lận thi cử luôn là nỗi lo của xã hội, nhất là gian lận bằng các thiết bị công nghệ cao. Năm nay, bộ có biện pháp gì mới để ngăn chặn?
Bộ GD-ĐT rất lưu ý các địa phương vấn đề thiết bị công nghệ cao. Để hạn chế tối đa gian lận bằng thiết bị công nghệ cao, năm nay Bộ Công an đã đề xuất để đưa vào hướng dẫn thi quy định “khu vực để đồ của thí sinh phải cách 25m so với địa điểm thi”. Bên cạnh đó, đối với khu vực thi gần nhà dân, công an các địa phương đều đã thực hiện nhiều giải pháp thiết thực nhằm đảm bảo an toàn trong những ngày diễn ra kỳ thi. Ở một số địa phương, như Hà Nam, không chỉ hộ dân xung quanh khu vực thi mà 100% học sinh lớp 12 và phụ huynh học sinh đã được công an tỉnh cho ký cam kết không vi phạm quy chế thi tốt nghiệp THPT năm 2022…
Chúng tôi luôn lưu ý các địa phương là không được chủ quan, bởi một sơ suất nhỏ có thể gây ra hậu quả lớn. Do đó, cần rà soát, xây dựng phương án và kiểm soát được tình hình trực tiếp tại địa phương để giảm một cách tối đa nhất các sai sót có thể xảy ra.
Thí sinh thi năm nay phải trải qua nhiều đợt học online suốt 3 năm THPT, đề thi sẽ ra sao để thí sinh không phải thiệt thòi?
Thí sinh dự thi năm nay là những học sinh chịu ảnh hưởng, tác động trong cả 3 năm học THPT do dịch Covid-19, ngay cả năm học cuối lớp 12, các em cũng có khoảng 70% thời gian học tập trực tuyến. Đây là thiệt thòi của các em, do đó Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo các địa phương tranh thủ thời gian “vàng” học trực tiếp để bồi dưỡng, củng cố kiến thức cho các em.
Dù vậy, để phù hợp với điều kiện, thời gian học tập của các em, đề thi năm nay sẽ tập trung vào những kiến thức mang tính cơ bản và vẫn sẽ có độ phân hóa để qua đó phân loại được thí sinh, phù hợp với yêu cầu của nhiều trường đại học dùng kết quả của kỳ thi để xét tuyển. Các em thí sinh yên tâm, đề thi sẽ bảo đảm không ra vào các phần đã tinh giản theo các hướng dẫn về dạy và học trong các năm học vừa qua.
Những ngày qua, đến kiểm tra ở một số trường THPT, trò chuyện với các em học sinh ở các lớp ôn tập của nhà trường, tôi rất mừng khi các em đều bày tỏ sự tự tin, quyết tâm cao với kỳ thi. Tôi mong các em bình tĩnh, tự tin bước vào kỳ thi với tâm thế, quyết tâm cao nhất!