Tại hội thảo "Tăng cường minh bạch và hiệu quả trong hoạt động cứu trợ và từ thiện tại Việt Nam" do Oxfam tổ chức diễn ra hôm nay, 21-1, tại Hà Nội, các đại biểu nhận định rằng trong bối cảnh kinh tế Việt Nam bước vào ngưỡng thu nhập trung bình thì các hoạt động thiện nguyện của các cá nhân và tổ chức tại Việt Nam sẽ có xu hướng tăng lên trong thời gian tới.
Các ý kiến tại hội thảo nhận định, các hoạt động cứu trợ và thiện nguyện trong thời gian qua còn bộc lộ nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả cũng như lòng tin của công chúng và các nhà tài trợ. Từ đó đưa ra một số đề xuất nhằm tăng cường minh bạch, hiệu quả của hoạt động này gồm: xây dựng các hướng dẫn/ cẩm nang cho các cá nhân, tổ chức làm cứu trợ, thiện nguyện không chuyên. Bên cạnh đó các cá nhân, tổ chức thiện nguyện cần xác định lĩnh vực cứu trợ, từ thiện theo hướng lâu dài, kết nối chặt chẽ với chính quyền địa phương và đẩy mạnh áp dụng công nghệ thông tin trong hoạt động cứu trợ và thiện nguyện. Ví dụ: các ứng dụng thiện nguyện của MB Bank, nền tảng Wishare, ví điện tử MoMo…
Các chuyên gia đánh giá, về cơ bản Nghị định 93/2021/NĐ-CP đã khắc phục được nhiều bất cập trong Nghị định 64/2008/NĐ-CP trước đó; tạo khuôn khổ pháp lý tốt hơn cho hoạt động thiện nguyện của các cá nhân và tổ chức, quy định trách nhiệm giải trình về hiệu quả và minh bạch trong giải ngân nguồn đóng góp từ người dân...
Mặc dù vậy, ông Phạm Quang Tú, Phó Giám đốc Quốc gia Oxfam tại Việt Nam phát biểu: “Từ quy định của pháp luật đến thực tiễn triển khai vẫn còn khoảng cách và vì thế, để các hoạt động này triển khai trên thực tế có hiệu quả, chúng ta cần thúc đẩy và xây dựng hệ sinh thái thiện nguyện một cách tự nhiên và hài hòa giữa các bên. Hệ sinh thái này là sự kết nối, phối hợp giữa những người tham gia đóng góp, với các tổ chức, cá nhân đứng ra làm thiện nguyện, cùng với chính quyền địa phương và người dân nơi nhận cứu trợ, từ thiện”.
Bên cạnh ghi nhận những điểm mới tiến bộ trong Nghị định 93, Luật sư Nguyễn Tiến Lập (Văn phòng Luật sư NHQuang & cộng sự) đề xuất: "Nghị định 93 cần bổ sung các quy định về việc khuyến khích, động viên, ghi nhận các tổ chức, cá nhân tham đóng góp thiện nguyện như các cơ chế về thuế, khấu trừ thuế cho các tổ chức, cá nhân đóng góp tự nguyện nhằm khuyến khích các doanh nghiệp tham gia nhiều hơn vào hoạt động đóng góp từ thiện. Đồng thời bổ sung các chế tài về xử phạt hành chính để đảm bảo tính răn đe, nghiêm minh của pháp luật”.
Theo chuyên gia này, để hoàn chỉnh khung pháp luật về lĩnh vực này, cần tiến tới xây dựng một đạo luật về hoạt động từ thiện và phi lợi nhuận ở Việt Nam.
