Mở đầu phần tranh luận, đại diện Viện KSND TPHCM giữ quyền công tố tại phiên tòa đã nêu quan điểm về vụ án và đề nghị mức án đối với các bị cáo.
Theo cáo trạng, Trung tâm Ca nhạc nhẹ TPHCM là đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TPHCM, được UBND TPHCM giao quản lý sử dụng nhà đất 185 Hai Bà Trưng, quận 3 làm trụ sở làm việc, nơi biểu diễn nghệ thuật.
Năm 2008, bà Dương Thị Bạch Diệp (Giám đốc Công ty TNHH Bất động sản Diệp Bạch Dương) bàn bạc, thỏa thuận, thống nhất với ông Vy Nhật Tảo (nguyên Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ TPHCM) hoán đổi tài sản 57 Cao Thắng, quận 3 (tài sản của Công ty TNHH Bất động sản Diệp Bạch Dương) với tài sản 185 Hai Bà Trưng, quận 3.
Trong quá trình hoán đổi hai tài sản, bà Diệp đã có hành vi gian dối, cung cấp bản photo Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà tại số 57 Cao Thắng cho Ban chỉ đạo 09 TPHCM thể hiện chưa thế chấp, chưa đăng ký giao dịch bảo đảm, trong khi tài sản này đã được thế chấp vay 8.700 lượng vàng tại Agribank TPHCM.
Đồng thời, bà Diệp không thông báo tài sản trên đang thế chấp tại ngân hàng cho các cơ quan chức năng, mà chỉ cam kết với Agribank TPHCM rằng sau khi hoán đổi xong, tài sản 185 Hai Bà Trưng sẽ thay thế tài sản 57 Cao Thắng làm tài sản đảm bảo chung cho các khoản vay của Công ty TNHH Diệp Bạch Dương tại Agribank TPHCM.
Tuy nhiên, sau khi được cấp Giấy chứng nhận Quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất tại 185 Hai Bà Trưng, bà Diệp không thực hiện cam kết, đem tài sản này thế chấp vay vốn tại Ngân hàng TMCP Phương Nam (nay là Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín).
Như vậy, Nhà nước đã mất quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất đối với tài sản 185 Hai Bà Trưng và không xác lập được quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất đối với tài sản 57 Cao Thắng. Cáo trạng xác định bà Diệp chiếm đoạt tài sản của Nhà nước tại 185 Hai Bà Trưng có giá trị 186 tỷ đồng.
Các bị cáo nghe đại diện Viện KSND TPHCM luận tộiĐại diện Viện KSND TPHCM nêu rõ, nhà đất 185 Hai Bà Trưng là tài sản Nhà nước, được UBND TPHCM giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch sử dụng. Chỉ sau 4 ngày được cấp Giấy chứng nhận Quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất từ việc hoán đổi tài sản, bà Dương Thị Bạch Diệp tiếp tục dùng tài sản này làm tài sản thế chấp tại Ngân hàng TMCP Phương Nam, vay 165 tỷ đồng.
Trong khi đó, bà Diệp chỉ mới giao mặt bằng mà không giao được Giấy chứng nhận Quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất đối với tài sản 57 Cao Thắng cho Trung tâm Ca nhạc nhẹ TPHCM.
Điều này thể hiện bà Diệp biết sai nhưng vẫn làm, và thể hiện ý chí chiếm đoạt tài sản đến cùng của bà Diệp. Từ đó, đủ cơ sở xác định bà Diệp có hành vi gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản 185 Hai Bà Trưng của Nhà nước, trị giá 186 tỷ đồng. Cáo trạng truy tố bà Diệp về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là đúng người, đúng tội, có căn cứ.
Bị cáo Nguyễn Thành Tài (nguyên Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM) không được phân công phụ trách xử lý, sắp xếp lại tài sản Nhà nước. Nhưng khi nghe bà Diệp, ông Tảo trình bày phương án hoán đổi mang lại lợi ích cho thành phố nên đã ủng hộ và báo cáo ông Lê Hoàng Quân (Chủ tịch UBND TPHCM vào thời điểm đó) xin ý kiến chỉ đạo. Ông Lê Hoàng Quân giao ông Tài trực tiếp chỉ đạo, thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, do tin tưởng cấp dưới nên ông Tài đã không chỉ đạo kiểm tra, xác minh pháp lý tài sản 57 Cao Thắng; chấp thuận cho hoán đổi tài sản trong khi tài sản này đang được bà Diệp thế chấp tại ngân hàng.
Đại diện Viện KSND TPHCM nêu quan điểm về vụ án và luận tội đối với các bị cáoTại cơ quan điều tra và tại phiên tòa, ông Tài đã thừa nhận hành vi phạm tội của mình; chỉ xin hội đồng xét xử xem xét vào thời điểm phạm tội, ông là Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM, phải giải quyết số lượng lớn công việc và do tin tưởng vào cấp dưới nên đã để vụ án xảy ra.
Bị cáo Vy Nhật Tảo là người được Nhà nước giao trách nhiệm quản lý, sử dụng tài sản 185 Hai Bà Trưng. Ông Tảo thừa nhận đã thỏa thuận với bà Diệp hoán đổi tài sản, nhưng trên cơ sở phương án hoán đổi có lợi cho Trung tâm Ca nhạc nhẹ TPHCM.
Ông Tảo có giao cho cấp dưới kiểm tra điều kiện pháp lý của tài sản 57 Cao Thắng nhưng không kiểm tra cấp dưới có thực hiện hay không; và do tin tưởng vào việc Ban chỉ đạo 09 TPHCM và các đơn vị chức năng sẽ kiểm tra chặt chẽ pháp lý tài sản hoán đổi nên đã dẫn đến hậu quả tài sản nhà nước bị chiếm đoạt.
Các bị cáo Trần Nam Trang (nguyên Phó Giám đốc Sở Tài chính TPHCM), Nguyễn Thành Rum (nguyên Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TPHCM), Lê Tôn Thanh (nguyên Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TPHCM), Huỳnh Kim Phát (nguyên Phó Chánh Văn phòng UBND TPHCM), Lê Văn Thanh (nguyên Phó Chánh Văn phòng UBND TPHCM), Nguyễn Thanh Nhàn (nguyên Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM), Đào Anh Kiệt (nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM) đã thiếu trách nhiệm, tắc trách trong tham mưu, đề xuất hoán đổi tài sản và cấp Giấy chứng nhận Quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất tại số 185 Hai Bà Trưng cho Công ty TNHH Diệp Bạch Dương không đúng pháp luật.
“Hành vi của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, gây ảnh hưởng không nhỏ đối với niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước”, đại diện Viện KSND TPHCM nhấn mạnh.
Các bị cáo tại phiên tòaĐại diện Viện KSND TPHCM cũng đề nghị hội đồng xét xử xem xét các tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo khi lượng hình. Theo đó, bị cáo Diệp SN 1948, đã lớn tuổi. Bị cáo Nguyễn Thành Tài là Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM phải giải quyết nhiều công việc, bị cáo có nhiều đóng góp cho sự phát triển của TPHCM, thành khẩn khai báo. Các bị cáo Trang, Tảo, Rum, Tôn Thanh… phạm tội lần đầu. Ngoài ra, các bị cáo có nhiều thành tích trong công tác, bản thân và gia đình có công với cách mạng.
Từ những quan điểm đã nêu, đại diện Viện KSND TPHCM đề nghị hội đồng xét xử tuyên phạt:
- Dương Thị Bạch Diệp mức án tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”
- Nhóm bị cáo phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”:
* Ông Nguyễn Thành Tài từ 5 đến 6 năm tù
* Ông Vy Nhật Tảo từ 5 đến 6 năm tù
* Ông Nguyễn Thanh Nhàn từ 5 đến 6 năm
* Ông Nguyễn Thành Rum từ 4 đến 5 năm tù
* Ông Đào Anh Kiệt từ 4 đến 5 năm tù
* Ông Huỳnh Kim Phát từ 3 đến 4 năm tù
* Ông Lê Văn Thanh từ 3 đến 4 năm tù
* Ông Lê Tôn Thanh 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 5 năm
* Ông Trần Nam Trang 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 5 năm.
Về trách nhiệm dân sự, đại diện Viện KSND TPHCM đề nghị hội đồng xét xử thu hồi tài sản 185 Hai Bà Trưng để trả cho Nhà nước, dành quyền khởi kiện dân sự cho các bên đối với phần tranh chấp liên quan đến tài sản này trong một vụ án khác.
Sau khi đại diện Viện KSND TPHCM công bố xong bản luận tội, các luật sư bắt đầu trình bày phần bào chữa cho các bị cáo.
